Centrale Raad van Beroep, 31-10-2002, AF0226, 00/3096 WSW

00/3096 WSW

U I T S P R A A K

in het geding tussen:

[appellante], gevestigd te [vestigingsplaats], appellante,

en

de Minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid, gedaagde.

I. ONTSTAAN EN LOOP VAN HET GEDING

Namens appellante is op bij aanvullend beroepschrift aangevoerde gronden hoger beroep ingesteld tegen de uitspraak van de rechtbank Utrecht van 4 mei 2000, nrs. SBR 99/168 + 99/633, waarnaar hierbij wordt verwezen.

Gedaagde heeft een verweerschrift ingediend.

Het geding is behandeld ter zitting van 19 september 2002, waar appellante zich heeft doen vertegenwoordigen door mr. Th.L.B. van Ardenne, advocaat te Amersfoort, en J.P.M. Struik, algemeen directeur van UW Holding B.V.. Gedaagde heeft zich doen vertegenwoordigen door mr. H.P.M. Schenkels en J. Zondag, beiden werkzaam bij het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid.

II. MOTIVERING

1. De Raad gaat uit van de volgende, als vaststaand aangenomen, gegevens.

1.1. Bij besluit van 28 januari 1998 is namens gedaagde aan de gemeente Utrecht, per adres het bestuur van de UW Bedrijven, de definitieve subsidie ingevolge de Wet sociale werkvoorziening (Wsw) voor het jaar 1998 toegekend. Tegen dit besluit heeft appellante een bezwaarschrift ingediend. Bij het bestreden besluit van 21 december 1998 (besluit 1) heeft gedaagde het bezwaar ongegrond verklaard.

1.2. Bij besluit van 1 oktober 1998, gecorrigeerd bij besluit van 23 oktober 1998, heeft gedaagde de subsidie voor het jaar 1999 toegekend. Ook tegen dit besluit heeft appellante een bezwaarschrift ingediend. Bij het bestreden besluit van 25 februari 1999 (besluit 2) heeft gedaagde het bezwaar niet-ontvankelijk verklaard.

1.3. Appellante heeft tegen de bestreden besluiten beroep ingesteld bij de rechtbank.

1.4. Bij de aangevallen uitspraak heeft de rechtbank het beroep tegen besluit 1 ongegrond verklaard, het beroep tegen besluit 2 gegrond verklaard, besluit 2 vernietigd en bepaald dat gedaagde een nader besluit neemt met inachtneming van haar uitspraak. Tevens heeft de rechtbank bepalingen gegeven omtrent proceskosten en griffierecht.

2. In hoger beroep is de ontvankelijkheid van de door appellante bij gedaagde gemaakte bezwaren aan de orde. Bij besluit 1 heeft gedaagde appellante in haar bezwaar over 1998 ontvangen omdat hij, naar ter zitting is uiteengezet, in de veronderstelling verkeerde te maken te hebben met een door de gemeente Utrecht aangegane gemeenschappelijke regeling. Nadat deze veronderstelling onjuist was gebleken, heeft gedaagde appellante bij besluit 2 niet-ontvankelijk verklaard in haar bezwaar over 1999. Daarbij heeft gedaagde zich op het standpunt gesteld dat niet appellante maar het gemeentebestuur van Utrecht is aan te merken als belanghebbende in de zin van artikel 1:2 van de Algemene wet bestuursrecht (Awb). De Raad overweegt hieromtrent als volgt.

2.1. Uitgangspunt van de Wsw, zoals deze per 1 januari 1998 in werking is getreden, is dat de gemeente ingezetenen die tot de doelgroep van de wet behoren in dienst neemt op grond van een arbeidsovereenkomst als bedoeld in het Burgerlijk Wetboek. In artikel 2, derde lid, van de Wsw is bepaald dat het gemeentebestuur een rechtspersoon kan aanwijzen ten behoeve van de uitvoering van deze wet en dat het gemeentebestuur in het aanwijzingsbesluit de inhoud van de rechtsbetrekking tussen de gemeente en die rechtspersoon regelt. Ingevolge artikel 8, eerste lid, verstrekt het Rijk aan de gemeente een subsidie voor de uitvoering van de voorafgaande hoofdstukken van de wet. In artikel 1, tweede lid, van de Wsw is nog bepaald dat indien bij een gemeenschappelijke regeling als bedoeld in de Wet gemeenschappelijke regelingen de uitvoering van deze wet volledig is overgedragen aan het bestuur van een openbaar lichaam als bedoeld in artikel 8 van die Wet, dat bestuur voor de toepassing van deze wet in de plaats treedt van de betrokken gemeentebesturen.

2.2. Vast staat dat appellante een rechtspersoon naar privaatrecht is en dat, hoewel appellante niet alleen voor de gemeente Utrecht maar ook voor omliggende gemeenten werkt, geen sprake is van een gemeenschappelijke regeling. Op grond van de stukken en het verhandelde ter zitting moet ervan worden uitgegaan dat de raad van de gemeente Utrecht appellante met toepassing van artikel 2, derde lid, van de Wsw heeft aangewezen als rechtspersoon ten behoeve van de uitvoering van deze wet. Voorts zijn tussen appellante en de gemeente Utrecht in april 1997 en maart 1998 overeenkomsten gesloten die erop neerkomen dat de gemeente het door het Rijk vastgestelde budget in zijn geheel ter beschikking stelt van appellante en dat de sociale werkvoorziening door appellante volledig voor eigen rekening en risico wordt uitgevoerd.

