Gerechtshof 's-Hertogenbosch, 16-01-2006, AV0012, R200500752

DH

16 januari 2006

Rekestenkamer

Rekestnummer R200500752

de naamloze vennootschap

DEXIA BANK NEDERLAND N.V.,

gevestigd te Amsterdam,

appellante,

verder te noemen: Dexia,

advocaat : mr. J.M. Tijssen,

procureur: mr. J.E. Lenglet,

[naam verweerder],

wonende te [woonplaats],

verweerder,

verder te noemen: [A.],

procederende in persoon.

2.1. Bij beroepschrift met bijlagen, ingekomen ter griffie op 11 juli 2005, heeft Dexia acht grieven aangevoerd en het hof verzocht om bij beschikking, uitvoerbaar bij voorraad:

- de beschikking waarvan beroep te vernietigen en, opnieuw rechtdoende, [A.] alsnog niet-ontvankelijk te verklaren in zijn verzoek althans dit verzoek af te wijzen;

- [A.] op straffe van een dwangsom van E. 10.000,-- per dag (met een maximum van E. 50.000,--) te bevelen om, binnen drie dagen na de door het hof te geven beschikking, het overzicht van 11 mei 2005 dat Dexia op grond van de beschikking van de rechtbank aan [A.] heeft verstrekt en eventuele kopieën daarvan, af te geven aan de raadsman van Dexia;

- [A.] op straffe van een dwangsom van E. 10.000,-- per overtreding (met een maximum van E. 50.000,--) te verbieden op enigerlei wijze gebruik te maken van de gegevens zoals opgenomen in voormeld overzicht;

- [A.] te veroordelen in de kosten van beide instanties.

2.4. Bij verweerschrift, ingekomen ter griffie op 15 september 2005, heeft [A.] geconcludeerd tot afwijzing van het beroep. Voorts heeft hij, onder wijziging en vermeerdering van zijn verzoek, het hof verzocht om - samengevat - bij beschikking, uitvoerbaar bij voorraad:

a. vast te stellen dat genoemd overzicht van 11 mei 2005 niet voldoet aan het dictum van de beschikking waarvan beroep, en Dexia te veroordelen om aan [A.] de door de rechtbank vastgestelde dwangsom te betalen;

b. Dexia op straffe van een dwangsom van E. 1.000,-- per dag (met een maximum van E. 25.000,--) te bevelen om, binnen twee weken na de door het hof te geven beschikking, aan [A.] alsnog een volledig en begrijpelijk overzicht van zijn persoonsgegevens te verstrekken, welk overzicht een lijst moet bevatten van alle stukken die zich in zijn persoonlijk dossier bevinden, alsmede de aard van de bescheiden of bestanden die daaraan op de een of ander wijze zijn gekoppeld. [A.] doelt daarbij in ieder geval op de volgende gegevens en bescheiden:

- indien aanwezig: het aanvraagformulier;

- een kopie van de overeenkomst;

- indien aanwezig: het risicoprofiel c.q. beleggersprofiel (hierna door het hof aan te duiden als: cliëntenprofiel);

- de aankoopbewijzen van de in de effectenlease-overeenkomst genoemde aandelen;

- bescheiden betreffende de vestiging van pandrechten op de in de effectenlease-overeenkomst genoemde aandelen, zulks overeenkomstig de op die overeenkomst toepasselijke Bijzondere Voorwaarden Effecten Lease;

- bescheiden betreffende de bijschrijving van de aandelen op naam van [A.] conform artikel 17 Wet giraal effectenverkeer (Wge);

- afschriften van dividenduitkeringen aan [A.];

- persoonsgegevens van [A.] die Dexia heeft verwerkt in verband met de verdeling van de aangekochte effecten over de betrokken cliënten;

- de herkomst van gegevens;

- ontvangers van gegevens en categorieën van ontvangers, onder vermelding van welke persoonsgegevens aan welke ontvangers zijn verstrekt;

