Gerechtshof Amsterdam, 05-02-2013, CA3062, 200.112.253-01 GDW

GERECHTSHOF AMSTERDAM

afdeling civiel en belastingrecht

inzake:

t e g e n

1. Het geding in hoger beroep

1.1. Van de zijde van appellant, verder klager, is bij een op 9 augustus 2012 ter griffie van het hof ingekomen verzoekschrift tijdig hoger beroep ingesteld tegen de aan deze beslissing gehechte beslissing van de kamer voor gerechtsdeurwaarders te Amsterdam, verder de kamer, van 26 juni 2012 [LJN YB0852]. Bij die beslissing heeft de kamer het verzet van klager tegen de beschikking van de voorzitter van de kamer van 17 januari 2012 op het onderdeel van het beslag op het vakantiegeld gegrond en voor het overige ongegrond verklaard, de klacht van klager tegen geïntimeerde, verder de gerechtsdeurwaarder, op voornoemd klachtonderdeel gegrond verklaard en aan de gerechtsdeurwaarder de maatregel van berisping opgelegd.

1.2. Op 12 september 2012 is van de zijde van klager een aanvullend beroepschrift - met bijlagen - ter griffie van het hof ingekomen.

1.3. Van de zijde van de gerechtsdeurwaarder is op 7 november 2012 een verweerschrift - met bijlagen - ter griffie van het hof ingekomen.

1.4. De zaak is behandeld ter openbare terechtzitting van het hof van 17 januari 2013. Klager is - onder opgaaf van redenen - niet verschenen. De gerechtsdeurwaarder is verschenen en heeft het woord gevoerd aan de hand van een aan het hof overgelegde pleitnotitie.

2. De stukken van het geding

Het hof heeft kennis genomen van de inhoud van de door de kamer aan het hof toegezonden stukken van de eerste instantie en de hiervoor vermelde stukken.

3. De feiten

Het hof verwijst voor de feiten naar hetgeen de voorzitter van kamer in zijn beslissing van 17 januari 2012 heeft vastgesteld. Partijen hebben tegen de vaststelling van de feiten door de kamer geen bezwaar gemaakt, zodat ook het hof van die feiten uitgaat.

4. Het standpunt van klager

4.1. Klager beklaagt zich erover dat:

4.2. In zijn (aanvullend) beroepschrift heeft klager - voor zover van belang - aangevoerd dat de kamer in zijn beslissing ter zake van klachtonderdeel ii. heeft bedoeld dat in mei 2011 bij de berekening van het bedrag dat in die maand boven de beslagvrije voet uitkwam, het in die maand tot uitkering gekomen vakantiegeld moet worden toegerekend aan de maanden daarvoor, in welke maanden het inkomen van klager onder de beslagvrije voet bleef, zodat de uitkering over die eerdere maanden als het ware met een evenredig deel van het vakantiegeld tot het bedrag van de beslagvrije voet diende te worden aangevuld. De gerechtsdeurwaarder neemt ten onrechte het standpunt in dat dit louter geldt voor de maand mei 2011.

5. Het standpunt van de gerechtsdeurwaarder

De gerechtsdeurwaarder heeft de stellingen van klager gemotiveerd betwist. Voor zover van belang zal hierna op dat verweer worden ingegaan.

6. De beoordeling

6.1. Het hof behandelt de zaak in hoger beroep opnieuw in volle omvang. Daarbij worden alleen in beschouwing genomen klachten die ook in de procedure in eerste aanleg aan de orde zijn geweest. Voor zover het beroepschrift van klager klachten bevat die voor het eerst in hoger beroep naar voren zijn gebracht, kan het hof daarvan geen kennis nemen.

6.3. Met betrekking tot klachtonderdeel ii. wordt het volgende overwogen. Evenals de kamer is het hof van oordeel dat in beginsel het volledige vakantiegeld voor beslag vatbaar is, maar dat bij de inhoudingen ten behoeve van de beslaglegger rekening dient te worden gehouden met de beslagvrije voet, zoals die voor klager in 2011 gold. Het vakantiegeld zou in de maand mei 2011 worden uitgekeerd. Anders dan klager in hoger beroep heeft aangevoerd, doet niet ter zake dat klager in de maanden voorafgaande aan mei 2011 een uitkering heeft ontvangen, die lager was dan de in die maanden voor hem geldende beslagvrije voet. Ingevolge de wet wordt immers de beslagvrije voet telkens maandelijks op de uitkering van klager toegepast. Voor zover de kamer in zijn beslissing onder 6.5. anders heeft willen overwegen, is dit onjuist.

