Centrale Raad van Beroep, 09-09-2021, ECLI:NL:CRVB:2021:2312, 20/1398 AKW

1.1.

Appellante heeft met [naam X.] een relatie gehad en een gezamenlijke huishouding gevoerd. Uit deze relatie zijn drie kinderen voortgekomen: [naam kind 1] (geboren [geboortedatum kind 1] 2009), [naam kind 2] (geboren [geboortedatum kind 2] 2009) en [naam kind 3] (geboren [geboortedatum kind 3] 2012). De Svb betaalde de kinderbijslag voor deze kinderen destijds volledig uit aan appellante.

1.2.

Begin 2017 zijn appellante en [naam X.] uit elkaar gegaan. Vervolgens heeft appellante de Svb nadere informatie verstrekt en heeft de Svb bij besluit van 25 juli 2017 meegedeeld dat appellante de volledige kinderbijslag blijft ontvangen.

1.3.

Bij formulier van 23 december 2017 heeft [naam X.] aan de Svb gevraagd om de kinderbijslag voor [naam kind 1], [naam kind 2] en [naam kind 3] voortaan volledig aan hem uit te betalen. In vervolg hierop heeft de Svb nadere informatie vergaard over de verblijfplaats van de kinderen, de individuele bijdragen in de onderhoudskosten van de kinderen, en de door de familierechter genomen beslissingen.

1.4.

Bij besluit van 10 oktober 2018 heeft de Svb bepaald dat de kinderbijslag vanaf het eerste kwartaal van 2018 niet meer aan appellante wordt uitbetaald. In plaats daarvan betaalt de Svb vanaf het eerste kwartaal van 2018 de kinderbijslag uit aan [naam X.].

1.5.

Tegen het besluit van 10 oktober 2018 heeft appellante bezwaar gemaakt. Dit bezwaar heeft de Svb in zijn besluit van 4 juni 2019 (bestreden besluit) ongegrond verklaard. Daarbij is in aanmerking genomen dat [naam kind 1], [naam kind 2] en [naam kind 3] om beurten bij appellante en [naam X.] wonen en dat [naam X.] een hogere financiële bijdrage levert in de onderhoudskosten van de kinderen dan appellante. In het bestreden besluit is verwezen naar artikel 18, vijfde lid, van de Algemene Kinderbijslagwet (AKW) en naar artikel 10 van het Besluit uitvoering kinderbijslag (BUK).

3.1.

In hoger beroep heeft appellante onder verwijzing naar een uitspraak van de rechtbank Noord-Holland van 21 december 2018¹ in hoofdzaak gesteld dat de Svb de kinderbijslag voor kinderen met ouders die geen gezamenlijke huishouding met elkaar voeren, in beginsel altijd gelijk zou moeten verdelen over beide ouders, indien deze ouders de zorg voor hun kinderen gelijk verdelen. In zo’n geval hoeft niet te worden beoordeeld welke ouder in absolute zin de hoogste financiële onderhoudsbijdragen levert, omdat – aldus appellante – voor de toepassing van de AKW mag worden verondersteld dat ouders die de zorg voor hun kinderen gelijk verdelen, ook in gelijke mate bijdragen in de onderhoudskosten van hun kinderen. Verder heeft appellante te kennen gegeven dat zij, ondanks haar beperkte inkomen, in 2018 feitelijk meer heeft bijgedragen in de onderhoudskosten van de kinderen dan [naam X.], maar dat ze dit niet meer kan bewijzen. Verder heeft appellante aangegeven dat [naam X.] de Svb niet heeft willen vragen om een gedeelte van de kinderbijslag direct aan haar uit te betalen en dat [naam X.] zich ertegen heeft verzet dat de Svb haar voor één of meer kinderen aanmerkt als ouder wiens recht op kinderbijslag wordt uitbetaald. Hierdoor dreigt appellante een aanzienlijk bedrag aan kindgebonden budget mis te lopen, terwijl [naam X.] hoe dan ook niet in aanmerking komt voor kindgebonden budget vanwege zijn hoge inkomen.

3.2.

