Centrale Raad van Beroep, 04-01-2022, ECLI:NL:CRVB:2022:12, 19/5003 PW

1.2.1

In dat kader heeft een medewerker van het college in oktober 2013 onder meer bankafschriften bij appellanten opgevraagd. Op het door appellanten verstrekte transactieoverzicht van de op naam van appellant staande rekening bij de SNS-bank waren op 22 juli 2013 twee bijschrijvingen van in totaal € 1.250,- van Klaverbladverzekeringen te zien, onder vermelding van: “voorschot op materiële schade” en “voorschot op smartengeld”. In reactie op een verzoek van het college van 15 november 2013 om nadere informatie te verstrekken over die schadevergoeding hebben appellanten een aan appellante gerichte brief van 19 juli 2013 van Klaverbladverzekeringen overgelegd. Daarin zijn de afspraken bevestigd die tijdens een telefoongesprek zijn gemaakt tussen een medewerker van Klaverbladverzekeringen en de vader van appellant. Over die afspraken staat in die brief onder meer het volgende.

- 2 weken huishoudelijke hulp conform richtlijn Letselschaderaad 2 x € 168,-- (zwaar beperkt, 2-persoonshuishouden): € 336,--

- Vervoer ambulance: € 865,45,

- consult huisartsendienst: € 101,50,

- beschadigde zonnebril p.m.: dagwaarde bepalen na ontvangst aankoopnota

1.2.2.

De bevindingen van het heronderzoek zijn neergelegd in een rapportage van 23 januari 2014. Daarin staat onder meer dat appellante na een aanrijding per ambulance is afgevoerd, dat zij nekklachten heeft waarvoor zij fysiotherapie nodig had, dat zij geen zorgverzekering heeft, dat de nota’s konden worden betaald van de schadevergoeding en dat de schadevergoeding niet tot de middelen behoort omdat het hier gaat om een vergoeding voor geleden schade.

1.2.3.

Bij brief van 27 januari 2014 heeft het college appellanten meegedeeld dat de bijstand ongewijzigd wordt voortgezet. Hierbij heeft het college opgemerkt: “De schadevergoeding is geen middel voor de bijstand en heeft derhalve geen gevolgen voor het recht of de hoogte van uw bijstand.”

1.5.1.

In het kader van de uitbreiding van dit onderzoek heeft de consulent inkomen dossieronderzoek verricht en appellanten uitgenodigd voor een gesprek op 28 november 2017, met het verzoek bewijsstukken, waaronder bankafschriften, mee te nemen. Appellanten hebben op 28 november 2017 onder meer verklaard dat appellante een schadevergoeding heeft ontvangen, dat hun advocaat destijds heeft gezegd dat dit niet van belang was voor de bijstand en dat zij van de schadevergoeding medische kosten en schulden van vrienden hebben betaald. Voorts hebben appellanten verklaard dat de hennep-kweekapparatuur van vrienden was, dat de geldtelmachine van de vader van appellant was en dat het contant aangetroffen geld van de schadevergoeding afkomstig was.

1.5.2.

Naar aanleiding van het gesprek op 28 november 2017 heeft de consulent inkomen verschillende malen nadere stukken bij appellanten opgevraagd. Appellanten hebben op 18 december 2017 verscheidene stukken overgelegd, waaronder een vaststellingsovereenkomst tussen appellante en Klaverbladverzekeringen van 22 november 2015 waarin partijen zijn overeengekomen dat appellante een bedrag van € 57.500,- aan schadevergoeding zal ontvangen, waarvan op dat moment al € 12.500,- bij wijze van voorschot aan appellante is verstrekt (vaststellingsovereenkomst). Verder heeft de consulent inkomen telefonisch en per e-mail contact gehad met een medewerker van Klaverbladverzekeringen. Daaruit is naar voren gekomen dat op 9 mei 2014, 30 september 2014 en 30 december 2014 voorschotten aan appellante zijn uitbetaald van onderscheidenlijk € 5.000,-, € 500,- en € 4.500,- (voorschotten) en dat op 14 maart 2016 de slotuitkering van € 45.000,- aan appellante is uitbetaald (slotuitkering).

4.5.1.

Uit de gedingstukken blijkt niet dat appellanten bij het college melding hebben gemaakt van de vaststellingsovereenkomst. Ook blijkt uit de gedingstukken niet dat appellanten bij het college melding hebben gemaakt van de uitbetaling van de voorschotten en de slotuitkering.

4.5.2.