6.4. In dit geval was de gewone uitkering van klager ook in de maand mei 2011 lager dan de beslagvrije voet. De beslaglegger had daarom in deze maand slechts recht op afdracht van: de uitkering, vermeerderd met het vakantiegeld en verminderd met de beslagvrije voet. Aan klager had een bedrag ter grootte van de beslagvrije voet moeten worden uitgekeerd. De gerechtsdeurwaarder heeft echter afdracht van het gehele vakantiegeld verlangd. Dat was in dit geval onjuist. De gerechtsdeurwaarder heeft dit na de uitspraak van de kamer ook erkend en zich bereid getoond het verschil aan klager te voldoen.

6.5. Nu het hof - zij het ten dele op andere gronden - ten aanzien van klachtonderdeel ii. tot eenzelfde beslissing komt als de kamer, zal het hof die beslissing van de kamer in zoverre bekrachtigen, behoudens het volgende. Hoewel de gerechtsdeurwaarder ten onrechte een deel van het vakantiegeld volledig heeft doen afdragen, acht het hof dit handelen niet dusdanig tuchtrechtelijk laakbaar dat een maatregel op zijn plaats is.

6.6. Hetgeen partijen verder nog naar voren hebben gebracht, kan als in het voorgaande reeds behandeld dan wel als thans niet ter zake dienend buiten beschouwing blijven.

6.7. Het hiervoor overwogene leidt tot de volgende beslissing.

7. De beslissing

Het hof:

- verklaart klager niet ontvankelijk in zijn in hoger beroep geformuleerde nieuwe klachten;

- verklaart klager niet ontvankelijk in zijn hoger beroep met betrekking tot de klachtonderdelen i., iii. en iv.;

- vernietigt de bestreden beslissing, maar alleen wat betreft de opgelegde maatregel;

in zoverre opnieuw rechtdoende:

- ziet af van het opleggen van een maatregel;

- bekrachtigt de bestreden beslissing voor het overige.

Deze beslissing is gegeven door mrs. J.C.W. Rang, L.J. Saarloos en A.W. Jongbloed en in het openbaar uitgesproken op dinsdag 5 februari 2013 door de rolraadsheer.

KAMER VOOR GERECHTSDEURWAARDERS TE AMSTERDAM

Beslissing van 26 juni 2012 zoals bedoeld in artikel 39, vierde lid, van de Gerechtsdeurwaarderswet inzake de beslissing van 10 januari 2012 met zaaknummer 672.2011 en het daartegen ingestelde verzet met zaaknummer 146.2012 ingediend door:

[klager],

tegen:

1. Ontstaan en verloop van de procedure

2. De inleidende klacht

3. De beslissing van de voorzitter

3.1 De voorzitter heeft op de inleidende klacht overwogen dat in de periode tot het jaar 2008 een collega van de gerechtsdeurwaarder, als eerste beslaglegger, was belast met de berekening van de beslagvrije voet. De gerechtsdeurwaarder, mocht erop vertrouwen dat die berekening op de juiste wijze tot stand is gekomen. In het jaar 2008 heeft de eerste beslagleggende gerechtsdeurwaarder haar beslag opgeheven. Hierdoor heeft de gerechtsdeurwaarder de positie van eerste beslaglegger verkregen. De gerechtsdeurwaarder mocht bij gebreke van nieuwe informatie afgaan op de op dat moment bij hem bekende gegevens. Op 22 november 2010 heeft klager bij de gerechtsdeurwaarder het verzoek ingediend om de beslagvrije voet aan te passen hetgeen per brief van 24 januari 2011 gehonoreerd is. Het kan niet van de gerechtsdeurwaarder gevergd worden om de beslagvrije voet met terugwerkende kracht tot 2008 te corrigeren daar hij door klager niet van gewijzigde omstandigheden in kennis was gesteld. Indien klager het thans niet eens is met de hoogte van de vastgestelde beslagvrije voet, dient hij zich te wenden tot de gewone rechter. Behoudens bijzondere omstandigheden, waarvan hier niet is gebleken, is het niet aan de tuchtrechter hierover te oordelen.

