Hoge Raad, 10-09-2010, BN6304, 09/04515

Nr. 09/04515

10 september 2010

Aan belanghebbende is voor het jaar 2002 een aanslag in de vennootschapsbelasting opgelegd, welke aanslag, na daartegen gemaakt bezwaar, bij uitspraak van de Inspecteur is gehandhaafd.

De Rechtbank te Haarlem (nr. AWB 06/4873) heeft het tegen die uitspraak ingestelde beroep ongegrond verklaard.

Belanghebbende heeft tegen de uitspraak van de Rechtbank hoger beroep ingesteld bij het Hof.

Het Hof heeft de uitspraak van de Rechtbank bevestigd. De uitspraak van het Hof is aan dit arrest gehecht.

Belanghebbende heeft tegen 's Hofs uitspraak beroep in cassatie ingesteld. Het beroepschrift in cassatie is aan dit arrest gehecht en maakt daarvan deel uit.

De Minister van Financiën heeft een verweerschrift ingediend.

Belanghebbende heeft een conclusie van repliek ingediend.

De Minister heeft een conclusie van dupliek ingediend.

3.1.3. In de jaarrekening 1998 van belanghebbende is onder andere het volgende vermeld:

"Op de lening (...) A (...) B.V. heeft over deze jaren geen rentevergoeding plaatsgevonden. Met A B.V. is overeengekomen, dat indien de vermogenspositie van [belanghebbende] in de toekomst sterk zou verbeteren, alsnog (een deel van) deze rente in rekening zal worden gebracht. (...)"

3.1.4. Tot de gedingstukken behoort een document, getiteld "Overeenkomst van geldlening tussen [belanghebbende] en [A BV]", welk document namens belanghebbende en A BV is ondertekend door B. Hierin is onder meer het volgende opgenomen:

"in aanmerking nemende dat:

- Tussen partijen sinds 1989 een rekening-courantverhouding bestaat waarbij [belanghebbende] de debiteur is en A de crediteur;

(...)

- Na overleg met de belastingdienst in 1996 (...) is besloten om de rente te betalen op het moment dat de liquiditeitspositie van de debiteur zulks toelaat;

- Partijen deze leningsovereenkomst destijds mondeling overeen zijn gekomen en deze mondelinge overeenkomst thans schriftelijk willen vastleggen.

Partijen zijn overeengekomen:

- Dat de lening tussen A en [belanghebbende] ten allen tijde opeisbaar en aflosbaar is.

- Dat na overleg met de belastingdienst in 1996 met betrekking tot de aanslag vennootschapsbelasting over het jaar 1991 gelet op de verslechterde liquiditeitspositie van [belanghebbende] in samenhang met de goede toekomstperspectieven van [belanghebbende] nog geen renteverrekening heeft plaatsgevonden.

- Dat indien de vermogenspositie van [belanghebbende] in de toekomst, zoals verwacht, verbetert alsnog (een deel van) de rente zal worden betaald betrekking hebbende op dat deel van de looptijd van de lening waarvan de rentebetaling is opgeschort.

3.4. Middel II keert zich in de eerste plaats met een motiveringsklacht tegen 's Hofs oordeel dat belanghebbende niet aannemelijk heeft gemaakt dat zij op 31 december 2001 een juridisch afdwingbare en voldoende bepaalbare verplichting tot rentebetaling had. Het middel faalt in zoverre, omdat dit oordeel, voor zover bestreden, niet onbegrijpelijk of onvoldoende gemotiveerd is en derhalve in cassatie niet met vrucht kan worden bestreden. Het middel faalt derhalve eveneens voor zover het is gebaseerd op de veronderstelling dat de genoemde verplichting op 31 december 2001 bestond en slechts nadere invulling behoefde wat betreft de hoogte van het rentepercentage en het moment van betaling.

Voor zover het middel betoogt dat goed koopmansgebruik in de omstandigheden van het onderhavige geval belanghebbende ertoe verplichtte in de eindbalans van het vorige boekjaar een voorziening op te nemen, stuit het middel reeds af op het in cassatie onbestreden oordeel van het Hof dat belanghebbende niet aannemelijk heeft gemaakt dat op 31 december 2001 een redelijke mate van zekerheid bestond dat in de toekomst rente zal worden betaald.

Voor zover het middel ten slotte de toepassing van de foutenleer baseert op de stelling dat het niet bedingen van rente als onzakelijk bestempeld zou moeten worden, faalt het eveneens. Correctie van het in de desbetreffende jaren veronderstelde onzakelijke handelen (het niet in aanmerking nemen van rente) zou in die jaren slechts leiden tot een aanpassing (verlaging) van de winst van belanghebbende voor hetzelfde bedrag als waarvoor een storting van informeel kapitaal door A BV in belanghebbende in aanmerking genomen zou moeten worden. Correctie zou derhalve geen invloed hebben op de hoogte van het eindvermogen van het vorige boekjaar.