De Svb heeft te kennen gegeven dat er geen beleidsregels zijn die zien op de uitleg en toepassing van het in artikel 10 van het BUK opgenomen vereiste ‘overwegend in gelijke mate onderhouden’. In de uitvoeringspraktijk van de AKW houdt de Svb bij de uitleg en toepassing van dit vereiste geen rekening met verschillen in draagkracht tussen ouders. Als ouders die geen gezamenlijke huishouding met elkaar voeren – in nominale bedragen uitgedrukt – hun kinderen niet overwegend in gelijke mate onderhouden, betaalt de Svb ingevolge artikel 18, vijfde lid, van de AKW het recht op kinderbijslag uit van de ouder die de hoogste financiële bijdrage levert. Aan de andere ouder wordt dan geen kinderbijslag uitbetaald, tenzij de ouder die de hoogste bijdrage levert verzoekt om (een deel van) de kinderbijslag aan de andere ouder uit te betalen. Als kinderen van ouders die geen gezamenlijke huishouding met elkaar voeren overwegend in gelijke mate worden verzorgd door beide ouders, maar niet is vastgelegd dat beide ouders – nominaal – in gelijke mate bijdragen in de onderhoudskosten van de kinderen en geen afspraken zijn gemaakt over de uitbetaling van de kinderbijslag, leidt deze toepassing van de AKW volgens de Svb soms tot resultaten waarvan betwijfeld kan worden of de wetgever die nastreeft. De Svb beraadt zich over een mogelijke aanpassing van zijn beleid op dit punt.

3.3.

[naam X.] heeft te kennen gegeven dat hij geen gebruik maakt van de hem geboden mogelijkheid om in hoger beroep als derde-partij deel te nemen aan het geding.

4.1.

In geding is of, en zo ja in hoeverre, de Svb al dan niet de kinderbijslag vanaf het eerste kwartaal van 2018 aan appellante moet uitbetalen.

4.2.

Verzekerden voor de AKW hebben recht op kinderbijslag voor kinderen jonger dan 18 jaar die tot hun huishouden behoren of door hen worden onderhouden. Meestal hebben kinderen twee voor de AKW verzekerde ouders en hebben de twee ouders over dezelfde tijdvakken recht op kinderbijslag voor dezelfde kinderen. Hun rechten op kinderbijslag lopen dan samen. Dit leidt niet tot een dubbel recht op uitbetaling van kinderbijslag. Op grond van de samenloopbepalingen die zijn opgenomen in de AKW en het BUK, wordt over hetzelfde tijdvak per kind slechts éénmaal kinderbijslag uitbetaald. Meestal moet de Svb de kinderbijslag volledig uitbetalen aan één van beide ouders. Soms is een gesplitste uitbetaling aan de orde.

4.3.

4.4.

Voor gevallen waarin een kind behoort tot de huishoudens van twee verzekerde ouders die geen gezamenlijke huishouding voeren, is – op grond van artikel 18, zevende lid, van de AKW – een aanvullende regeling getroffen in artikel 10 van het BUK. Artikel 10, eerste lid, van het BUK luidt:

4.5.

Tussen partijen is niet in geschil dat appellante en [naam X.] in de kwartalen in geding niet ongeveer even hoge bijdragen hebben geleverd in het onderhoud van de kinderen. Appellante en [naam X.] stellen allebei dat zij in de kwartalen in geding de hoogste bijdrage hebben geleverd. [naam X.] heeft stukken overgelegd ter onderbouwing van zijn stelling. Appellante heeft aangegeven dat zij haar bijdragen niet met stukken kan bewijzen. Op grond van de gedingstukken acht de Raad aannemelijk dat [naam X.] in de relevante periode structureel aanzienlijk meer heeft bijgedragen in de onderhoudskosten van de kinderen dan appellante. Hieruit volgt dat de situatie die voorligt niet valt onder het toepassingsbereik van artikel 10 van het BUK (en de vaste gedragslijn die de Svb ter zake hanteert), maar alleen onder het toepassingsbereik van artikel 18, vijfde lid, van de AKW. Daarom moet de Svb de volledige kinderbijslag aan [naam X.] uitbetalen. Dit zou slechts anders zijn als [naam X.] op de voet van artikel 18, achtste lid, aan de Svb had verzocht (een deel van) de kinderbijslag aan appellante uit te betalen. Dat is niet gebeurd.

4.6.

4.8.

Uit 4.1 tot en met 4.6 blijkt dat de Svb terecht de kinderbijslag vanaf het eerste kwartaal van 2018 niet meer aan appellante heeft uitbetaald. De aangevallen uitspraak komt dan ook voor bevestiging in aanmerking.