Centrale Raad van Beroep, 20-02-2024, ECLI:NL:CRVB:2024:308, 23/403 WMO15

Betrokkene, geboren in 1941, is bekend met beperkingen als gevolg van beginnende dementie en problemen gerelateerd aan ouderdom. In verband hiermee heeft betrokkene een aanvraag gedaan om verlenging van een eerder op grond van de Wmo 2015 verstrekte maatwerkvoorziening voor huishoudelijke hulp.

Bij besluit van 5 januari 2022 heeft het college de aanvraag afgewezen. Het college heeft hieraan ten grondslag gelegd dat betrokkene onvoldoende medewerking heeft verleend aan het onderzoek, omdat zij na een daartoe strekkend verzoek van het college geen inkomensverklaring in de vorm van een zogenoemd IB60-formulier heeft overgelegd. Betrokkene heeft tegen dit besluit rechtstreeks beroep ingesteld.

2. De rechtbank heeft het beroep gegrond verklaard, het besluit van 5 januari 2022 vernietigd en bepaald dat aan betrokkene een maatwerkvoorziening voor huishoudelijke hulp in de vorm van maatschappelijke ondersteuning in natura wordt verstrekt. De rechtbank heeft onder meer overwogen dat als een cliënt ondersteuning vanuit de Wmo 2015 wenst, hij de gegevens en bescheiden die voor het onderzoek nodig zijn en waarover hij redelijkerwijs de beschikking kan krijgen aan het college moet geven. De rechtbank heeft geoordeeld dat de inkomensgegevens van betrokkene niet noodzakelijk zijn voor dat onderzoek, omdat in de Wmo 2015 geen inkomenstoets geldt. Naar het oordeel van de rechtbank bestaat in het kader van de eigen kracht in de zin van artikel 2.3.5, derde lid, van de Wmo 2015 geen ruimte om rekening te houden met de financiële mogelijkheden van betrokkene om de gevraagde ondersteuning zelf te bekostigen. De bedoeling van de wetgever is bij de invoering van het abonnementstarief op dit punt niet gewijzigd. De rechtbank heeft dit afgeleid uit de geschiedenis bij de totstandkoming van de Wmo 2015 en uit de geschiedenis bij het later ingevoerde abonnementstarief. Dit betekent dat het college de aanvraag van betrokkene dan ook niet had mogen afwijzen, omdat zij geen inzicht heeft gegeven in haar financiële situatie.

3. Het college is het niet eens met de uitspraak van de rechtbank en heeft zich – samengevat – op het standpunt gesteld dat sinds de invoering van het abonnementstarief de vraag naar maatwerkvoorzieningen is gestegen, waardoor de toegankelijkheid van de Wmo 2015 onder druk is komen te staan. Volgens het college is de invoering van het abonnementstarief in strijd met de bedoeling van de Wmo 2015, namelijk dat mensen in de eerste plaats zelf verantwoordelijk zijn voor hun zelfredzaamheid en participatie. In afwachting van de beoogde wetswijziging die betrekking heeft op de herinvoering van de inkomensafhankelijke eigen bijdrage voor voorzieningen op grond van de Wmo 2015, dient het college over de mogelijkheid te beschikken om zelf maatregelen te nemen die de bedoeling van de wetgever ondersteunen. In dat kader heeft het college bij de beoordeling van het recht op toegang tot een maatwerkvoorziening een inkomenstoets gehanteerd, welke bij het onderzoek naar de eigen kracht in de zin van artikel 2.3.5, derde lid, van de Wmo 2015 wordt toegepast. Ter uitvoering van dit onderzoek heeft het college aan betrokkene gevraagd een inkomensverklaring in de vorm van een IB60-formulier te overleggen. Door de gevraagde gegevens niet te verstrekken, heeft betrokkene geen medewerking aan het onderzoek verleend. Hierdoor mocht het college de aanvraag van betrokkene om een maatwerkvoorziening voor huishoudelijke hulp afwijzen.