- het doel of de doeleinden van de verwerking van de gegevens;

- een schriftelijke uitwerking van tussen partijen gevoerde telefoongesprekken, met vermelding van de namen van degenen met wie [A.] heeft gesproken;

- BKR-gegevens en gegevens omtrent de inventarisatie van de kredietwaardigheid van [A.];

- alle overige documenten die op [A.] van toepassing zijn;

c. Dexia op straffe van een dwangsom van E. 1.000,-- per dag (met een maximum van E. 25.000,--) te bevelen om, binnen vier weken na de door het hof te geven beschikking, aan [A.] inzage in zijn persoonsgegevens te verlenen door middel van het verstrekken van kopieën, zulks voor het geval Dexia in het te verstrekken overzicht slechts summierlijk melding zou maken van de verwerking van persoonsgegevens zonder de zakelijke inhoud van voormelde stukken weer te geven,

met veroordeling van Dexia in de kosten van beide instanties.

2.5. De mondelinge behandeling heeft plaatsgevonden op 14 november 2005. De advocaat van Dexia, alsmede [A.] in persoon, hebben hun standpunten nader toegelicht aan de hand van pleitaantekeningen. Ter zitting heeft de advocaat van Dexia een beschikking overgelegd van het gerechtshof Amsterdam van 10 november 2005 (rekestnummer 641/05), en [A.] een kopie van het proces-verbaal van de zitting in eerste aanleg.

Hoewel daartoe uitgenodigd door het hof, is het CBP ter zitting niet als toehoorder verschenen.

4.3.1. Het gaat in dit hoger beroep om het volgende.

a. In december 2000 heeft [A.] met de rechtsvoorganger van Dexia, Bank Labouchère N.V., een effectenlease-overeenkomst gesloten genaamd WinstVerDriedubbelaar.

b. Bij brief van 30 juli 2002 heeft [A.] Dexia verzocht om toezending van 'al zijn stukken c.q. documenten'. Bij brief van 28 maart 2003 heeft [A.] dit verzoek herhaald.

c. Bij deurwaardersexploot van 3 december 2003 heeft [A.] jegens Dexia onder andere een beroep gedaan op de vernietigbaarheid van de overeenkomst wegens dwaling. Voorts heeft [A.] Dexia verzocht om hem een overzicht in de zin van artikel 35 Wet bescherming persoonsgegevens (Wbp) toe te sturen. Verder heeft [A.] Dexia verzocht om hem kopieën te sturen van alle gegevens uit zijn dossier.

d. In vervolg hierop heeft Dexia bij brief van 22 december 2003 een overzicht van (persoons)gegevens naar [A.] gestuurd.

e. Bij brief van 22 januari 2004 heeft [A.] aan Dexia geschreven:

'Ik verzoek u nogmaals dringend om alle in mijn dossier verwerkte gegevens, binnen 4 weken na dagtekening van deze brief, in kopie naar mij toe te zenden. De door Dexia bij brief d.d. 22 december 2003 (ontvangen op 2 januari 2004) aan mij verstrekte gegevens zijn in geheel algemene zin gesteld en derhalve sterk ontwijkend van aard om een beeld te kunnen vormen over de door u verzamelde gegevens. Op grond van de WBP heb ik recht op inzage in en afschrift van alle door u verwerkte persoonsgegevens. Met name uw inlichtingen over de herkomst van de gegevens zijn volstrekt onvoldoende. Ik wens uiterlijk 23 februari 2004 van u te vernemen hoe u aan mijn gegevens bent gekomen.'

