Centrale Raad van Beroep, 07-02-2019, ECLI:NL:CRVB:2019:467, 17/3624 WMO

1.1.

1.2.

Bij besluit van 24 februari 2016 heeft het college aan appellant een pgb voor HH1 van € 196,22 per vier weken (€ 16,35 per uur) verstrekt voor de periode van 29 februari 2016 tot en met 2 juni 2020. Appellant heeft tegen dit besluit bezwaar gemaakt.

1.3.

Bij besluit van 18 juli 2016 (bestreden besluit) heeft het college het bezwaar ongegrond verklaard. Hieraan heeft het college, voor zover van belang, het volgende ten grondslag gelegd. Het uurtarief van € 16,35 voor HH1 is toereikend, omdat hiervoor met het pbg zorg kan worden ingekocht van een vergelijkbaar niveau als de door de gemeente gecontracteerde huishoudelijke zorg. Een hoger uurtarief voor door de gemeente gecontracteerde zorg in natura is gerechtvaardigd, omdat zorg betaald vanuit een pgb gemiddeld genomen goedkoper is. Het verschil tussen deze tarieven vormt geen ongelijke behandeling, omdat het geen gelijke gevallen zijn en dat verschil bovendien gerechtvaardigd is. Appellant kan gebruik blijven maken van de door hem ingeschakelde organisatie Multidag, maar moet het verschil in kosten zelf bijbetalen.

2. Bij de aangevallen uitspraak heeft de rechtbank het beroep tegen het bestreden besluit ongegrond verklaard, met bepalingen over proceskosten en griffierecht. Daartoe heeft de rechtbank onder meer overwogen dat uit de totstandkomingsgeschiedenis van de Wmo 2015 volgt dat het college bevoegd is om het uurtarief voor een pgb lager vast te stellen dan het uurtarief voor zorg in natura, mits het uurtarief voor het pgb appellant in staat stelt om de noodzakelijke kwalitatief goede ondersteuning in te kopen.

3. In hoger beroep heeft appellant zich tegen de aangevallen uitspraak gekeerd. Hij heeft daartoe, samengevat, aangevoerd dat uit de totstandkomingsgeschiedenis van de Wmo 2015 niet blijkt dat het college bevoegd is om het uurtarief voor een pgb voor HH1 lager vast te stellen dan het uurtarief voor door de gemeente gecontracteerde HH1 in natura. Bovendien is dit verschil in tarief voor een pgb en voor zorg in natura ongerechtvaardigd, omdat de gemeente inkoopvoordelen heeft. Ook is het uurtarief voor een pgb van € 16,35 te laag om de door hem gewenste zorg in te kopen. Appellant heeft ten slotte aangevoerd dat de rechtbank niet had mogen voorbijgaan aan zijn beroepsgrond over ongelijke behandeling.

4. De Raad komt tot de volgende beoordeling.

4.2.

4.3.

Gelet op het verhandelde ter zitting houdt partijen in de eerste plaats verdeeld het antwoord op de vraag of het college bevoegd is om het uurtarief voor een pgb voor HH1, die wordt verleend door een professionele zorgverlener, lager vast te stellen dan het uurtarief voor door de gemeente gecontracteerde zorg.

4.4.

Aan de geschiedenis van de totstandkoming van de Wmo 2015 (Kamerstukken II 2013/14, 33 841, nr. 3, p. 39) wordt het volgende ontleend: “De gemeente moet in de verordening opnemen op welke wijze de hoogte van het persoonsgebonden budget in de gemeente wordt vastgesteld. Zo kan de gemeente bijvoorbeeld bepalen dat het persoonsgebonden budget niet hoger mag zijn dan een percentage van de kosten die voor de gemeente verbonden zijn aan het verlenen van adequate ondersteuning in natura. (…) Op grond van artikel 2.3.5 is het college wel gehouden een tarief voor een persoonsgebonden budget vast te stellen dat redelijkerwijs noodzakelijk is te achten om de cliënt in staat te stellen tot zelfredzaamheid of participatie. De gemeente mag een aanvraag voor een persoonsgebonden budget weigeren als de kosten van het persoonsgebonden budget hoger zijn dan de kosten van de maatwerkvoorziening. Dit kan zich bijvoorbeeld voordoen doordat de gemeente vanwege inkoopvoordelen maatwerkvoorzieningen al snel goedkoper zal kunnen leveren dan wanneer iemand zelf ondersteuning inkoopt met een persoonsgebonden budget. Daarbij kan gedacht worden aan vervoers- of opvangvoorzieningen.” In de artikelsgewijze toelichting op artikel 2.1.3, tweede lid, aanhef en onder b, (Kamerstukken II 2013/14, 33 841, nr. 3 p. 134) wordt nogmaals vermeld dat in de verordening moet worden vastgelegd hoe de hoogte van het persoonsgebonden budget wordt vastgesteld. Daarbij wordt erop gewezen dat “de hoogte van het persoonsgebonden budget, wil een persoonsgebonden budget voor de cliënt een zinvol alternatief zijn, zodanig zal moeten zijn dat de cliënt met het persoonsgebonden budget de vastgestelde ondersteuning ook werkelijk kan inkopen, terwijl anderzijds voor de gemeente van belang is dat dit alternatief slechts zinnig zal zijn wanneer inzetten van een persoonsgebonden budget doelmatiger is, d.w.z. het persoonsgebonden budget niet hoger is dan de kosten van een maatwerkvoorziening dat voor een gemeente door een aanbieder wordt geleverd.”

