Centrale Raad van Beroep, 28-06-2022, ECLI:NL:CRVB:2022:1446, 20/79 PW

Appellante ontving sinds 27 maart 2012 bijstand, laatstelijk op grond van de Participatiewet (PW), naar de norm voor een alleenstaande ouder.

In het kader van onderzoek naar de rechtmatigheid van de aan appellante verleende bijstand hebben medewerkers van de afdeling Werk en Inkomen van de gemeente Hengelo een onderzoek ingesteld naar handel via Marktplaats door appellante. In dat kader is dossieronderzoek gedaan, zijn bankafschriften van appellante opgevraagd, is internetonderzoek gedaan, is informatie opgevraagd bij Marktplaats, heeft een gesprek met appellante plaatsgevonden en is appellante verzocht gegevens over te leggen, waaronder een deugdelijke administratie van haar verkopen via Marktplaats vanaf 27 maart 2012. De bevindingen van het onderzoek zijn neergelegd in een rapport van 15 juni 2018.

Bij besluit van 27 juni 2018, na bezwaar gehandhaafd bij besluit van 17 december 2018 (bestreden besluit), heeft het college naar aanleiding van de bevindingen van het onderzoek, de bijstand van appellante over de periode van 27 maart 2012 tot en met 31 oktober 2017 ingetrokken en de over deze periode gemaakte kosten van bijstand tot een bedrag van € 78.641,66 van appellante teruggevorderd. Hieraan heeft het college ten grondslag gelegd dat appellante de op haar rustende inlichtingenverplichting heeft geschonden. Uit het onderzoek is gebleken dat appellante in de periode van 27 maart 2012 tot en met 31 oktober 2017 in totaal 852 advertenties heeft geplaatst op drie verschillende accounts op Marktplaats en daarbij, naast (eigen) kleding, ook meubilair en volledige inboedels te koop heeft aangeboden. Het college heeft appellante geen toestemming verleend voor verkoop via Marktplaats in een dergelijke omvang. Appellante had moeten of kunnen weten dat zij melding had moeten maken van alle activiteiten die zij voor zichzelf en voor of namens haar vriend X via Marktplaats heeft verricht. Doordat appellante geen deugdelijke boekhouding heeft overgelegd van de verkopen via Marktplaats kan het recht op bijstand kan niet worden vastgesteld. Verder heeft het college aan de intrekking en terugvordering ten grondslag gelegd dat zij geen melding heeft gemaakt van het verrichten van werkzaamheden voor X, namelijk het plaatsen van advertenties op Marktplaats en de verkoop van meubels.

2. Bij de aangevallen uitspraak heeft de rechtbank het beroep tegen het bestreden besluit ongegrond verklaard.

3. In hoger beroep heeft appellante zich op hierna te bespreken gronden tegen de aangevallen uitspraak gekeerd.

4. De Raad komt tot de volgende beoordeling.

Het geschil betreft de intrekking en terugvordering van de bijstand over de periode van 27 maart 2012 tot en met 31 oktober 2017.

Ingevolge artikel 17, eerste lid, eerste volzin, van de PW doet de belanghebbende aan het college op verzoek of onverwijld uit eigen beweging mededeling van alle feiten en omstandigheden waarvan hem redelijkerwijs duidelijk moet zijn dat zij van invloed kunnen zijn op zijn arbeidsinschakeling of op het recht op bijstand.

Intrekking van bijstand is een voor de betrokkene belastend besluit. Daarom rust de bewijslast om aannemelijk te maken dat aan de voorwaarden voor intrekking is voldaan in beginsel op de bijstandverlenende instantie. Dit betekent dat de bijstandverlenende instantie de nodige kennis over de relevante feiten moet verzamelen.

Tussen partijen is niet in geschil dat het college op de hoogte was van de verkoop via Marktplaats van (eigen) kleding door appellante en dat de verkoop daarvan niet van invloed was op de bijstand van appellante. De verkoop via Facebook van door appellante gemaakte wandborden is eveneens niet in geding.

Gelet op wat ter zitting is besproken spitst het geschil in hoger beroep zich toe op de vraag of appellante ervan mocht uitgaan dat het college vanaf de aanvang van de bijstandverlening op de hoogte was dat zij via haar accounts voor X advertenties op Marktplaats plaatste waarmee X meubels te koop heeft aangeboden.

Appellante heeft zich op het standpunt gesteld dat de bijstand niet met terugwerkende kracht mocht worden herzien en teruggevorderd. Volgens appellante heeft zij de inlichtingenverplichting niet geschonden omdat het college van meet af aan van op de hoogte was van de advertenties voor X op haar accounts. Tijdens diverse heronderzoeken is hierover gesproken. Deze grond slaagt.

Uit 4.7 volgt dat appellante er redelijkerwijs vanuit mocht gaan dat het college van meet af aan op de hoogte was dat op haar accounts meubels van X te koop werden aangeboden en dat het college dat sinds de aanvang van de bijstandverlening geen belemmering vond om bijstand te (blijven) verlenen. Van schending van de inlichtingenverplichting is dan geen sprake. Gelet hierop heeft het college niet voldaan aan de op hem rustende bewijslast om aannemelijk te maken dat aan de voorwaarden voor intrekking is voldaan. Daarom moet het bestreden besluit worden vernietigd. De rechtbank heeft dit niet onderkend. Dit betekent dat het hoger beroep slaagt en dat de aangevallen uitspraak moet worden vernietigd. Doende wat de rechtbank zou behoren te doen, zal de Raad het beroep tegen het bestreden besluit gegrond verklaren en dit besluit vernietigen. De Raad zal zelf in de zaak voorzien door het besluit van 27 juni 2018 te herroepen omdat daaraan hetzelfde, niet te herstellen gebrek kleeft als aan het bestreden besluit. De Raad acht het, mede gelet op het tijdsverloop, niet aannemelijk dat dit gebrek nog kan worden geheeld. Dit betekent dat de intrekking van de bijstand en de terugvordering van de kosten van bijstand over de te beoordelen periode geen standhoudt en dat appellante het bedrag van € 78.641,66 niet hoeft terug te betalen.