Bij brief van 5 februari 2004 heeft [A.] een en ander herhaald.

f. Vervolgens heeft Dexia [A.] bij brief van 19 februari 2004 bericht dat zij niet ingaat op het verzoek van [A.] om hem kopieën te verstrekken van zijn dossier.

g. Daarop heeft [A.] het CBP bij brief van 24 februari 2004 verzocht om te bemiddelen in zijn geschil met Dexia over zijn persoonsgegevens, aan welk verzoek het CBP gehoor heeft gegeven. Uiteindelijk heeft het CBP [A.] bij brief van 3 november 2004 medegedeeld dat zij de behandeling van zijn zaak had beëindigd, omdat bemiddeling niet meer zinvol was.

4.3.4. De rechtbank heeft het verzoek mondeling behandeld ter zitting. Tijdens de zitting hebben partijen hun standpunten nader toegelicht. Blijkens het proces-verbaal van deze zitting en het appelschrift heeft alleen [A.] daartoe een pleitnota overgelegd. De vermelding in de beschikking van de rechtbank dat beide partijen hun standpunt hebben toegelicht aan de hand van een pleitnota, berust kennelijk op een vergissing.

Voorts heeft [A.] tijdens de mondelinge behandeling zijn verzoek gewijzigd doordat hij heeft gespecificeerd welke gegevens Dexia tenminste moet vermelden op het overzicht ex artikel 35 lid 2 Wbp, en van welke bescheiden Dexia in ieder geval kopieën dient te verstrekken aan [A.].

4.3.5. In de beschikking waarvan beroep heeft de rechtbank - kort gezegd - overwogen dat Dexia ter voldoening aan het verzoek ex artikel 35 Wbp antwoord moet geven op de vraag of zij persoonsgegevens van [A.] verwerkt, en zo ja, hem daarvan een overzicht moet verstrekken dat niet meer hoeft in te houden dan een opsomming van de verwerkte persoonsgegevens (hetgeen volgens de rechtbank wil zeggen: de directe identificatiegegevens, de NAW-gegevens etc.) en de aard van eventuele bescheiden of bestanden die daaraan op de een of andere wijze zijn gekoppeld, zonder dat de inhoud van die bescheiden wordt weergegeven. Na ontvangst van dit overzicht kan [A.] Dexia desgewenst verzoeken om nadere informatie of inzage in/afschrift van één of meer bescheiden. [A.] moet dan tot op zekere hoogte aangeven welk belang hij heeft bij inzage of bij het verstrekken van een kopie van een bepaald stuk. Vervolgens dient Dexia een afweging te maken of zij aan het nadere verzoek van [A.] kan voldoen, aldus nog steeds de rechtbank.

Het overzicht dat Dexia bij brief van 22 december 2003 aan [A.] heeft verstrekt bevat slechts ten dele persoonsgegevens, en voor het overige gegevens die in zeer algemene termen zijn omschreven. Volgens de rechtbank is het overzicht te weinig concreet om [A.] in staat te stellen zijn verzoek nader te specificeren. Mede gelet daarop heeft de rechtbank Dexia, op straffe van een dwangsom van E. 250,-- per dag, bevolen om aan [A.] een overzicht van zijn persoonsgegevens te verstrekken, zulks op de voet van artikel 35 Wbp en met inachtneming van hetgeen de rechtbank overigens in haar beschikking heeft overwogen.

4.4. Op grond van artikel 261 Rv is op een verzoekschriftprocedure als de onderhavige zowel in eerste aanleg als in hoger beroep titel 3 van Boek 1 van het Wetboek van Burgerlijke Rechtsvordering (Rv) van toepassing, zij het dat ingevolge artikel 46 lid 4 Wbp een uitzondering geldt voor de verplichting tot procureurstelling ex artikel 278 lid 3 Rv (vgl. HR 22 november 2002, NJ 2003, 229). Het hof merkt op dat genoemde titel voorts in hoger beroep niet geldt voor zover zulks voortvloeit uit artikel 362 Rv.

Verder constateert het hof dat ingevolge artikel 46 lid 5 Wbp de derde afdeling van titel 5 van Boek 2 Rv zowel in eerste aanleg als in hoger beroep van overeenkomstige toepassing is.