Daarnaast is vast komen te staan dat appellanten onvolledige inlichtingen aan het college hebben verstrekt door een niet volledig transactieoverzicht van de ING-rekening aan het college over te leggen. Uit de door de sociale recherche gevorderde bankafschriften van de ING-rekening is namelijk gebleken dat op het door appellanten eerder aan het college overgelegde transactieoverzicht van deze rekening de bijschrijvingen van Klaverbladverzekeringen waren verwijderd. Appellante heeft hierover op 24 mei 2018 verklaard dat zij iemand opdracht heeft gegeven om de betalingen van Klaverbladverzekeringen van de bankafschriften van de ING-rekening (digitaal) weg te halen omdat zij klaar was met de gemeente Midden-Drenthe en zij problemen voorzag met de gemeente, rust wilde en wilde leven en genieten. Ook is gebleken dat op het eerder aan het college verstrekte transactieoverzicht van de ING-rekening onder meer bijschrijvingen van derden en alle kasopnames en kasstortingen waren verwijderd. Appellante heeft daarover onder meer verklaard dat zij ook de kasopnames van de bankafschriften heeft laten verwijderen omdat die verband hielden met de bijschrijvingen van Klaverbladverzekeringen en het vreemd zou lijken als die kasopnames wel zichtbaar zouden blijven, dat de kasstortingen niet zijn gemeld omdat die verband hielden met de betalingen van Klaverbladverzekeringen en dat ook een aantal betalingen in winkels zijn verwijderd omdat de afspraak was dat de bankafschriften kloppend moesten zijn. Dit alles overziend, kan de conclusie niet anders zijn dan dat appellante de bijschrijvingen van Klaverbladverzekeringen, en ook bijschrijvingen van derden, kasstortingen en bepaalde aankooptransacties uit het zicht van het college heeft willen houden.

4.5.3.

Wat appellanten hebben verklaard over het al dan niet melden van de ontvangst van de betalingen van Klaverbladverzekeringen leidt niet tot de conclusie dat zij niet de inlichtingenverplichting hebben geschonden, alleen al niet omdat zij hierover tegenstrijdig hebben verklaard. Op 24 mei 2018 heeft appellant verklaard dat hij en appellante geen melding hebben gemaakt van de betalingen van Klaverbladverzekeringen vanaf 9 mei 2014 omdat een advocaat had gezegd dat letselschadevergoedingen niet van invloed zijn op het recht op bijstand. Ook in de bezwaar- en beroepsfase hebben appellanten zich op dit standpunt gesteld. Pas in hoger beroep hebben appellanten betoogd dat zij van alle van Klaverbladverzekeringen ontvangen bedragen melding hebben gemaakt bij het college. De eerdere verklaringen doen afbreuk aan de geloofwaardigheid van dat betoog.

4.5.4.

Anders dan appellanten hebben betoogd, valt uit de brief van het college van 27 januari 2014 niet af te leiden dat schade-uitkeringen die na de voorschotten op 12 juli 2013 nog zouden volgen niet hoefden te worden gemeld. Uit de in 1.2.1 tot en met 1.2.3 beschreven gang van zaken rond het heronderzoek in oktober 2013 blijkt dat wat in die brief staat over de schadevergoeding uitsluitend ziet op de schade-uitkeringen van Klaverbladverzekeringen voor kosten die appellante in 2013 had gemaakt in verband met het haar overkomen ongeval. Voor zover het voor appellanten niet duidelijk was wat de strekking was van wat er in de brief van 27 januari 2014 staat over de aard van de schadevergoeding, had het op hun weg gelegen daarover navraag te doen bij het college.

4.8.1.

In twaalf maanden in periode 1 hebben op de ING-rekening in totaal 22 stortingen plaatsgevonden, van bedragen variërend van € 40,- tot € 1.000,-, en tot een totaalbedrag van € 7.807,75. Verder is op 13 augustus 2014 een bedrag van € 1.512,- bijgeschreven door [instantie 1] , met als omschrijving: [omschrijving] en op 11 december 2014 een bedrag van € 3.180,- door [instantie 2] met als omschrijving: [omschrijving] .

4.8.2.

