Hoge Raad, 19-09-2014, ECLI:NL:HR:2014:2707, 13/02558

Op 19 maart 2008 is door ambtenaren van de Belastingdienst/douane geconstateerd dat belanghebbende, die in Nederland woonde, met een personenauto voorzien van een Luxemburgs kenteken (hierna: de auto) gebruik maakte van de openbare weg in Nederland. Tot dan toe was voor de auto geen belasting van personenauto's en motorrijwielen (hierna: bpm) voldaan. Het kenteken van de auto stond op naam van [A] SARL te Luxemburg. Belanghebbende werd door de ambtenaren mondeling en door overhandiging van een informatieformulier geïnformeerd over de heffing van bpm. Op 13 april 2008 werd wederom geconstateerd dat belanghebbende met de auto gebruik maakte van de openbare weg in Nederland.

Tot de stukken van het geding behoort een brief van de Inspecteur van 9 november 2012 waarin hij op verzoek van het Hof de hiervoor in 3.1.2 vermelde berekening heeft toegelicht. In die brief is opgemerkt – kort gezegd - dat in het onderhavige geval, waarin het gaat om een belastbaar feit dat zich heeft voorgedaan in 2008, voor het bepalen van het afschrijvingspercentage van de bpm de historische nieuwprijs van de referentieauto niet is verlaagd met 12 percent, omdat in dat jaar artikel 10, lid 2, Wet op de belasting van personenauto's en motorrijwielen 1992 (hierna: de Wet bpm) in samenhang gelezen met artikel 8, lid 1, van de Uitvoeringsregeling belasting van personenauto's en motorrijwielen, in de tekst zoals die luidde met ingang van 1 januari 2010, nog niet bestond.

Het Hof heeft geoordeeld dat de naheffingsaanslag niet moet worden vernietigd op de grond dat deze niet binnen een redelijke termijn na de hiervoor in 3.1.1 vermelde constateringen is vastgesteld. Een tijdsverloop van ruim één jaar en negen maanden acht het Hof op zich onvoldoende om op die grond de naheffingsaanslag te vernietigen.

Omtrent de berekening van de naheffingsaanslag heeft het Hof geoordeeld dat het geen reden heeft te twijfelen aan de juistheid van de elementen van de naheffingsaanslag zoals die zijn opgenomen in de hiervoor in 3.1.2 weergegeven berekening van de Inspecteur. Van strijdigheid van de gevolgde berekeningsmethodiek met het recht van de Europese Unie is naar ’s Hofs oordeel geen sprake.

Het Hof is voorbijgegaan aan alle door belanghebbende voorwaardelijk gedane bewijsaanbiedingen, waaronder het horen van een getuige. Belanghebbende is naar ’s Hofs oordeel tijdens de zittingen in de gelegenheid geweest alles in te brengen wat hij nodig mocht achten.

Middel 1 richt zich met rechts- en motiveringsklachten tegen het hiervoor in 3.2.1 weergeven oordeel van het Hof. Het middel betoogt dat de naheffingsaanslag onvoldoende voortvarend en niet binnen een redelijke termijn is opgelegd, hetgeen ertoe moet leiden dat de naheffingsaanslag wordt vernietigd. Volgens het middel dient een parallel te worden getrokken met de redelijke voortvarendheid die volgens jurisprudentie van het Hof van Justitie van de Europese Unie en die van de Hoge Raad moet worden betracht bij de vaststelling van navorderingsaanslagen waarbij artikel 16, lid 4, AWR van toepassing is. Voorts is, aldus het middel, een algemeen beginsel van behoorlijk bestuur dat een naheffingsaanslag binnen een redelijke termijn wordt opgelegd, en noopt ook artikel 41 van het Handvest van de Grondrechten van de Europese Unie (hierna: het Handvest) tot het opleggen van een naheffingsaanslag binnen een redelijke termijn. Hiervan is geen sprake geweest, aldus het middel.

Middel 3 is gericht tegen het hiervoor in 3.2.3 weergegeven oordeel van het Hof omtrent de voorwaardelijke bewijsaanbiedingen van belanghebbende. Daaromtrent is het volgende van belang.

Indien een (voorwaardelijk) bewijsaanbod is gedaan, kan de rechter volstaan met de mededeling dat hij gelegenheid biedt tot uitvoering van dat aanbod (zie HR 17 december 2004, nr. 38831, ECLI:NL:HR:2004:AR7741, BNB 2005/152). In het onderhavige geval heeft het Hof door middel van de tot de gedingstukken behorende uitnodigingen voor de zittingen belanghebbende gewezen op de mogelijkheid getuigen mee te brengen of bij aangetekende brief of deurwaardersexploot op te roepen. In het algemeen voldoet een uitnodiging met een zodanige mededeling aan de zojuist bedoelde eis dat gelegenheid wordt geboden tot uitvoering van een bewijsaanbod. Een zodanige mededeling volstaat niet in gevallen waarin de desbetreffende partij in redelijkheid niet kan worden tegengeworpen dat hij van die mogelijkheid geen gebruik heeft gemaakt. Een zodanig geval doet zich bijvoorbeeld voor als ter zitting nieuw licht valt op de noodzaak tot het leveren van nader bewijs (zie HR 23 mei 2014, nr. 12/05526, ECLI:NL:HR:2014:1194, BNB 2014/154).

De uitspraak van het Hof of de stukken van het geding bevatten geen aanwijzingen dat sprake is van omstandigheden waaruit zou kunnen volgen dat belanghebbende in redelijkheid niet kan worden tegengeworpen dat hij ter zitting geen getuigen heeft doen horen. Tegen deze achtergrond kan niet worden gezegd dat het Hof het hiervoor in 3.5.2 overwogene heeft miskend met zijn verwerping van het aanbod op de grond dat belanghebbende tijdens de zittingen in de gelegenheid is geweest alles in te brengen. ’s Hofs oordeel is ook niet ontoereikend gemotiveerd. Middel 3 faalt derhalve.

Middel 4 richt zich tegen ‘s Hofs hiervoor in 3.2.2 weergegeven oordeel omtrent de berekening van de verschuldigde bpm. Het middel herhaalt de voor het Hof aangevoerde stelling dat in de hiervoor in 3.1.2 weergegeven berekening voor de bepaling van het afschrijvingspercentage van 31,55 slechts gebruik wordt gemaakt van de inkoopwaarde van de gebruikte referentieauto, hetgeen volgens belanghebbende in strijd is met het bepaalde in artikel 110 VWEU en hetgeen de Hoge Raad daaromtrent heeft geoordeeld in zijn arrest van 2 maart 2012, nr. 11/00785, ECLI:NL:HR:2012:BV7393, BNB 2012/147. Daarnaast bevat het middel motiveringsklachten.