Centrale Raad van Beroep, 20-02-2020, ECLI:NL:CRVB:2020:387, 18/347 AOW

Volgens vaste rechtspraak (zie bijvoorbeeld de uitspraak van 26 januari 2016, ECLI:NL:CRVB:2016:316) komt aan een bestuursorgaan in beginsel de bevoegdheid toe een gemaakte fout te herstellen, mits het daartoe strekkende besluit niet in strijd is met het rechtszekerheidsbeginsel of enig ander rechtsbeginsel.

De Svb heeft beleid (LJN SB1255) ontwikkeld dat ziet op de situatie dat de vaststelling van verzekerde tijdvakken in een pensioenoverzicht onjuist is geweest. Dat beleid luidde ten tijde van de besluitvorming en voor zover hier van belang, als volgt:

De Raad onderschrijft het standpunt van de Svb dat deze beleidsregel niet met zich meebrengt dat correctie van de eerder vastgestelde verzekerde tijdvakken nooit mag plaatsvinden als de betrokkene te goeder trouw was en niet redelijkerwijs kon weten dat hij niet verzekerd was. De beleidsregel geeft voor gevallen als dit, waarin de onjuiste vaststelling van verzekerde tijdvakken in het pensioenoverzicht niet te wijten is aan de betrokkene, slechts de algemene regel van 4.2.1 weer. Getoetst moet dus worden of in dit geval de correctie in strijd komt met, in het bijzonder, het rechtszekerheidsbeginsel of het vertrouwensbeginsel.

Zoals de Raad heeft overwogen in zijn uitspraak van 31 december 2019, ECLI:NL:CRVB:2019:4351, is voor een geslaagd beroep op het vertrouwensbeginsel vereist dat de betrokkene aannemelijk maakt dat van de zijde van de overheid toezeggingen of andere uitlatingen zijn gedaan of gedragingen zijn verricht waaruit de betrokkene in de gegeven omstandigheden redelijkerwijs kon en mocht afleiden of en, zo ja, hoe het bestuursorgaan in een concreet geval een bevoegdheid zou uitoefenen. Verder is vereist dat de toezegging, andere uitlating of gedraging aan het bevoegde bestuursorgaan kan worden toegerekend. Dat sprake is van gerechtvaardigde verwachtingen betekent echter niet dat daaraan altijd moet worden voldaan. Zwaarder wegende belangen, zoals het algemeen belang of belangen van derden, kunnen daaraan in de weg staan. Bij deze belangenafweging kan ook een rol spelen of de betrokkene op basis van de gewekte verwachtingen handelingen heeft verricht of nagelaten als gevolg waarvan hij schade heeft geleden of nadeel heeft ondervonden.

In dit geval heeft de Svb in het pensioenoverzicht zonder voorbehoud vermeld gedurende welke tijdvakken betrokkene tot op dat moment AOW-verzekerd was geweest en welk pensioenbedrag hij als gevolg daarvan had opgebouwd. Betrokkene heeft onweersproken gesteld dat hij in eerste instantie twijfelde aan de juistheid van het pensioenoverzicht, dat zijn echtgenote enkele malen telefonisch contact heeft gehad met de Svb en dat de Svb daarbij heeft bevestigd dat het pensioenoverzicht juist was. Naar het oordeel van de Raad is onder die omstandigheden sprake van een aan de Svb toe te rekenen toezegging waaruit betrokkene redelijkerwijs kon en mocht afleiden dat de Svb er bij de berekening van zijn AOW-pensioen van zou uitgaan dat hij van 13 oktober 1978 tot en met 22 december 1984 verzekerd was geweest. Het belang van betrokkene bij nakoming van deze toezegging moet dan ook worden afgewogen tegen het algemeen belang.

Betrokkene heeft ter zitting verklaard dat door het lager uitvallende AOW-pensioen zijn welstandsniveau niet noemenswaardig wordt beïnvloed. Hij heeft een ruim aanvullend pensioen en kan daar goed van rondkomen. Wel zou hij, als hij tijdig van deze lacune in zijn verzekeringsloopbaan op de hoogte was geweest, mogelijk in 2009 een ruimere aanvullende pensioenvoorziening hebben getroffen. Als de Svb zijn fout eerder ruiterlijk had erkend, zou betrokkene mogelijk niet bij de rechter tegen de korting op zijn pensioen zijn opgekomen.

De Raad heeft begrip voor de ergernis van betrokkene. Dit neemt echter niet weg dat het algemeen belang bij berekening van het AOW-pensioen van betrokkene volgens de wettelijke voorschriften, mede in verband met het noodzakelijke evenwicht tussen pensioenbetaling en premieafdracht, in dit geval meer gewicht in de schaal legt. Om die reden behoefde de Svb dan ook niet, in strijd met de wet, de korting op betrokkenes AOW-pensioen voor het niet-verzekerde tijdvak 13 oktober 1978 tot en met 22 december 1984 achterwege te laten.