Centrale Raad van Beroep, 14-07-2006, ECLI:NL:CRVB:2006:AY8177 AY4101, 05-509 AOW

Bij besluit van 12 mei 2000, gehandhaafd bij besluit van 7 november 2000, is aan appellant met ingang van juni 2000 een toeslag op grond van de Algemene Ouderdomswet (AOW) toegekend, waarop een korting is toegepast van 20%. Ter motivering van de korting is aangegeven dat appellants echtgenote van 1 februari 1963 tot 1 januari 1964, van 1 maart 1965 tot 1 augustus 1974 en van 1 augustus 1983 tot

1 september 1983 niet verzekerd is geweest voor de AOW wegens het verrichten van werkzaamheden in de Duitse Bondsrepubliek. Bij uitspraak van 27 november 2001 heeft de rechtbank het beroep tegen dit besluit ongegrond verklaard.

In beroep is namens appellant aangevoerd dat de toeslag op zijn AOW-uitkering ten onrechte wordt gekort. In verweer is door de Svb betoogd dat het feitencomplex in de onderhavige zaak volledig anders ligt dan in de zaak Wessels-Bergervoet. In de onderhavige situatie, waarin de uitsluiting berust op het verrichten van werkzaamheden in het buitenland door de echtgenote van appellant en zij op die grond daar verzekerd is geweest, worden vrouwen niet anders behandeld dan mannen en wordt er voor de vaststelling van de verzekeringstijdvakken voor de AOW geen onderscheid gemaakt tussen mannen en vrouwen. Anders dan in het arrest Wessels-Bergervoet, kan het beroep op artikel 14 van het Europees Verdrag tot bescherming van de rechten van de mens en de fundamentele vrijheden, Trb. 1951 154; 1990, 156 (EVRM), in dit geval dan ook niet slagen.

Namens appellant is nog betoogd dat in de periode 1964 t/m 1974 het kostwinners-beginsel gold en dat er geen sprake was van individuele heffing voor de AOW. Dat betekende onder meer dat appellant toen AOW-premie heeft betaald over het gehele gezinsinkomen. Nu het inkomen van zijn echtgenote in de premieheffing werd betrokken, is het niet correct dat thans een korting wordt toegepast in verband met de in Duitsland gewerkte jaren.

De Raad overweegt dat een bestuursorgaan in het algemeen bevoegd is om, na een eerdere afwijzing, een herhaalde aanvraag inhoudelijk te behandelen en daarbij het oorspronkelijke besluit in volle omvang te heroverwegen. Het bepaalde in artikel 4:6 van de Awb staat daaraan niet in de weg. Indien het bestuursorgaan met gebruikmaking van deze bevoegdheid de eerdere (gedeeltelijke) afwijzing handhaaft, kan dit echter niet de weg openen naar een toetsing als betrof het een oorspronkelijk besluit. Een dergelijke wijze van toetsen zou zich niet verdragen met de dwingendrechtelijk voorgeschreven termijn(en) voor het instellen van rechtsmiddelen in het bestuursrecht. De bestuursrechter dient dan ook de oorspronkelijke afwijzing tot uitgangspunt te nemen.

In gevallen als de onderhavige, waarin duuraanspraken in het geding zijn, is het voorts aangewezen bij de toetsing een onderscheid te maken tussen het verleden en de toekomst (CRvB 1 februari 2001, TAR 2001, 43). Wat betreft de periode voorafgaande aan de nieuwe aanvraag, dient de bestuursrechter zich in beginsel te beperken tot de vraag of sprake is van nieuw gebleken feiten of veranderde omstandigheden en, zo ja, of het bestuursorgaan daarin aanleiding had behoren te vinden om het oorspronkelijke besluit te herzien. Wat betreft de periode daarna zal het in beginsel niet met een evenwichtige en zorgvuldige belangenafweging verenigbaar zijn dat een besluit waarbij ten onrechte geen of een te lage aanspraak is toegekend, blijvend aan de verzoeker kan worden tegengeworpen.

Eerbiediging van de rechtszekerheid, waarop ook het bestuursorgaan aanspraak kan maken, is immers voor de toekomst van minder belang dan voor het verleden.

In het licht van de hiervoor weergegeven toetsingsmaatstaf zal de Raad eerst nagaan of er, wat betreft de periode voorafgaande aan de aanvraag van 8 maart 2004, sprake is van nieuw gebleken feiten of veranderde omstandigheden. Naar het oordeel van de Raad is dat niet het geval. De Raad merkt hierbij op dat, meer in het bijzonder, het arrest van

4 juni 2002 van het EHRM, niet als een novum in de hiervoor bedoelde zin kan worden aangemerkt. Voorts kan niet worden gezegd dat de Svb niet in redelijkheid tot het bestreden besluit heeft kunnen komen dan wel daarbij anderszins heeft gehandeld in strijd met een geschreven of ongeschreven rechtsregel of met een algemeen rechtsbeginsel. Het hoger beroep is dan ook in zoverre vergeefs ingesteld.

Wat betreft de periode na de aanvraag van 8 maart 2004 zal de Raad het bestreden besluit toetsen aan de hiervoor omschreven ruimere toetsingsmaatstaf. In het licht van de door appellant naar voren gebrachte grieven stelt de Raad voorop dat hij, met de Svb en de rechtbank, van oordeel is dat het arrest van het EHRM in de zaak Wessels-Bergervoet betrekking heeft op een geheel andere feitelijke situatie dan de situatie in de onderhavige zaak. Dit arrest is voor de beslissing van het onderhavige geding dan ook niet van betekenis.

De Raad voegt hieraan toe dat, in de situatie waar het hier om gaat (de echtgenote die zelf werkzaamheden verricht in een ander EG-land en op die grond daar verzekerd is), bij de regeling van de verzekering op grond van de AOW (en in het verlengde daarvan van het recht op toeslag), geen onderscheid wordt gemaakt tussen mannen en vrouwen. Ook hierin kan derhalve geen grond worden gevonden voor de conclusie dat het bestreden besluit niet gehandhaafd kan worden.

De Raad merkt ten slotte op dat appellant zijn grief, dat in de periode 1964 tot en met 1974 over het gehele gezinsinkomen van appellant AOW-premie is geheven, op geen enkele wijze heeft onderbouwd. De Raad voegt hieraan toe dat hem deze grief, in het licht van de destijds geldende regelgeving niet aannemelijk voorkomt. Deze grief kan dan ook niet leiden tot vernietiging van het bestreden besluit.

De Raad concludeert dat het hoger beroep vergeefs is ingesteld.