Centrale Raad van Beroep, 11-04-2003, AF8703, 99/3846 AAW

99/3846 AAW

U I T S P R A A K

in het geding tussen:

[appellante], wonende te [woonplaats], appellante,

en

de Raad van bestuur van het Uitvoeringsinstituut werknemersverzekeringen, gedaagde.

I. ONTSTAAN EN LOOP VAN HET GEDING

Met ingang van 1 januari 2002 is de Wet structuur uitvoeringsorganisatie werk en inkomen in werking getreden. Ingevolge de Invoeringswet Wet structuur uitvoeringsorganisatie werk en inkomen treedt in dit geding de Raad van bestuur van het Uitvoeringsinstituut werknemers verzekeringen (Uwv) in de plaats van het Landelijk instituut sociale verzekeringen (Lisv). In deze uitspraak wordt onder gedaagde mede verstaan het Lisv, dan wel de rechtsvoorganger, zijnde in dit geval het bestuur van de Nieuwe Algemene Bedrijfsvereniging.

Namens appellante heeft mr. M.H.J. van Geffen, advocaat te Amsterdam, op daartoe bij aanvullend beroepschrift, met bijlagen, aangevoerde gronden hoger beroep ingesteld tegen de uitspraak van de rechtbank Amsterdam van 10 juni 1999, waarnaar hierbij wordt verwezen.

Gedaagde heeft een verweerschrift ingediend.

Het geding is behandeld ter zitting van de Raad op 14 maart 2003, waar namens appellante is verschenen mr. Van Geffen, voornoemd, en waar gedaagde zich heeft doen vertegenwoordigen door mr. E. van Hilten, werkzaam bij het Uwv.

II. MOTIVERING

Appellante is op 28 november 1977 geboren in Marokko en bezit de Marokkaanse nationaliteit. Zij is in het kader van gezinshereniging op 15 augustus 1994 vanuit Marokko verhuisd naar Nederland; sindsdien woont zij hier te lande. In september 1996 heeft appellante een aanvraag om een uitkering ingevolge de Algemene Arbeidsongeschiktheidwet (AAW) ingediend bij gedaagde. Gedaagdes verzekeringsarts heeft naar aanleiding van deze aanvraag gerapporteerd dat appellante vanaf haar tweede jaar rechtszijdig verlamd is en vanaf haar negende jaar ook bekend is met epilepsie. Op grond van deze bevindingen heeft de verzekeringsarts geadviseerd appellante als jeugdgehandicapte aan te merken.

Bij besluit van 20 januari 1997 heeft gedaagde geweigerd om ingaande 28 november 1995 aan appellante een uitkering ingevolge de AAW toe te kennen. Daarbij is overwogen dat appellante vanaf haar geboorte op 28 november 1977 volledig arbeidsongeschikt is te achten en haar verzekering ingevolge de AAW eerst op 15 augustus 1994 is aangevangen, zodat gedaagde op grond van artikel 21 van de AAW bevoegd was de arbeidsongeschiktheid van appellante buiten aanmerking te laten. Gedaagde heeft besloten van deze bevoegdheid gebruik te maken vanaf 28 november 1995, omdat appellante toen niet voldeed aan alle voorwaarden welke gedaagde hanteert in het kader van het door hem gehanteerde beleid ten aanzien van de toepassing van artikel 21, vierde lid, van de AAW. Appellante voldeed op 28 november 1995 nog niet aan de voorwaarde dat zij minstens gedurende zes jaar onafgebroken in Nederland moet hebben gewoond. Ter zitting van de Raad is medegedeeld dat ingaande 15 augustus 2000, toen appellante wel voldeed aan deze zes jaren wooneis, een arbeidsongeschiktheidsuitkering aan haar is toegekend.

In beroep is namens appellante onder meer aangevoerd dat haar vader vanaf 1978 of 1983 kinderbijslag voor haar heeft ontvangen, hetgeen betekent dat appellante op grond van artikel 1, eerste lid, aanhef en onder d, van het Besluit uitbreiding en beperking kring verzekerden volksverzekeringen van 19 oktober 1976, Stb. 557 (hierna: KB 557), toen al verzekerd was ingevolge de AAW. Ter ondersteuning van deze stelling zijn bewijsstukken overgelegd waaruit blijkt dat vanaf het derde kwartaal van 1988, met onderbrekingen, kinderbijslag is toegekend aan de vader van appellante. Voorts is aangevoerd dat de zes jaren eis uit het beleid van gedaagde indirect discriminerend is naar nationaliteit, hetgeen onder meer in strijd is met artikel 41 van de Samenwerkingsovereenkomst EEG-Marokko (hierna: de Samenwerkingsovereenkomst). Gedaagde heeft medegedeeld dat de eerste arbeidsongeschiktheidsdag van appellante nader "theoretisch" vastgesteld dient te worden op 28 november 1979.

