Centrale Raad van Beroep, 25-06-2013, ECLI:NL:CRVB:2013:779, 12-2583 WWB

Appellante ontving vanaf 13 juni 2006 bijstand ingevolge de Wet werk en bijstand (WWB), die ten tijde hier van belang was berekend naar de norm voor een alleenstaande, verhoogd met een toeslag van 20%.

Bij besluit van 13 oktober 2011 heeft het college de bijstand van appellante met ingang van 5 oktober 2011 ingetrokken op de grond dat zij ondanks herhaald verzoek en het aanbieden van een hersteltermijn geen medewerking heeft verleend aan de afronding van het huisbezoek aan haar woning. Bij besluit van 27 december 2011 (bestreden besluit) heeft het college het bezwaar tegen het besluit van 13 oktober 2011 ongegrond verklaard. Aan het bestreden besluit ligt ten grondslag dat door de weigering toegang te verlenen tot de meterkast, waar diverse verzegelde plastic tassen lagen opgeslagen, het recht op bijstand van appellante niet kan worden vastgesteld.

Artikel 17, eerste lid, van de WWB bepaalt, voor zover hier van belang, dat de belanghebbende aan het college op verzoek of onverwijld uit eigen beweging mededeling doet van alle feiten en omstandigheden waarvan hem redelijkerwijs duidelijk moet zijn dat zij van invloed kunnen zijn op het recht op bijstand. Het tweede lid van dit artikel bepaalt dat de belanghebbende verplicht is aan het college desgevraagd de medewerking te verlenen die redelijkerwijs nodig is voor de uitvoering van deze wet.

Artikel 53a, tweede lid, van de WWB (tekst tot 1 januari 2013) bepaalt dat het college bevoegd is om onderzoek in te stellen naar de juistheid en volledigheid van de verstrekte gegevens en zonodig naar andere gegevens die noodzakelijk zijn voor de verlening dan wel voortzetting van bijstand.

Indien de belanghebbende de inlichtingen- of medewerkingsverplichting niet in voldoende mate nakomt en als gevolg daarvan niet kan worden vastgesteld of de belanghebbende verkeert in bijstandbehoevende omstandigheden als bedoeld in artikel 11, eerste lid, van de WWB, kan de bijstand worden geweigerd, beëindigd of ingetrokken.

4.4. Tussen partijen is niet langer in geschil dat tijdens het onverplicht aangevangen huisbezoek op 5 oktober 2011 een redelijke grond is ontstaan om de juistheid van de door appellante verstrekte informatie door middel van voortzetting van het huisbezoek te verifiëren, zodat van appellante in beginsel redelijkerwijs kon worden verlangd dat zij hieraan haar medewerking zou verlenen. Evenmin is in geschil dat aan appellante ondubbelzinnig duidelijk is gemaakt dat haar weigering om medewerking te verlenen aan voortzetting van het huisbezoek - anders dan bij aanvang daarvan - gevolgen zou kunnen hebben voor haar recht op bijstand en dat appellante heeft geweigerd mee te werken aan een verdere bezichtiging van de meterkast.

Appellante heeft gesteld dat de ambtenaar van de DSO de meterkast uitsluitend wilde bezichtigen om de verzegeling van de elektriciteitsmeter te controleren, wat niets van doen heeft met haar bijstand. Het college heeft dit onder verwijzing naar de gedingstukken bestreden. De betreffende ambtenaar van de DSO heeft in de opgestelde voortgangsrapportage vermeld dat appellante hem niet in de gelegenheid heeft gesteld om de meter te kunnen beoordelen, maar ook dat zij geweigerd heeft de goederen en tassen in de meterkast te tonen aan de ambtenaar van de DSZW omdat dit privé is. Deze rapportage komt overeen met de rapportage van klantmanager M.W. Sutorius van 11 oktober 2011, waaruit valt af te leiden dat appellante kenbaar heeft gemaakt dat zij heeft geweigerd een tas in de meterkast te laten inzien, omdat daarin een aantal persoonlijke (vrouwelijke) zaken zaten die zij liever niet aan de mannelijke collega wilde laten zien. In het bezwaarschrift heeft appellante aangevoerd dat de medewerkers bij het huisbezoek in de dozen/tassen die in de meterkast stonden wilden kijken, dat zij heeft meegedeeld dat daarin privéspullen zaten, vrouwenspullen zoals haar ondergoed en maandverband, en dat zij niet wilde dat een man daarin zou gaan kijken. Gelet op deze gegevens heeft het college aannemelijk gemaakt dat de beoogde verdere bezichtiging van de meterkast niet uitsluitend controle van de verzegeling van de meters betrof, maar mede gericht was op inzage van tassen en/of dozen die in de meterkast zijn waargenomen. Dit betekent tevens dat de rapportage van de ambtenaar van de DSZW dat de bezichtiging van de meterkast door haar collega van de DSO betrekking had op de verzegeling van de meter niet volledig is en dat die bezichtiging een ruimer oogmerk had dan wel had gekregen nadat in de meterkast tassen en/of dozen waren waargenomen.

Gelet op de bij het huisbezoek aangetroffen situatie kon de inhoud van de tassen in de meterkast van belang zijn voor het recht op bijstand van appellante. Uit 4.5 volgt dat de ambtenaren het verzoek om verdere bezichtiging van de meterkast ook met het oog daarop hebben gedaan. Bovendien kan het opnemen van de meterstanden van belang zijn voor de beoordeling van energie- en waterverbruik in een woning, hetgeen een aanwijzing kan vormen of de woning wordt bewoond en, zo ja, door hoeveel personen. Dergelijke informatie is onmiskenbaar van belang voor het recht op bijstand of de hoogte daarvan. Daarom is van oneigenlijk gebruik van onderzoeksbevoegdheden geen sprake. Nu, zoals uit 4.4 volgt, op dat moment een redelijke grond bestond voor het huisbezoek, was appellante gehouden aan die verdere bezichtiging mee te werken.

Volgens vaste rechtspraak (CRvB 27 september 2007, LJN BB6239) kan alleen een zeer dringende reden een rechtvaardigingsgrond vormen om onmiddellijke uitvoering of voortzetting van een huisbezoek te weigeren. Appellante had geen gerechtvaardigde reden om de verdere bezichtiging van de meterkast te weigeren. Daartoe is van belang dat appellante had kunnen verzoeken dat alleen de vrouwelijke ambtenaar van de DSZW de inhoud van de tassen en/of dozen in de meterkast zou bekijken. Deze ambtenaar had dan kunnen beoordelen of, zoals appellante ter zitting heeft gesteld, de inhoud daarvan niet van belang was voor het recht op bijstand of de hoogte van de bijstandsuitkering van appellante. Daarmee is gegeven dat de voortijdige beëindiging van het huisbezoek aan appellante is toe te rekenen.

Het college was daarom bevoegd de bijstand van appellante met ingang van 5 oktober 2011 in te trekken op de grond dat door de schending van de medewerkingsverplichting het recht op bijstand met ingang van die dag niet is vast te stellen. Tegen de wijze waarop het college van deze bevoegdheid gebruik heeft gemaakt, heeft appellante geen zelfstandige beroepsgronden ingediend.

Dit betekent dat het hoger beroep niet slaagt, zodat de aangevallen uitspraak moet worden bevestigd.