Gemeenschappelijk Hof van Justitie van Aruba, Curaçao, Sint Maarten en van Bonaire, Sint Eustatius en Saba, 12-08-2014, ECLI:NL:OGHACMB:2014:54, AR 721/09 - ghis 39112 - H 51/14

In dit geding heeft BZK in eerste aanleg betaling gevorderd van NAf 2.063.929,00, met rente en kosten. Klinika Capriles heeft een reconventionele vordering ingediend die in hoger beroep niet meer van belang is. Het GEA heeft, na twee tussenvonnissen te hebben gewezen, de vordering van BZK toegewezen tot een bedrag van NAf 152.698,00, met rente, en deze voor het overige afgewezen. In hoger beroep heeft BZK vernietiging van dit vonnis gevorderd en veroordeling van Klinika Capriles tot betaling van

NAf 2.400.185,00, met rente en kosten.

Klinika Capriles heeft bij memorie van antwoord het verweer gevoerd dat BZK terstond niet-ontvankelijk dient te worden verklaard in het hoger beroep op de grond dat zij volgens haar eigen in rechte geponeerde stellingen geen schuldeiser van Klinika Capriles is. Dit verweer faalt. Noch voor het instellen van hoger beroep, noch voor het indienen van een rechtsvordering bij de burgerlijke rechter in eerste aanleg, geldt als ontvankelijkheidseis dat de aanlegger de hoedanigheid van schuldeiser van de wederpartij bezit.

Voor zover het verweer ten betoge strekt dat de rechtsvordering aan BZK moet worden ontzegd op de grond dat zij niet de schuldeiser van Klinika Capriles ter zake van het betreffende vorderingsrecht is, faalt het ook. Indien BZK slechts optreedt als uitvoeringsorgaan of als administratiekantoor namens verschillende overheden en risicodragers, staat die enkele omstandigheid er niet aan in de weg dat BZK de vorderingen op Klinika Capriles ter zake van onbetaald gebleven schulden in verband met de uitvoering van de ziektekostenregeling door BZK, op eigen naam kan innen, ook al betreft het geheel of gedeeltelijk vorderingsrechten waarbij die overheden en risicodragers de schuldeisers van Klinika Capriles zijn. Onder omstandigheden kan een procespartij immers op eigen naam de vordering van een ander in rechte innen. Onvoldoende is gesteld om aan te nemen dat het in dit geval niet kan.

De grieven 1 en 2 zijn gericht tegen het oordeel van het GEA dat erop neerkomt dat Klinika Capriles niet gehouden is de werkelijke uitgaven aan ziektekosten ten behoeve van haar werknemers te dragen, voor zover die kosten de premies, de aanvullingen eerste klasse en de eigen bijdragen overtreffen (hierna: de meerkosten).

BZK meent dat Klinika Capriles wel daartoe is gehouden en voert daartoe, verkort weergegeven, de volgende argumenten aan:

Ad (a) De term "verzelfstandiging" heeft geen welomschreven juridische betekenis. De verzelfstandiging van een overheidsdienst kan op verschillende wijze juridisch vormgegeven worden. BZK heeft niet gespecificeerd hoe dat in dit geval is gebeurd. Daarom heeft zij onvoldoende gesteld om te kunnen aannemen dat de verplichtingen die de overheid vroeger had om de ziektekosten van het bij de Capriles-kliniek werkzame personeel uiteindelijk te dragen, door verzelfstandiging van de overheidsdienst die de Capriles-kliniek beheerde, zijn overgegaan op Klinika Capriles, hetzij onder algemene titel, hetzij onder bijzondere titel.

Ad (b) De brief van 17 juli 2001 vermeldt dat het vooruitloopt op een nog niet tot stand gebrachte statutenwijziging. Daarom is aannemelijk dat de Minister ten tijde van het schrijven van de brief niet bevoegd was een aanwijzing als bedoeld in art. 2 lid 1, aanhef en sub A, aanhef en sub d van de statuten van BZV, te geven. In het voetspoor van het partijdebat zal het Hof echter in deze zaak als onbetwist aannemen dat beide partijen ervan zijn uitgegaan en redelijkerwijs ervan mochten uitgaan dat de Minister door de in de brief omschreven toestemming te verlenen, bevoegdelijk een aanwijzing heeft gegeven als bedoeld in de hiervoor bedoelde statutaire bepaling. Hiermee doet het Hof geen uitspraak over de vraag hoe dat in andere procedures beoordeeld moet worden. Uit de brief van 17 juli 2001 mocht Klinika Capriles daarom begrijpen dat de ziektekosten van haar personeel vergoed zouden worden door tussenkomst van BZV. Uit de brief behoefde Klinika Capriles echter redelijkerwijs niet af te leiden dat de meerkosten voortaan door haarzelf zouden moeten worden gedragen (al dan niet via de weg van een door haar op te bouwen egalisatiereserve). Daarover vermeldt de brief niets. Het spreekt ook niet vanzelf dat, zolang hierover niets is geregeld, Klinika Capriles die kosten moet dragen. Hieromtrent zijn verschillende regelingen mogelijk. Mogelijk is dat het toenmalige Land of het toenmalige Eilandgebied Curaçao die kosten zou dragen, (ongeveer) op de wijze zoals dat voordien gebeurde of op andere wijze. Om dezelfde redenen mocht BZV redelijkerwijs niet uit de brief van de Minister afleiden dat de meerkosten voortaan door Klinika Capriles zouden moeten worden gedragen.