4.7.3. Het hof is voorts van oordeel dat in artikel 35 Wbp het recht op kopieën en afschriften van persoonsgegevens besloten ligt alsmede het recht op transcripties van opgenomen telefoongesprekken, behoudens door Dexia te stellen bijzondere omstandigheden. Zulks sluit aan bij de Gedragscode verwerking persoonsgegevens financiële instellingen, alsmede bij het op de Wbp gebaseerde Besluit kostenvergoeding rechten betrokkene Wbp (Stb. 2001, 305), welk besluit uitgaat van het verstrekken van kopieën en afschriften aan de betrokkene in het kader van de honorering van een verzoek ex artikel 35 Wbp.

Het feit dat Dexia kosten moet maken om aan [A.] kopieën en transcripties te kunnen verstrekken, en het feit dat er enige tijd gemoeid is met het traceren van de telefoongesprekken met [A.], leveren naar 's hofs oordeel geen bijzondere omstandigheden op als hier bedoeld, met name niet nu genoemd besluit erin voorziet dat Dexia de daaraan verbonden (forfaitaire) kosten in rekening kan brengen bij [A.].

Dit een en ander geldt naar 's hofs oordeel temeer nu het heden ten dage in het maatschappelijk verkeer gebruikelijk is om een betrokkene desgewenst (tegen betaling) inzage in zijn persoonsgegevens te verschaffen door middel van kopieën en transcripties, terwijl niet gebleken is dat Dexia een rechtens te respecteren belang heeft om deze stukken niet te verstrekken aan [A.].

4.7.4. Nu als uitgangspunt heeft te gelden dat in artikel 35 Wbp het recht op

kopieën en transcripties besloten ligt, wordt het belang van [A.] ook hierbij voorondersteld.

4.8.3. Waar het om gaat is of door inwilliging van het enkele verzoek van [A.] de administratieve lasten zodanig disproportioneel zijn dat Dexia in één van haar rechten en vrijheden wordt aangetast of dreigt te worden aangetast. Daarbij geldt dat Dexia per persoonsgegeven en per document aannemelijk zal moeten maken dat dit het geval is, aangezien artikel 43 Wbp slechts de mogelijkheid biedt om artikel 35 Wbp buiten toepassing te laten voor zover dit noodzakelijk is in het belang van de in artikel 43 Wbp genoemde gronden.

Dexia heeft echter gesteld noch aannemelijk gemaakt dat de honorering van (onderdelen van) het verzoek van [A.] tot zodanige disproportionele administratieve lasten leidt, temeer daar Dexia in eerste aanleg in alinea nr. 28 van haar verweerschrift zelf heeft gesteld dat er op zichzelf geen enkel beletstel is om aan het verzoek van [A.] te voldoen. Het beroep van Dexia op artikel 43 sub e Wbp gaat daarom niet op, zodat grief 5 faalt.

4.9.2. De rechtbank heeft aan het voorgaande nog toegevoegd dat in dit overzicht ook melding moet worden gemaakt van de aard van eventuele bescheiden of bestanden die op de een of andere wijze zijn gekoppeld aan de persoonsgegevens van [A.]. Grief 6 is (mede) hiertegen gericht, omdat deze eis volgens Dexia niet wordt gesteld in artikel 35 lid 2 Wbp.