3.2 De voorzitter heeft verder overwogen dat de berekening van de beslagvrije voet wettelijk is geregeld in artikel 475d Rv. In die regeling is - samengevat - bepaald dat de beslagvrije voet 90% van de bijstandsnorm bedraagt. De beslagvrije voet is niet in de wet opgenomen om alleen verhaal op bijstandsuitkeringen mogelijk te maken doch om een algemene regeling van het beslag op periodieke inkomsten te realiseren. Vanaf 1 januari 1996 is artikel 475d Rv gewijzigd. Voor de berekening van de beslagvrije voet is uitsluitend de bijstandsnorm van de artikelen 29 en 20 van de Algemene Bijstands Wet bepalend. De aanspraak op vakantietoeslag is bij die wijziging buiten de 90%-berekening gelaten. Dit komt omdat bij een bijstandsuitkering de vakantietoeslag is inbegrepen in de berekening van de bijstand. Bij andere uitkeringen, zoals die van klager, is de vakantietoeslag niet inbegrepen in de maandelijkse uitkering zelf, maar wordt eenmaal per jaar uitgekeerd. Dit bedrag valt dus niet onder de beslagvrije voet en kan in het geheel worden ingehouden en in mindering worden gebracht op de schuld van klager.

3.3 De voorzitter heeft als laatste overwogen dat de Kamer niet bevoegd is een schadevergoeding toe te kennen. Blijkens de memorie van toelichting op de Gerechtsdeurwaarderswet (TK, vergaderjaar 1993-1994, 22 775, nr. 5 pagina 25) staat daarvoor de rechtsgang bij de burgerlijke rechter open. Het verzoek van klager met betrekking tot het vergoeden van schade zal de Kamer passeren, reeds daarom omdat voor dergelijke verzoeken in een tuchtprocedure geen plaats is.

Klager heeft verzet ingesteld binnen veertien dagen na de dag van verzending van een afschrift van voormelde beslissing van de voorzitter, zodat hij in het verzet kan worden ontvangen.

5. De gronden van het verzet

5.1 In verzet heeft klager aangevoerd dat de voorzitter er onterecht van uitgaat dat de vakantietoeslag niet meegenomen dient te worden in de berekening voor beslagvrije voet om vervolgens het vakantiegeld in zijn geheel in te houden en in mindering te brengen op de schuld van klager. Voor de berekening van beslagvrije voet is in dit geval de bijstandnorm genoemd in de Wet Werk en Bijstand bepalend. In deze norm zit het vakantiegeld inbegrepen waarop vervolgens de 90%-berekening op wordt los gelaten. Ook artikel 475d lid 1, aanhef b Rv stelt dat de beslagvrije voet inclusief vakantie aanspraak berekend dient te worden. Indien het inkomen lager is dan de beslagvrije voet kan enkel beslag worden gelegd op dat gedeelte van het vakantiegeld dat ligt boven de norm van de beslagvrije voet. Het inkomen van klager inclusief het vakantiegeld valt onder de beslagvrije voet en daarom is het beslag van de gerechtsdeurwaarder op het in mei 2011 uitgekeerde vakantiegeld onterecht.

6. De beoordeling van de gronden van het verzet

6.1 Naar het oordeel van de Kamer mocht de gerechtsdeurwaarder erop vertrouwen dat de voormalige eerste beslaglegger, een collega-gerechtsdeurwaarder, de juiste beslagvrije voet had vastgesteld. Temeer daar vast is komen te staan dat klager nimmer tegen die vaststelling heeft geprotesteerd. Dat de gerechtsdeurwaarder de door zijn collega vastgestelde beslagvrije voet als vaststaand heeft aangenomen is begrijpelijk. De beslissing van de voorzitter op dit onderdeel van de klacht acht de Kamer juist.

