Centrale Raad van Beroep, 07-11-2023, ECLI:NL:CRVB:2023:2109, 21/1466 ZVW

Artikel 30 van Vo 883/2004 bepaalt dat de verdragsbijdrage op basis van de nationale wetgeving wordt geheven; over de berekening van de hoogte ervan is in deze Verordening niets bepaald.

In artikel 69, derde lid, Zvw, zoals dat luidde met ingang van 1 januari 2018 en ten tijde in geding, is bepaald dat bij de vaststelling van de bijdrage, bedoeld in het tweede lid, rekening wordt gehouden met een bij ministeriële regeling te bepalen verhouding tussen de gemiddelde uitgaven voor zorg voor een persoon in het woonland van de rechthebbende ten laste van de sociale zorgverzekeringen in dat land en de gemiddelde uitgaven voor zorg voor een persoon in Nederland uit hoofde van deze wet en de Wlz.

In artikel 6.3.1, eerste lid, van de Regeling is bepaald dat de door een persoon, bedoeld in artikel 69 van de Zvw, verschuldigde bijdrage wordt berekend door de grondslag van de bijdrage te vermenigvuldigen met het getal dat wordt berekend uit de verhouding tussen de gemiddelde uitgaven voor zorg voor een persoon ten laste van de sociale zorgverzekering in het woonland van deze persoon, en de gemiddelde uitgaven voor zorg voor een persoon uit hoofde van de Zvw en de Wlz in Nederland. In het negende lid van de Regeling is bepaald dat het verhoudingsgetal bedoeld in het eerste lid, per land wordt genoemd in bijlage 4 bij deze regeling. In bijlage 4 is dat verhoudingsgetal, genoemd de woonlandfactor, in 2018 voor Frankrijk vastgesteld op 0,9262.

De beroepsgrond van appellant dat in de woonlandfactor van 2018 ten onrechte niet alle zorgkosten van Nederland zijn meegenomen, leidt niet tot het door appellant kennelijk beoogde doel, gelet op het volgende.

Uit artikel 69, derde lid, van de Zvw volgt dat voor de woonlandfactor de gemiddelde uitgaven voor zorg voor een persoon in Nederland uit hoofde van de Zvw en de Wlz worden meegenomen. Dit is dus vastgelegd in een wet in formele zin.

Op grond van artikel 11 van de Wet algemene bepalingen mag de rechter de innerlijke waarde of billijkheid van de wet niet beoordelen. Verder houdt volgens vaste rechtspraak het toetsingsverbod van artikel 120 van de Grondwet het verbod in om wetten in formele zin, in dit geval artikel 69, derde lid, van de Zvw, te toetsen aan algemene rechtsbeginselen en brengt dit ook mee dat de rechter niet mag treden in de belangenafweging die de wetgever heeft verricht of geacht moet worden te hebben verricht (zie bijvoorbeeld, in navolging van het arrest van de Hoge Raad van 14 april 1989 (het Harmonisatiewetarrest)², de uitspraken van de Raad van 1 augustus 2008 en 27 juli 2016³). Dit neemt echter niet weg dat indien sprake is van bijzondere omstandigheden die niet zijn verdisconteerd in de afweging van de wetgever, dit aanleiding kan geven tot een andere uitkomst dan waartoe strikte toepassing van de wet leidt. Dit is het geval indien niet verdisconteerde omstandigheden die strikte toepassing zozeer in strijd doen zijn met algemene rechtsbeginselen of (ander) ongeschreven recht dat die toepassing achterwege moet blijven. Deze bijzondere omstandigheden kunnen slechts bij hoge uitzondering worden aangenomen (zie de arresten van de Hoge Raad van 19 december 2014 en 5 oktober 2018⁴). De Raad heeft zich hierbij aangesloten⁵.

De toetsing door de rechter van de uitdrukkelijk gemaakte keus van de wetgever om uitgaven voor zorg uit hoofde van de Zvw en Wlz bij de berekening van de woonlandfactor te betrekken, stuit af op het in 4.1.6 beschreven toetsingsverbod van artikel 120 van de Grondwet. Van bijzondere, niet door de wetgever verdisconteerde omstandigheden die strikte toepassing van de wet zozeer in strijd doen zijn met algemene rechtsbeginselen of (ander) ongeschreven recht dat die toepassing achterwege moet blijven is niet gebleken. Dat de berekeningswijze van de woonlandfactor blijkens de Regeling⁶ voor het jaar 2019 is gewijzigd brengt hier geen verandering in.

Appellant heeft verder aangevoerd dat een deel van de zorg in Frankrijk wordt gefinancierd uit de sociale zorgverzekering en een deel uit eigen bijdragen. Anders dan appellant lijkt te veronderstellen, worden eigen bijdragen voor zorg echter niet meegenomen als bron bij het bepalen van de gemiddelde zorgkosten voor het vaststellen van de woonlandfactor, zo volgt uit de toelichting bij bijlage 4 bij de Regeling. Dit geldt voor zowel de Nederlandse bronnen voor het bepalen van de gemiddelde zorgkosten als voor de bronnen van andere landen, waaronder Frankrijk.

Het betoog van appellant dat het CAK, anders dan de rechtbank heeft overwogen, kan afwijken van de in dit geding voorliggende woonlandfactor volgt de Raad niet. Weliswaar blijkt uit de door appellant genoemde correctie van de woonlandfactor voor Zweden over 2017 dat een correctie van de woonlandfactor op zichzelf mogelijk is, maar anders dan in het geval van Zweden – waar door Zweden zelf is aangegeven dat de onderliggende berekening van de gemiddelde zorgkosten van Zweden onjuist is geweest – is niet gebleken dat de onderliggende berekening van de gemiddelde zorgkosten in Frankrijk of Nederland over enig jaar onjuist is geweest.

Uit wat appellant heeft aangevoerd blijkt ook niet dat bijlage 4 bij de Regeling in strijd is met hogere regelgeving. Ook valt hieruit niet af te leiden dat aan de inhoud of wijze van totstandkoming van bijlage 4 bij de Regeling zodanig ernstige gebreken kleven dat die niet als grondslag kan dienen voor de voor appellant vastgestelde buitenlandbijdrage.