Grief 6 faalt ook op dit punt, omdat het hof begrijpt dat de rechtbank hiermee

- terecht - het volgende op het oog heeft gehad. Uit de eis dat het overzicht volledig en begrijpelijk moet zijn volgt dat het overzicht voldoende concreet moet zijn om de betrokkene in staat te stellen om zijn recht tot correctie en verwijdering te effectueren, ook bij de ontvangers van de gegevens. Bijgevolg kan in het algemeen niet worden volstaan met een samenvatting van de persoonsgegevens, omdat dan een belangrijk deel van de informatiewaarde verloren kan gaan. De precieze context waarin de persoonsgegevens worden verwerkt kan cruciaal zijn en het kan de betrokkene juist gaan om de details van de gegevens die over hem worden verwerkt. Gelet daarop is het hof (met de rechtbank) van oordeel dat, om het overzicht begrijpelijk te doen zijn en om effectief gebruik te kunnen maken van het recht tot correctie en verwijdering, Dexia moet aangeven welke persoonsgegevens zijn opgenomen in het papieren dossier van [A.], en welke in een eventueel elektronisch dossier. Mochten er persoonsgegevens op andere wijze zijn opgeslagen (bijv. op een geluidsband of microfilm) dan dient Dexia ook daarvan melding te maken.

4.10.4. Voorts is het hof van oordeel dat de door Dexia aan [A.] verstrekte overzichten te algemeen verwoord zijn, nu Dexia daarop slechts de mogelijke doeleinden van de gegevenswerking, (categorieën van) gegevensontvangers en herkomst van de gegevens heeft vermeld, terwijl zij concreet had moeten aangeven van welke doelen, (categorieën van) gegevensontvangers en bronnen van gegevens sprake is in het geval van [A.].

Hierbij wordt aangetekend dat het hof het standpunt van Dexia deelt dat uit artikel 35 lid 2 Wbp volgt dat Dexia met betrekking tot de ontvangers van persoonsgegevens mag volstaan met het noemen van de categorieën van gegevensontvangers. Anders dan [A.] heeft betoogd, hoeft Dexia daarbij niet te vermelden welke persoonsgegevens zij aan die ontvangers heeft verstrekt. Voorts is juist de opvatting van Dexia dat zij aan [A.] slechts de beschikbare informatie over de herkomst van zijn persoonsgegevens hoeft te geven.

4.10.8. Gelet op de vragen die [A.] in zijn verweerschrift heeft gesteld, wil het hof schriftelijk de volgende informatie van Dexia ontvangen:

1) Zijn er nog andere stukken dan de lease-overeenkomst van december 2000 aanwezig in het dossier van [A.] waarin zijn persoonsgegevens zijn opgenomen? Zo ja, wilt u daarvan kopieën overleggen?

2) Op welke plaatsen in de administratie van Dexia komen de NAW-gegevens van [A.] en/of zijn contractnummer voor?

3) Beschikt u over een aanvraagformulier van [A.]? Indien dat het geval is, dient u daarvan een kopie te verstrekken aan het hof.

4) Heeft Dexia destijds een cliëntenprofiel van [A.] gemaakt en/of een inventarisatie van zijn kredietwaardigheid? In het bevestigende geval dient Dexia afschriften te verstrekken van dit profiel en/of deze inventarisatie.

5) Zijn er aankopen van en/of pandrechten op aandelen die op de een of andere wijze zijn gekoppeld aan de naam van [A.]? Zo ja, wilt u daarvan afschriften overleggen?

6) Zijn er dividenduitkeringen die op de een of andere wijze zijn gekoppeld aan de naam van [A.]? Zo ja, wilt u daarvan afschriften overleggen?

7) Beschikt Dexia over (bijkomende) informatie over de herkomst van de persoonsgegevens van [A.]? Zo ja, wilt u deze informatie verstrekken aan het hof?

8) Aan welke ontvangers of categorieën van ontvangers heeft Dexia persoonsgegevens van [A.] daadwerkelijk verstrekt?

9) Voor welk concreet doel of welke concrete doeleinden heeft Dexia de persoonsgegevens van [A.] verwerkt?

10) Heeft er destijds een zogenaamde BKR-toetsing plaatsgevonden en zo ja, zit daarvan nog een aantekening zit in het dossier van [A.]? Indien dat laatste het geval is, dan dient Dexia tevens een afschrift van deze aantekening in te zenden.