6.2 De wetgever heeft aan periodieke betalingen (waaronder uitkeringen als de onderhavige) een beslagvrije voet verbonden, omdat de schuldenaar voor zijn onderhoud van deze betalingen afhankelijk kan zijn. Hiermee heeft de wetgever een minimumbestaansniveau voor iedere schuldenaar willen bewerkstelligen. Op grond hiervan geldt in beginsel een verplichting tot terugbetaling voor een gerechtsdeurwaarder als achteraf blijkt dat een onjuiste beslagvrije voet is toegepast. De Kamer kan de gerechtsdeurwaarder echter volgen daar waar hij stelt dat, gezien het aantal cumulatieve beslagen van andere gerechtsdeurwaarders waarin al afdrachten hebben plaatsgevonden, van hem niet gevergd kan worden dat terug wordt betaald tot een eerdere datum dan hij heeft gedaan. Terugbetaling door de gerechtsdeurwaarder is immers slechts mogelijk voor wat betreft gelden die hij nog onder zich heeft. De Kamer acht het standpunt van de gerechtsdeurwaarder daarom niet tuchtrechtelijk laakbaar. Voor het overige is het aan de executierechter om te bepalen of met betrekking tot de periode vóór november 2010 moet worden terugbetaald. Dat geldt ook voor wat door klager is aangevoerd met betrekking tot de normpremie. Ook op deze punten acht de Kamer de beslissing van de voorzitter juist.

6.3 Het voorgaande geldt niet met betrekking tot het oordeel van de voorzitter met betrekking tot het beslag op het vakantiegeld van klager. De artikelen 475d Rv jo. 21 Wet Werk en Bijstand vormen het uitgangspunt voor de berekening van de beslagvrije voet. De in laatstgenoemd artikel vermelde norm gaat uit van een beslagvrije voet van 90% van de toepasselijke bijstandsnorm inclusief vakantiegeld. In de onderhavige zaak wordt het vakantiegeld niet elke maand uitgekeerd, maar gereserveerd, waarna in de maand mei het totale vakantiegeld wordt uitgekeerd. In beginsel mag daarom worden aangenomen, dat dan het volledige vakantiegeld voor beslag/uitkering vatbaar zal zijn.

6.4 Indien echter de te ontvangen uitkering maandelijks lager is dan de voor betrokkene geldende beslagvrije voet - en daarvan is hier sprake -, dient in de maand waarin het vakantiegeld wordt uitbetaald rekening te worden gehouden met de in dit geval voor klager geldende beslagvrije voet. Klager heeft immers te allen tijde recht op de voor hem geldende beslagvrije voet. Dit betekent dat in de onderhavige zaak in de maand mei, wanneer het vakantiegeld beschikbaar komt, een correctie dient te worden toegepast, in die zin dat het (positieve) verschil tussen de toepasselijke beslagvrije voet minus de ontvangen (bijstands)uitkering in mindering moet worden gebracht op het uit te keren vakantiegeld. Dit bedrag komt aan klager toe, het resterende bedrag valt onder het beslag.

6.5 Het voorgaande leidt tot de conclusie dat de gerechtsdeurwaarder niet het gehele vakantiegeld had mogen ontvangen aangezien de door klager ontvangen uitkering maandelijks lager was dan de voor hem geldende beslagvrije voet. Niet het volledige vakantiegeld is voor beslag vatbaar, maar slechts dat deel dat overblijft nadat de te ontvangen uitkering is aangevuld tot de voor klager geldende beslagvrije voet, ook of juist in de maand mei, althans in de maand waarin het vakantiegeld wordt uitgekeerd.

7. Op grond van het voorgaande dient het verzet deels gegrond te worden verklaard. De beslissing van de voorzitter met betrekking tot het beslag op het vakantiegeld kan niet in stand blijven en dient te worden vernietigd. Voor het overige dient het verzet ongegrond te worden verklaard.

8. Beslist wordt daarom als volgt. De Kamer acht termen aanwezig om tot het opleggen van na te melden maatregel over te gaan.

BESLISSING:

De Kamer voor Gerechtsdeurwaarders:

Aldus gegeven door mr. E.R.S.M. Marres, voorzitter, mr. M.S.F. Voskens en M.W. de Ruijter, leden, en uitgesproken ter openbare terechtzitting van 26 juni 2012 in tegenwoordigheid van de secretaris.

Tegen de beslissing kan klager/klaagster binnen dertig dagen na dagtekening van verzending van het afschrift van de beslissing hoger beroep instellen bij het Gerechtshof te Amsterdam, Postbus 1312, 1000 BH Amsterdam.