Centrale Raad van Beroep, 26-05-2021, ECLI:NL:CRVB:2021:1339, 20/2646 WMO15

1.1.

Appellante, geboren in 1986, heeft de Nederlandse nationaliteit. Zij is in december 2019 met haar partner en twee minderjarige kinderen van Portugal naar Nederland teruggekeerd. Zij hebben zich op 10 december 2019 gemeld bij het college voor opvang op grond van de Wet maatschappelijke ondersteuning 2015 (Wmo 2015).

1.2.

Het college heeft bij besluiten van 3 januari 2020 en 8 januari 2020, gehandhaafd bij besluit van 13 mei 2020 (bestreden besluit 1), en bij besluit van 15 juni 2020 bepaald dat appellante niet voldoet aan de voorwaarden voor (nood)opvang. De GGD heeft op 13 december 2019 een onderzoek verricht en geconcludeerd dat appellante zelfredzaam is. Het college heeft zich naar aanleiding hiervan op het standpunt gesteld dat bij appellante geen sprake is van problematiek op grond waarvan recht op opvang bestaat. Volgens het college bestaat op grond van het Europees Verdrag tot bescherming van de rechten van de mens en de fundamentele vrijheden (EVRM) en het Internationaal Verdrag inzake de rechten van het kind (IVRK) in het geval van appellante ook geen verplichting (nood)opvang te bieden.

2.1.

Appellante heeft beroep ingesteld tegen bestreden besluit 1 en heeft met toepassing van artikel 7:1a van de Algemene wet bestuursrecht (Awb) tegen het besluit van 15 juni 2020 (bestreden besluit 2) rechtstreeks beroep ingesteld.

2.2.

De voorzieningenrechter van de rechtbank heeft bij de aangevallen uitspraak, voor zover in hoger beroep van belang, de beroepen tegen de bestreden besluiten ongegrond verklaard. De voorzieningenrechter heeft daartoe, voor zover van belang, overwogen dat appellante niet voldoet aan de voorwaarden voor (nood)opvang. Uit het verrichte onderzoek blijkt namelijk dat appellante voldoende zelfredzaam wordt geacht en dat zij verantwoordelijk kan worden gehouden zorg te dragen voor haar eigen huisvesting en die van haar kinderen. Anders dan appellante heeft aangevoerd, zijn er geen aanknopingspunten voor de conclusie dat het onderzoek onzorgvuldig of onvoldoende is geweest. Appellante heeft verder geen onderbouwing gegeven voor haar standpunt dat zij psychische problemen heeft bij het zich handhaven in de samenleving waardoor zij niet in staat is zelf in onderdak voor haar en haar gezin te kunnen voorzien. Ten slotte heeft de voorzieningenrechter overwogen dat het beroep op artikel 8 van het EVRM en artikel 3 van het IVRK niet slaagt.

3. Appellante heeft zich tegen de aangevallen uitspraak gekeerd. Zij heeft betoogd dat het college onvoldoende onderzoek heeft gedaan naar haar situatie. Appellante voldoet aan de voorwaarden voor (nood)opvang. Zij is beperkt zelfredzaam op meerdere leefgebieden. Het weigeren van opvang leidt ertoe dat appellante en haar gezin op straat belanden en dat is, gelet op de belangen van de kinderen, ontoelaatbaar. Het college is op grond van de artikelen 8 van het EVRM en 3 van het IVRK, in het licht bezien van de artikelen 27 van het IVRK en 17 en 31 van het Europees Sociaal Handvest (ESH), verplicht aan appellante en haar gezin opvang te verstrekken. In dit kader heeft zij ook verwezen naar het arrest van de Hoge Raad van 21 september 2012, ECLI:NL:HR:2012:BW5328. Ten slotte heeft appellante betoogd dat het college toepassing had moeten geven aan de hardheidsclausule of artikel 4:84 van de Awb.

4. De Raad komt tot de volgende beoordeling.

4.2.

Artikel 1.2.1, aanhef en onder c, van de Wmo 2015 bepaalt dat een ingezetene van Nederland overeenkomstig de bepalingen van deze wet in aanmerking komt voor een maatwerkvoorziening, bestaande uit opvang, te verstrekken door het college van de gemeente tot welke hij zich wendt, indien hij de thuissituatie heeft verlaten, al dan niet in verband met risico’s voor zijn veiligheid als gevolg van huiselijk geweld, en niet in staat is zich op eigen kracht, met gebruikelijke hulp, met mantelzorg of met hulp van andere personen uit zijn sociale netwerk te handhaven in de samenleving.