11) Zijn er overigens nog gegevens die op de een of andere wijze zijn gekoppeld aan de naam van [A.], en zo ja, welke gegevens zijn dat?

4.10.9. Verder wil het hof in verband met hetgeen tijdens de mondelinge behandeling nog aan de orde is gekomen, de volgende informatie van Dexia ontvangen:

12) Staan er in het dossier van [A.] gegevens waaruit blijkt hoe Dexia destijds de naam van [A.] en zijn - geheime - telefoonnummer is gekomen? Zo ja, wilt u deze gegevens dan aan het hof verstrekken? In het bijzonder dient Dexia de vraag te beantwoorden of zij het telefoonnummer van [A.], of andere hem betreffende persoonsgegevens, heeft verkregen van FiscAlert.

13) Heeft Dexia in het dossier van [A.] geregistreerd dat, en zo ja welke brochure zij destijds naar [A.] heeft gestuurd? Zo ja, om welke brochure gaat het hier?

14) Is het contract van [A.] gescand door Dexia?

15) Heeft Dexia persoonsgegevens van [A.] doorgegeven aan creditcardorganisaties, en zo ja waarom?

16) Heeft Dexia telefoonnotities gemaakt van de telefoongesprekken die zij heeft gevoerd met [A.]? In het bevestigende geval dient Dexia kopieën van deze notities over te leggen.

17) Kunt u uiteenzetten in hoeverre Dexia aandelen heeft geregistreerd op het contractnummer van [A.]?

18) Wilt u bij de beantwoording van alle voorgaande vragen steeds specificeren of de betreffende persoonsgegevens van [A.] zich bevinden in zijn papieren en/of elektronisch dossier, of dat deze gegevens (tevens) op andere wijze zijn opgeslagen door Dexia.

4.10.10. Het hof zal Dexia overigens niet verzoeken om in dit geding transcripties van de opgenomen telefoongesprekken over te leggen, zulks gelet op de daarmee gemoeide kosten. Indien [A.] deze transcripties nog steeds (tegen betaling) wil ontvangen, dan dient hij zich daartoe rechtstreeks tot Dexia te wenden.

Evenmin zal het hof Dexia verzoeken om kopieën over te leggen van interne notities die de persoonlijke gedachten van medewerkers van Dexia bevatten en die uitsluitend zijn bedoeld voor intern overleg en beraad, aangezien [A.] daarop geen recht heeft (vgl. HR 24 januari 2003, NJ 2003, 491 en artikel 2 lid 2 sub a Wbp). Dat wordt anders als deze notities in een bestand worden opgenomen. Het hof merkt op dat onder bovenbedoelde interne notities niet kunnen worden begrepen notities van persoonsgegevens die Dexia bij derden heeft opgevraagd zoals bij het Bureau Krediet Registratie (BKR), of notities van persoonsgegevens die Dexia heeft opgevraagd bij [A.] zelf, bijvoorbeeld in verband met het opstellen van zijn cliëntenprofiel. Laatstbedoelde notities vallen dus wél onder het recht op kennisneming ingevolge artikel 35 Wbp.

4.11.2. Bij de beoordeling van deze grief staat voorop dat, nu titel 3 van Boek 1 Rv van toepassing is op de onderhavige zaak, artikel 288 Rv geldt waarin bepaald is dat de rechter zijn eindbeschikking uitvoerbaar bij voorraad kán verklaren.

Aangezien Dexia op dit punt gemotiveerd verweer had gevoerd, vergde de beslissing van de rechtbank op het verzoek van [A.] om haar beschikking uitvoerbaar bij voorraad te verklaren, een afweging van de belangen van partijen in het licht van de omstandigheden van het geval. Gelet daarop heeft de rechtbank een onjuiste maatstaf gehanteerd, althans heeft zij haar beslissing onvoldoende gemotiveerd, nu daaruit niet blijkt dat zij de belangen van Dexia heeft meegewogen.