4.5.

De Raad leidt uit de hiervoor weergegeven geschiedenis van de totstandkoming van de Wmo 2015 af dat de wetgever voor ogen heeft gehad dat het voor het pgb vastgestelde tarief toereikend moet zijn voor het inkopen van ondersteuning, in dit geval HH1 verleend door een professionele organisatie. De geschiedenis van de totstandkoming biedt geen steun voor het standpunt van appellant dat het voor het pgb vastgestelde uurtarief voor professionele ondersteuning even hoog moet zijn als het uurtarief voor door de gemeente gecontracteerde HH1. Wel moet het uurtarief voor een pgb zodanig zijn dat de cliënt met het pgb redelijkerwijs in staat is tot zelfredzaamheid en participatie. Dit betekent dat het uurtarief voor een pgb voor professionele ondersteuning op een lager bedrag kan worden vastgesteld dan het tarief voor door de gemeente gecontracteerde zorg, mits het een toereikend tarief is.

4.6.

Zoals de Raad eerder heeft overwogen in de door appellant aangehaalde uitspraak van 17 mei 2017, ECLI:NL:CRVB:2017:1803, dienen de essentialia van het voorzieningenpakket, evenals onder de Wet maatschappelijke ondersteuning, te worden vastgelegd in de verordening. Gelet op 4.4 en de uitspraak van 17 mei 2017 dient in de verordening te worden vermeld op welke wijze de hoogte van een pgb wordt vastgesteld. Daartoe behoort ook de wijze van vaststelling van de hoogte van het uurtarief. Naar het oordeel van de Raad biedt artikel 11, vierde lid, van de Verordening geen grondslag voor de wijze van het (lager) vaststellen van het tarief voor een pgb, omdat dit artikellid daartoe onvoldoende concreet is. Nu de Verordening ook overigens geen grondslag bevat, is er een leemte.

4.7.

Uit wat is overwogen in 4.2 tot en met 4.6 volgt dat het hoger beroep slaagt. Gelet hierop behoeven de overige gronden van het hoger beroep geen bespreking. De rechtbank heeft wat is overwogen in rechtsoverweging 4.6 niet onderkend. De aangevallen uitspraak zal, behoudens de bepalingen over de proceskosten, worden vernietigd. Doende wat de rechtbank zou behoren te doen zal de Raad het beroep gegrond verklaren en het bestreden besluit vernietigen wegens strijd met de wet. Ter zitting van de Raad zijn partijen overeengekomen dat aan appellant voor de periode van 29 februari 2016 tot 1 januari 2018, de datum waarop de Verordening maatschappelijke ondersteuning en jeugdhulp gemeente Nijmegen 2018 in werking is getreden, een pgb voor het tarief van € 20,29 toekomt. De Raad ziet aanleiding om in zoverre zelf in de zaak te voorzien als bedoeld in artikel 8:72, derde lid, aanhef en onder b, van de Algemene wet bestuursrecht (Awb) en aan appellant voor de periode van

29 februari 2016 tot 1 januari 2018 een pgb voor HH1 te verstrekken van € 243,48 per vier weken. De Raad kan voor de resterende periode niet zelf in de zaak voorzien. De Raad is onvoldoende voorgelicht over de juridische situatie per 1 januari 2018. Het college dient daarom voor de periode vanaf 1 januari 2018 een nieuwe beslissing op bezwaar te nemen met inachtneming van deze uitspraak. Met het oog op een voortvarende afdoening van het geschil bestaat aanleiding om met toepassing van artikel 8:113, tweede lid, van de Awb te bepalen dat tegen de door het college te nemen nieuwe beslissing op bezwaar slechts bij de Raad beroep kan worden ingesteld.

5. Aanleiding bestaat om het college te veroordelen in de proceskosten van appellant in hoger beroep. Deze kosten worden vastgesteld op € 1.024,- voor verleende rechtsbijstand in hoger beroep en € 34,20 voor reiskosten, in totaal € 1.058,20.