4.3.

Artikel 2.3.5, vierde lid, van de Wmo 2015 bepaalt dat het college beslist tot verstrekking van een maatwerkvoorziening ter compensatie van de problemen bij het zich handhaven in de samenleving van de cliënt met psychische en psychosociale problemen en de cliënt die de thuissituatie heeft verlaten, al dan niet in verband met risico’s voor zijn veiligheid als gevolg van huiselijk geweld, voor zover de cliënt deze problemen naar het oordeel van het college niet op eigen kracht, met gebruikelijke hulp, met mantelzorg of met hulp van andere personen uit zijn sociale netwerk dan wel met gebruikmaking van algemene voorzieningen kan verminderen of wegnemen. De maatwerkvoorziening levert, rekening houdend met de uitkomsten van het in artikel 2.3.2 bedoelde onderzoek, een passende bijdrage aan het voorzien in de behoefte van de cliënt aan beschermd wonen of opvang en aan het realiseren van een situatie waarin de cliënt in staat wordt gesteld zich zo snel mogelijk weer op eigen kracht te handhaven in de samenleving.

4.4.

Tussen partijen is in de eerste plaats in geschil de vraag of appellante in staat is zich te handhaven in de samenleving. Gelet op de hulpvraag van appellante houdt dat in dit geval concreet in dat beoordeeld moet worden of zij door problemen bij het zich handhaven in de samenleving niet in staat is zelf in onderdak voor haar en haar gezin te kunnen voorzien.

4.5.

De beroepsgrond dat het college onvoldoende onderzoek heeft verricht, slaagt niet. De GGD heeft op 13 december 2019 onderzoek verricht. Hierbij is onder meer aandacht besteed aan de hulpvraag, de lichamelijke gezondheid, de geestelijke gezondheid en de overige problematiek en omstandigheden van appellante. Het college heeft hiermee in dit geval voldoende onderzoek verricht.

4.6.

De beroepsgrond dat appellante niet in staat is zich te handhaven in de samenleving slaagt evenmin. Appellante moet in staat worden geacht zelf in onderdak voor haar en haar gezin te kunnen voorzien. Appellante heeft immers de Nederlandse nationaliteit en heeft een uitkering op grond van de Participatiewet waarmee zij geacht wordt te kunnen voorzien in de noodzakelijke kosten van het bestaan. Uit wat appellante heeft aangevoerd en aan (medische) stukken heeft overgelegd, volgt niet dat zij in de periode in geding problemen had bij het zich handhaven in de samenleving waardoor zij niet in staat is zelf in onderdak voor haar en haar gezin te kunnen voorzien. Uit de overgelegde stukken volgt dat appellante op verschillende aangeboden woningen heeft gereageerd. De verklaring tijdens de zitting van de Raad dat het appellante desondanks niet lukt om woonruimte te vinden, wijst veeleer op schaarste op de woningmarkt in het deel van Nederland waar appellante wil wonen. De Wmo 2015 is niet bedoeld hiervoor een oplossing te bieden.

4.7.

Vervolgens rijst de vraag of de bestreden besluiten in strijd zijn met de artikelen 8 van het EVRM en 3 van het IVRK, in het licht bezien van de artikelen 27 van het IVRK en 17 en 31 van het ESH.

4.8.

Appellante heeft eerst tijdens de zitting van de Raad betoogd dat sprake is van strijd met het vrij verkeer van personen. De Raad laat deze grond buiten beschouwing, omdat deze in strijd met de goede procesorde te laat is aangevoerd en het college daarop niet heeft kunnen reageren.

4.9.

Gelet op het voorgaande heeft het college zich terecht op het standpunt gesteld dat appellante niet voor opvang in aanmerking komt. Wat appellant verder nog heeft aangevoerd kan niet tot een ander oordeel leiden.

4.10.

Uit 4.5 tot en met 4.9 volgt dat het hoger beroep niet slaagt en dat de aangevallen uitspraak, voor zover aangevochten, moet worden bevestigd.