Centrale Raad van Beroep, 06-09-2022, ECLI:NL:CRVB:2022:2024, 21/3725 PW

Appellant, geboren op [geboortedatum] 1993, heeft zich op 28 april 2020 gemeld om bijstand op grond van de Participatiewet (PW) aan te vragen. Appellant volgde op dat moment de voltijds studie Mechanical engineering aan de Hogeschool van [locatie hogeschool] . Hij heeft als reden van zijn aanvraag opgegeven dat hij geen recht meer heeft op studiefinanciering. In een besluit van de Dienst Uitvoering Onderwijs van 16 oktober 2019 staat dat appellant op 1 april 2020 de volledige duur van de studiefinanciering heeft verbruikt.

Op 8 mei 2020 had appellant een gesprek met een consulent werk en inkomen van de gemeente Lochem (consulent). De consulent heeft appellant uitgelegd dat voor hem een zoekperiode van vier weken geldt, omdat hij jonger is dan 27 jaar en dat hij zich tijdens die zoekperiode moet inspannen om betaald werk te vinden. Appellant heeft in reactie daarop aangegeven dat hij niet kan werken naast zijn studie en ook niet omdat hij bij zijn opa en oma woont. De consulent heeft met appellant besproken dat de kostendelersnorm op zijn situatie van toepassing is en hij naar verwachting geen beroep op bijstand hoeft te doen als hij vijftien à zestien uur per week werkt. Bij e-mailbericht van 8 mei 2020 heeft de consulent appellant een afsprakenformulier toegezonden waarop de verplichtingen staan waaraan hij in de zoektermijn moet voldoen, zoals het verrichten van sollicitaties en het inschrijven bij uitzendbureaus.

Op 12 mei 2020 heeft de consulent opnieuw een gesprek met appellant gevoerd. Tijdens dit gesprek heeft de consulent met appellant besproken of hij niet tenminste een paar uur per week kan werken, bijvoorbeeld tien uur per week, en dat dan onderzocht kan worden of uitbreiding mogelijk is. Appellant heeft gezegd dat hij studeert, daarom niet kan werken en dus ook niet op zoek hoeft te gaan naar werk. Appellant heeft geweigerd om het afsprakenformulier te ondertekenen. De consulent heeft appellant nog een dag de tijd gegeven om na te denken over de afspraken tijdens de zoektermijn. Appellant heeft niet gereageerd. Bij brief van 15 mei 2020 heeft de consulent bevestigd dat appellant niet akkoord is gegaan met de afspraken.

Appellant heeft de aanvraag om bijstand op 26 juli 2020 ingediend. Op het aanvraagformulier heeft hij aangegeven dat hij voltijds studeert en dat hij nul uren beschikbaar is om betaalde arbeid te verrichten. Een consulent inkomen van de gemeente Lochem heeft op 4 augustus 2020 gebeld met appellant. Zij heeft met appellant besproken dat hij met zijn HAVO-diploma een startkwalificatie heeft, waardoor werk voorop staat. Hij kan daarnaast altijd nog studeren. Appellant heeft gezegd dat het volgens hem de bedoeling is dat jongeren onder de 27 jaar voltijds gaan studeren en dat op hem de arbeidsverplichtingen niet van toepassing zijn.

Bij besluit van 6 augustus 2020, na bezwaar gehandhaafd bij besluit van 18 december 2020 (bestreden besluit), heeft het college de aanvraag om bijstand van appellant afgewezen op grond van artikel 13, tweede lid, aanhef, en onder d, van de PW. Uit de houding en gedragingen van appellant blijkt ondubbelzinnig dat hij de verplichtingen als bedoeld in artikel 9, eerste lid, van de PW niet wil nakomen. Appellant heeft meermaals gezegd dat hij niet hoeft te werken en hij is zijn verplichtingen tijdens de zoektermijn niet nagekomen.

2. Bij de aangevallen uitspraak heeft de voorzieningenrechter van de rechtbank het beroep tegen het bestreden besluit ongegrond verklaard.

3. In hoger beroep heeft appellant zich op de hierna te bespreken gronden tegen de aangevallen uitspraak gekeerd.

4. De Raad komt tot de volgende beoordeling.

De te beoordelen periode loopt van 28 april 2020 (de datum van melding voor het aanvragen van bijstand) tot en met 6 augustus 2020 (de datum van het afwijzingsbesluit).

Op grond van artikel 9, eerste lid, aanhef en onder a, van de PW is de belanghebbende van 18 jaar of ouder vanaf de dag van melding als bedoeld in artikel 44, tweede lid, van de PW verplicht naar vermogen algemeen geaccepteerde arbeid te verkrijgen en deze te aanvaarden.

Degene die jonger is dan 27 jaar en uit wiens houding en gedragingen ondubbelzinnig blijkt dat hij of zij de verplichtingen, bedoeld in artikel 9, eerste lid, of artikel 55 van de PW niet wil nakomen, heeft geen recht op algemene bijstand. Dat volgt uit artikel 13, tweede lid, aanhef en onder d, van de PW.

Appellant heeft aangevoerd dat hij voldoet aan de verplichtingen van artikel 9, eerste lid, van de PW. Hij studeert namelijk voltijds en uit de wetsgeschiedenis blijkt volgens hem dat jongeren moeten werken of leren. Hij wijst daartoe op Kamerstukken II, 2010/2011, 32 815, nr. 3, p. 3 en Kamerstukken I, 2011/12, 32 815, nr. E, p. 9 over de Wet werk en bijstand (WWB), die aan de PW voorafging. Ook uit informatie op een website van de Rijksoverheid volgt volgens appellant dat jongeren moeten werken of studeren. Appellant voldeed, ook tijdens de zoektermijn, aan deze verplichtingen omdat hij voltijds studeerde. Daarom mocht het college hem niet met toepassing van artikel 13, tweede lid, aanhef en onder d, van de PW uitsluiten van het recht op bijstand. Deze beroepsgrond slaagt niet.

Appellant heeft verder aangevoerd dat hij wel bereid was om werk te zoeken, maar niet voor het aantal uren dat het college voorstelde. Deze beroepsgrond slaagt niet.

Appellant heeft ook aangevoerd dat het college de maatwerkregeling en afwijkingsmogelijkheid van participatie te streng heeft toegepast. Appellant heeft gewezen op een brief van de Staatssecretaris van Sociale Zaken en Werkgelegenheid aan de Voorzitter van de Tweede Kamer van 27 maart 2020 (Kamerstukken II 2019/2020, 35 420, nr. 11). In die brief geeft de staatssecretaris gemeenten ruimte om vanwege de beperkende maatregelen tijdens de coronacrisis tijdelijk af te wijken van de regels rond de verplichte zoektermijn van vier weken. Ook deze beroepsgrond slaagt niet.

Gelet op 4.2 tot en met 4.6.1 heeft het college terecht en deugdelijk gemotiveerd vastgesteld dat uit de houding en gedragingen van appellant ondubbelzinnig is gebleken dat hij de arbeidsverplichtingen uit artikel 9, eerste lid, van de PW niet wilde nakomen. Het college heeft daarom de aanvraag om bijstand terecht afgewezen. Wat appellant verder heeft aangevoerd behoeft daarom geen bespreking meer.