Bedragen die contant zijn gestort (kasstortingen) en bedragen die zijn overgemaakt door derden op een bankrekening van een bijstandontvanger worden in beginsel beschouwd als in aanmerking te nemen middelen in de zin van artikel 31, eerste lid, van de PW. Als deze betalingen een terugkerend of periodiek karakter hebben, door de betrokkene kunnen worden aangewend voor de algemeen noodzakelijke bestaanskosten en zien op een periode waarover een beroep op bijstand wordt gedaan, is ook sprake van inkomsten als bedoeld in artikel 32, eerste lid, van de PW. Dit is vaste rechtspraak (uitspraak van 7 mei 2015, ECLI:NL:CRVB:2015:1450).

4.8.3.

Appellanten hebben gesteld dat de kasstortingen zijn gedaan met het geld dat appellante eerder, na ontvangst van de betalingen van Klaverbladverzekeringen, contant heeft opgenomen van haar bankrekening. Appellante had liever haar geld contant in huis dan op de bank. Als er roodstand dreigde, dan stortte appellante weer een deel van het contante geld op haar rekening. Deze stelling hebben appellanten niet met controleerbare en verifieerbare gegevens onderbouwd. Er is onvoldoende rechtstreeks verband te zien tussen opnames en stortingen, in tijd maar ook in omvang van de bedragen, om aannemelijk te kunnen achten dat de op de bankrekening van appellante gestorte bedragen de bedragen zijn die zij eerder had opgenomen.

4.8.4.

Appellanten hebben geen duidelijkheid verschaft over de herkomst van de per kas gestorte bedragen. Omdat de kasstortingen een terugkerend karakter hebben, moeten die bedragen als inkomsten worden aangemerkt. Voor zover het college zich op het standpunt stelt dat de kasstortingen uitwijzen dat er (een) onbekende inkomstenbron(nen) moet(en) zijn geweest, wordt dat standpunt niet gevolgd. Het enkele feit dat in periode 1 een groot aantal kasstortingen heeft plaatsgevonden, is op zichzelf onvoldoende om te kunnen vaststellen dat appellanten een onbekende bron van inkomsten moeten hebben gehad.

4.8.5.

Over de in 4.8.1 genoemde bijschrijvingen hebben appellanten in beroep gesteld, onder verwijzing naar twee in de Finse taal opgestelde verklaringen, dat het bedrag van € 1.512,- een kostenvergoeding is voor een getuigenverhoor van appellant in Finland en het bedrag van € 3.180,- een vergoeding voor onterecht voorarrest van appellant in Finland. Met de in de Finse taal opgestelde verklaringen hebben appellanten niet aannemelijk gemaakt dat de bijgeschreven bedragen vallen onder de in artikel 31, tweede lid, van de PW genoemde uitzonderingen op het middelenbegrip. Uit de beschikbare (bank)gegevens blijkt niet dat appellanten nog meer betalingen uit Finland hebben ontvangen, zodat ook uit deze bijgeschreven bedragen niet kan worden afgeleid dat appellanten in periode 1 een onbekende inkomstenbron moeten hebben gehad.

4.8.6.

Gelet op 4.8.1 tot en met 4.8.5, en in aanmerking genomen dat bekend is wanneer appellanten welke schade-uitkeringen in periode 1 van Klaverbladverzekeringen hebben ontvangen, kan het recht op bijstand in die periode worden vastgesteld. Niet uit te sluiten is dat appellanten over een aantal maanden in periode 1 recht op bijstand hadden. De rechtbank heeft dit niet onderkend.

4.8.7.

Op 22 maart 2016 heeft appellante de slotuitkering van € 45.000,- van Klaverbladverzekeringen op haar bankrekening ontvangen. Alleen al gelet op de hoogte van dit bedrag kan als vaststaand worden aangenomen dat appellanten in periode 2, een relatief korte periode, beschikten over een vermogen boven de voor hen geldende vermogensgrens. Dat betekent dat het recht op bijstand in die periode is vast te stellen, namelijk op nihil. De rechtbank heeft dit ook niet onderkend.

4.8.8.

Appellante heeft op 16 juni 2016 een bedrag van € 15.690,- contant opgenomen van de ING-rekening. Appellanten hebben wel gesteld dat zij dat bedrag volledig hebben uitgegeven, maar hebben die stelling niet met concrete en verifieerbare gegevens onderbouwd. Omdat appellanten geen enkele duidelijkheid hebben gegeven over de besteding van dat bedrag, kan niet worden beoordeeld of en, zo ja, in hoeverre appellanten in periode 3 in bijstandbehoevende omstandigheden verkeerden. Gelet hierop heeft het college zich voor periode 3 terecht op het standpunt gesteld dat het recht op bijstand niet kan worden vastgesteld.