De rechtbank heeft het beroep van appellante ongegrond verklaard. Daartoe is allereerst overwogen dat niet is aangetoond of aannemelijk gemaakt dat de vader van appellante vóór het derde kwartaal van 1991 onafgebroken kinderbijslag heeft ontvangen voor haar, zodat niet aangenomen kan worden dat appellante voor haar komst naar Nederland doorlopend verzekerd is geweest ingevolge de AAW. Voorts heeft de rechtbank vastgesteld dat appellante op 28 november 1995 niet voldeed aan de door gedaagde gehanteerde zes jaren wooneis, zodat gedaagde bevoegd was de arbeidsongeschiktheid van appellante buiten aanmerking te laten. Het beroep op de artikelen 14 van het Europees Verdrag tot bescherming van de rechten van de mens en de fundamentele vrijheden (Trb. 1951, 54, hierna: EVRM) en 41, eerste lid, van de Samenwerkingsovereenkomst heeft de rechtbank verworpen, overwegende dat sprake is van een objectieve en redelijke rechtvaardigingsgrond voor het door appellante gesignaleerde indirecte onderscheid naar nationaliteit, nu gelet op het karakter van de AAW als ingezetenenverzekering met de wooneis een risicoselectie wordt nagestreefd, die tot doel heeft misbruik te voorkomen.

Namens appellante is in hoger beroep aangevoerd dat aannemelijk is te achten dat haar vader vanaf 1978 kinderbijslag voor haar heeft ontvangen, zodat zij steeds verzekerd is geweest ingevolge de AAW. Zij meent verder dat het standpunt van de rechtbank, inhoudende dat appellante dient aan te tonen dat haar vader kinderbijslag heeft ontvangen, leidt tot een onredelijke zware bewijslast voor haar. Voorts heeft appellante het oordeel van de rechtbank omtrent de artikelen 14 van het EVRM en 41, eerste lid, van de Samenwerkingsovereenkomst betwist. Daarbij heeft zij erop gewezen dat gedaagde vanaf 1 januari 1997 wat betreft de gehanteerde zes jaren wooneis in het kader van het beleid bij de toepassing van artikel 21, vierde lid, van de AAW, het wonen van jonggehandicapte kinderen, van migrerende werknemers en zelfstandigen op wie de EG-Verordening 1408/71 van toepassing is, in andere EU lidstaten en in landen die het Verdrag inzake de Europese Economische Ruimte (EER) hebben geratificeerd, gelijk wordt gesteld met het wonen in Nederland.

De Raad stelt voorop dat gedaagde het bestreden besluit heeft gebaseerd op artikel 21, eerste lid, onder a, van de AAW, welke bepaling aan gedaagde de bevoegdheid verleent de algehele arbeidsongeschiktheid welke bestond op het tijdstip waarop de verzekering van een betrokkene een aanvang nam, geheel buiten aanmerking te laten. Daarbij is gedaagde ervan uitgegaan dat de verzekering van appellante ingevolge de AAW eerst op 15 augustus 1994 is aangevangen. Namens appellante is echter aangevoerd dat zij al vanaf 1978 verplicht verzekerd is geweest ingevolge die wet.

Ten aanzien van dit geschilpunt stelt de Raad vast dat appellante op grond van artikel 1, eerste lid, aanhef en onder d, van KB 557 gedurende kwartalen waarin haar vader als ingezetene ingevolge de Algemene Kinderbijslagwet (AKW) kinderbijslag voor haar heeft ontvangen, als verzekerde ingevolge de AAW aangemerkt dient te worden. Met ingang van 1 juli 1989 is KB 557 ingetrokken en vervangen door het Besluit uitbreiding en beperking kring verzekerden volksverzekeringen 1989 van 3 mei 1989 (Stb. 164, hierna: KB 164). Op grond van artikel 28 van KB 164 kan in bepaalde gevallen KB 557 van toepassing blijven. De Raad is met de rechtbank van oordeel dat een eventuele verzekering op grond van artikel 1, eerste lid, aanhef en onder d, van KB 557 slechts aangenomen kan worden wanneer appellante aantoont of aannemelijk maakt dat kinderbijslag voor haar is ontvangen. Daarbij acht de Raad van belang dat gedaagde niet belast is met de uitvoering van de AKW en derhalve niet over gegevens met betrekking tot de toekenning van eventuele kinderbijslag beschikt.

