Centrale Raad van Beroep, 24-08-2021, ECLI:NL:CRVB:2021:2148, 18/5880 PW

Appellant ontving sinds 18 augustus 2014 bijstand op grond van de Participatiewet (PW).

Bij besluit van 3 april 2017 heeft het college appellant opnieuw het traject aangeboden. In dit besluit is vermeld dat appellant verplicht is om gehoor te geven aan de oproepen van het trajectbureau om op een aangegeven plaats en tijd te verschijnen. Appellant heeft hiertegen geen bezwaar gemaakt.

Bij e-mailbericht van 4 april 2017 heeft een trainer van [naam] (trainer) appellant uitgenodigd voor een eerste kennismaking met de trainingsgroep van het traject op donderdag 6 april 2017 van 11:00 tot 12:00 uur. Bij e-mailbericht van 6 april 2017 heeft de klantmanager appellant om 8:47 uur meegedeeld ervan uit te gaan dat appellant die dag aanwezig is. Appellant is zonder bericht niet verschenen bij de eerste kennismaking op 6 april 2017. Appellant is ook niet verschenen op de startdatum van het traject op 10 april 2017.

Bij besluit van 18 mei 2017 heeft het college de bijstand bij wijze van maatregel met ingang van 1 mei 2017 verlaagd met 100% gedurende twee maanden. Het college heeft bij besluit van 4 oktober 2017 (bestreden besluit) deze maatregel, na bezwaar, gehandhaafd. Het bestreden besluit is gebaseerd op artikel 18, vierde lid, aanhef en onder h, en vijfde lid, van de PW, in samenhang met artikel 10, aanhef en onder b, van de Afstemmingsverordening Participatiewet IOAW en IOAZ Uithoorn 2015, die op 1 januari 2015 in werking is getreden (Afstemmingsverordening). Het college heeft op de zitting uitgelegd dat aan de maatregel alleen nog ten grondslag ligt, dat appellant de verplichting gebruik te maken van een door het college aangeboden voorziening gericht op arbeidsinschakeling niet is nagekomen door op 6 en 10 april 2017 zonder bericht niet te verschijnen.

2. Bij de aangevallen uitspraak heeft de rechtbank het beroep tegen het bestreden besluit ongegrond verklaard.

3. In hoger beroep heeft appellant zich op de hierna te bespreken gronden tegen de aangevallen uitspraak gekeerd.

4. De Raad komt tot de volgende beoordeling.

Als een belanghebbende, zoals appellant, een verplichting op grond van artikel 9, eerste lid, aanhef en onder b, van de PW niet nakomt, is het college in beginsel verplicht om een maatregel op te leggen. In dit verband zijn de volgende bepalingen van betekenis.

Niet in geschil is dat het traject bij [naam] een door het college aangeboden voorziening gericht op arbeidsinschakeling is. Vaststaat dat appellant op 6 april 2017 en op 10 april 2017 niet op de afspraken is verschenen en zich daarvoor niet heeft afgemeld. Dit betekent dat appellant de in artikel 18, vierde lid, aanhef en onder h, van de PW neergelegde verplichting om gebruik te maken van door het college aangeboden voorzieningen, waaronder begrepen sociale activering, gericht op arbeidsinschakeling niet is nagekomen.

Appellant heeft aangevoerd dat het zonder bericht niet verschijnen op de afspraken hem in het geheel niet kan worden verweten, omdat hij daartoe niet in staat was. Hij lijdt aan de ziekte van Crohn en het college weet dat hij daaraan lijdt. Appellant heeft zich bovendien op 29 maart 2017 ziek gemeld. Deze beroepsgrond slaagt niet.

Appellant heeft verder aangevoerd dat in de Afstemmingsverordening ten onrechte voor het niet nakomen van sommige in artikel 18, vierde lid, van de PW vermelde verplichtingen maatregelen van een langere duur zijn voorgeschreven dan voor het niet nakomen van andere in dat artikelonderdeel vermelde verplichtingen. Deze beroepsgrond slaagt.

Uit 4.4.1 tot en met 4.4.3 volgt dat artikel 10 van de Afstemmingsverordening gedeeltelijk onverbindend is omdat twee verschillende standaardperioden zijn bepaald voor het niet nakomen van de geharmoniseerde verplichtingen. De in artikel 10, aanhef en onder a, van de Afstemmingsverordening bepaalde duur van de maatregel van één maand voor het niet nakomen van de geharmoniseerde verplichtingen als bedoeld in artikel 18, vierde lid, aanhef en onder b, f en g, van de PW is de meest gunstige bepaling. Deze heeft daarom ook te gelden voor het niet nakomen van de overige geharmoniseerde verplichtingen. Dit betekent dat artikel 10, aanhef en onder b, van de Afstemmingsverordening onverbindend is voor zover daarin is bepaald dat een maatregel wordt opgelegd voor de duur van langer dan één maand. Deze bepaling is in zoverre onverbindend wegens strijd met artikel 18, vijfde lid, van de PW. Het op deze bepaling gebaseerde bestreden besluit kan daarom niet in stand blijven voor zover daarbij een maatregel is opgelegd voor de duur van twee maanden.

Appellant heeft aangevoerd dat het college met toepassing van artikel 18, tiende lid, van de PW de maatregel had moeten matigen. Deze beroepsgrond slaagt niet. Appellant heeft niet met enig concreet en onderbouwd gegeven aannemelijk gemaakt dat dringende redenen, gelet op zijn persoonlijke omstandigheden, hiertoe aanleiding gaven.

Wat onder 4.4. tot en met 4.5 is overwogen, heeft de rechtbank niet onderkend. Dit betekent dat het hoger beroep slaagt en dat de aangevallen uitspraak moet worden vernietigd. Doende wat de rechtbank zou behoren te doen, zal de Raad het beroep gegrond verklaren en het bestreden besluit vernietigen. Met het oog op een definitieve beslechting van het geschil ziet de Raad aanleiding om zelf in de zaak te voorzien door het besluit van 18 mei 2017 te herroepen voor zover daarbij een maatregel van 100% is opgelegd gedurende twee maanden en de hoogte en duur van de maatregel, gelet op 4.1 tot en met 4.6, te bepalen op een verlaging van de bijstand met 100% gedurende één maand, met ingang van 1 mei 2017.