2.3. Afgezien van de mogelijkheid van het instellen van een gemeenschappelijke regeling, is in de Wsw geen grondslag te vinden voor een overdracht van de door die wet aan (het bestuur van) de gemeente toegekende taken en bevoegdheden, anders dan in de vorm van een aanwijzing op grond van artikel 2, derde lid. Dit artikellid biedt echter geen basis om appellante rechtstreeks jegens het Rijk in de positie van subsidie-ontvanger te plaatsen. Ook anderszins is een wettelijke grondslag daarvoor niet aan te wijzen.

2.4. De Raad is verder van oordeel dat appellante door het sluiten van overeenkomsten zoals die van april 1997 en maart 1998 niet - buiten het stelsel van de Wsw om - kan bewerkstelligen dat haar belang rechtstreeks bij een besluit omtrent de verlening van de subsidie is betrokken. Die overeenkomsten binden alleen partijen en kunnen niet toe- of afdoen aan de in de Wsw aan de gemeente of het gemeentebestuur toegekende rechten of opgelegde verplichtingen. Veeleer is het belang van appellante, door middel van de overeenkomsten, afgeleid van het uit de Wsw voortvloeiende belang van (het bestuur van) de gemeente. Zulk een afgeleid belang is geen rechtstreeks betrokken belang in de zin van artikel 1:2, eerste lid, van de Awb.

2.5. Ingevolge artikel 1:2, tweede lid, van de Awb, worden ten aanzien van bestuursorganen de hun toevertrouwde belangen als hun belangen beschouwd. Anders dan de rechtbank, vermag de Raad echter niet in te zien dat appellante een "publiekrechtelijke taak tot uitvoering van de Wsw" heeft op grond waarvan zij als bestuursorgaan kan worden aangemerkt. Het hiervóór overwogene brengt met zich mee dat appellante ter zake van de uitvoering van de Wsw niet met enig openbaar gezag is bekleed. Ook overigens beantwoordt appellante, voorzover hier van belang, niet aan de in artikel 1:1 van de Awb neergelegde maatstaven voor de hoedanigheid van bestuursorgaan, zodat appellante niet in die hoedanigheid als belanghebbende bij het bestreden besluit kan worden aangemerkt.

2.6. In artikel 1:2, derde lid, van de Awb, is bepaald dat ten aanzien van rechtspersonen als hun belangen mede worden beschouwd de algemene en collectieve belangen die zij krachtens hun doelstellingen en blijkens hun feitelijke werkzaamheden in het bijzonder behartigen. Dienaangaande heeft de rechtbank gewezen op - kort gezegd - de maatschappelijke doelstelling van appellante in het kader van de sociale werkvoorziening. De Raad constateert evenwel dat appellante in het onderhavige geval niet rechtstreeks enig algemeen of collectief (ideëel) belang behartigt, doch beoogt op te komen voor haar eigen financiële belangen. Het zojuist genoemde artikellid mist derhalve toepassing.

2.7. Het vorenstaande brengt de Raad tot de slotsom dat, anders dan de rechtbank heeft aangenomen, appellante niet is aan te merken als belanghebbende bij de primaire besluiten omtrent subsidieverlening. Gelet op artikel 8:1 in samenhang met artikel 7:1 van de Awb stond voor appellante dus geen bezwaar open.

2.8. De aangevallen uitspraak komt voor vernietiging in aanmerking. De Raad zal het inleidend beroep tegen besluit 1 alsnog gegrond verklaren, dit besluit vernietigen en, met toepassing van artikel 8:72, vierde lid, van de Awb, het bezwaar van appellante niet-ontvankelijk verklaren. Deze uitspraak treedt in zoverre in de plaats van het vernietigde besluit. Het inleidend beroep tegen besluit 2 dient alsnog ongegrond te worden verklaard. Nu besluit 1 niet in stand blijft, kunnen de door de rechtbank gegeven bepalingen omtrent proceskosten en griffierecht van de vernietiging van de aangevallen uitspraak worden uitgezonderd.

3. De Raad acht termen aanwezig om gedaagde met toepassing van artikel 8:75 van de Awb te veroordelen tot vergoeding van een bedrag groot € 644,- aan kosten wegens aan appellante in hoger beroep verleende rechtsbijstand.

4. Beslist wordt mitsdien als volgt.

III. BESLISSING

De Centrale Raad van Beroep,

Recht doende:

Aldus gegeven door mr. G.P.A.M. Garvelink-Jonkers als voorzitter en mr. A. Beuker-Tilstra en mr. R. Kooper als leden, in tegenwoordigheid van A. de Gooijer als griffier, en in het openbaar uitgesproken op 31 oktober 2002.

(get.) G.P.A.M. Garvelink-Jonkers.

(get.) A. de Gooijer.