Namens appellante zijn in de loop van deze procedure diverse gegevens overgelegd met betrekking tot aan haar vader toegekende kinderbijslag. Uit die gegevens blijkt dat vanaf het derde kwartaal van 1988, kennelijk met enkele onderbrekingen, kinderbijslag is betaald. De Raad is van oordeel dat op grond van deze gegevens in ieder geval geconcludeerd moet worden dat appellante niet heeft aangetoond of aannemelijk gemaakt dat zij vóór het derde kwartaal van 1988 verzekerd is geweest ingevolge de AAW. Nu de volledige arbeidsongeschiktheid van appellante in ieder geval is ingetreden vóór het derde kwartaal van 1988, was gedaagde op grond van artikel 21, eerste lid, onder a, van de AAW bevoegd de arbeidsongeschiktheid van appellante vanaf 28 november 1995 buiten aanmerking te laten. De Raad kan derhalve in het midden laten of appellante vanaf het derde kwartaal van 1988 onafgebroken verzekerd is gebleven ingevolge de AAW en of na een onderbreking van de verzekering gelegen na 1 juli 1989 op grond van artikel 28 van KB 164 artikel 1, eerste lid, aanhef en onder d, van KB 557 nog van toepassing kan zijn.

Nu appellante voorts, naar onweersproken vaststaat, eerst op 15 augustus 1994 naar Nederland is gekomen, voldoet zij niet aan de in het vierde lid van artikel 21 van de AAW vervatte uitzondering op de in het eerste lid van dat artikel onder a neergelegde hoofdregel. Aan gedaagde kwam derhalve ook met inachtneming van artikel 21, vierde lid, van de AAW de bevoegdheid toe aan appellante uitkering ingevolge de AAW te weigeren.

Met betrekking tot de wijze waarop gebruik wordt gemaakt van de bevoegdheid als bedoeld in artikel 21, eerste lid, onder a, van de AAW heeft gedaagde een beleid ontwikkeld op grond waarvan in bepaalde omstandigheden van deze weigeringsbevoegdheid geen gebruik wordt gemaakt en aan uit het buitenland afkomstige jeugdgehandicapten toch uitkering wordt verleend. Daartoe dient te worden voldaan aan een zestal voorwaarden, waaronder de voorwaarde dat de jeugdgehandicapte eerst voor een AAW-uitkering in aanmerking komt op het tijdstip dat hij zes jaren in Nederland heeft gewoond, waarbij voor kinderen van werknemers die onder de personele werkingssfeer van EG-Verordening 1408/71 vallen vanaf 1 januari 1997 een afwijkend beleid wordt gevoerd. De Raad heeft al in diverse uitspraken tot uitdrukking gebracht dat dit beleid de door de rechter aan te leggen toets in zijn algemeenheid kan doorstaan en dat dit beleid evenmin in strijd is te achten met artikel 26 van het Internationaal Verdrag inzake burgerrechten en politieke rechten (Trb. 1978, 177, hierna: IVBPR). Tevens heeft de Raad daarbij overwogen dat steeds beoordeeld dient te worden of in een concreet geval, in verband met bijzondere omstandigheden, aanleiding bestaat om van dat beleid af te wijken. Van zodanige omstandigheden is de Raad, evenals de rechtbank, in dit geval niet gebleken.

Uit het voorgaande volgt dat het hoger beroep niet kan slagen en dat de aangevallen uitspraak voor bevestiging in aanmerking komt.

De Raad acht geen termen aanwezig om toepassing te geven aan het bepaalde in artikel 8:75 van de Algemene wet bestuursrecht. Beslist wordt mitsdien als volgt.

III. BESLISSING

De Centrale Raad van Beroep,

Recht doende:

Bevestigt de aangevallen uitspraak.

Aldus gegeven door mr. M.M. van der Kade als voorzitter en mr. T.L. de Vries en mr. H.J. Simon als leden, in tegenwoordigheid van mr. M.F. van Moorst als griffier en uitgesproken in het openbaar op 11 april 2003.

(get.) M.M. van der Kade.

(get.) M.F. van Moorst.