Ad (c) Niet valt in te zien waarom de omstandigheid dat Klinika Capriles geen egalisatiereserve heeft opgebouwd en dat wist, kan bijdragen aan het oordeel dat Klinika Capriles gehouden is de meerkosten te dragen.

Ad (d) Partijen hebben in veel opzichten uitvoering gegeven aan hetgeen in beide concepten van de uitvoeringsovereenkomst staat vermeld, maar daaruit mocht BZK redelijkerwijs niet afleiden dat Klinika Capriles ook aanvaardde dat zij de meerkosten zelf zou dienen te dragen. BZV moest immers rekening houden met de mogelijkheid dat Klinika Capriles weliswaar akkoord ging met (of zich anderszins gebonden achtte aan) regels over, kort gezegd, de inhouding en afdracht van werknemerspremies en betaling van werkgeversbijdragen e.d., maar dat zij niet ermee akkoord ging dat zij de meerkosten zou moeten dragen en dat zij zich ook niet op grond van de brief van de Minister of op andere grond daartoe gebonden achtte.

Dit alles klemt temeer, nu het GEA heeft overwogen dat BZV voor het eerst in 2004 heeft gesteld dat Klinika Capriles de meerkosten zou dienen te betalen en dat Klinika Capriles zich daar steeds gemotiveerd tegen heeft verzet. BZV heeft deze vaststelling van het GEA niet in hoger beroep aangevochten.

Ad (e) Het voorgaande brengt mee dat in de rechtsverhouding tussen partijen geldt dat BZV redelijkerwijs moest begrijpen en Klinika Capriles redelijkerwijs mocht verwachten dat laatstgenoemde een uitzonderingspositie innam doordat zij, anders dan andere rechtspersonen van wie de werknemers de ziektekosten vergoed krijgen door tussenkomst van BZV, niet jegens BZV gehouden was de meerkosten te dragen.

Ad (f) Tegenover de omstandigheid dat BZV Klinika Capriles van begin af aan op de hoogte heeft gehouden van het bedrag van de meerkosten, staat de omstandigheid dat Klinika Capriles zich van begin af aan tegen betaling van de meerkosten heeft verzet. Eerstgenoemde omstandigheid kan dus niet leiden tot een ander oordeel.

Ad (g) Klinika Capriles mocht redelijkerwijs rekening houden met de mogelijkheid dat (een deel van) de ziektekosten van haar werknemers niet door haarzelf zou worden gedragen. Dit brengt mee dat niet aan haar kan worden tegengeworpen dat (naar de stelling van BZV) de aan Klinika Capriles in rekening gebrachte premies niet marktconform zijn. Indien de premies die aan Klinika Capriles in rekening werden gebracht, lager waren dan de premies genoemd in de vroeger voor de overheidsdienst geldende regeling, doet dat niet af aan voornoemd oordeel.

Ad (h) Uit de uitdrukking in de brief van 17 juli 2000 van de Minister, luidende "bij de BZV verzekerd te blijven", mocht Klinika Capriles, naar het Hof in dit geding in het voetspoor van partijen aanneemt, redelijkerwijs afleiden dat de ziektekosten van haar werknemers vergoed zouden blijven worden door tussenkomst van BZK, maar die uitdrukking bevat geen aanwijzing waaruit

Klinika Capriles had moeten afleiden dat zij de meerkosten zelf zou moeten dragen, noch naar het algemeen spraakgebruik, noch overigens.

Geen van voornoemde argumenten van BZK kan derhalve het oordeel dragen dat Klinika Capriles gehouden is de meerkosten te dragen. Ook in samenhang beschouwd kunnen de argumenten dat oordeel niet dragen.

De grieven 1 en 2 falen.

Daartoe heeft BZK onder meer aangevoerd dat Klinika Capriles bij antwoordakte van 19 november 2012 heeft erkend in ieder geval

NAf 386.633,45 verschuldigd te zijn. Die akte bevat de vermelding dat uit de administratie van Klinika Capriles blijkt dat zij slechts dat bedrag verschuldigd is en dat zij bereid is dat bedrag te betalen, althans te doen verrekenen. Deze uitlating kan niet worden aangemerkt als een uitdrukkelijke en ondubbelzinnige erkenning van de waarheid van een stelling van BZK en dus niet als een gerechtelijke erkentenis. Klinika Capriles heeft haar recht om alsnog te betwisten dat zij dat bedrag verschuldigd is, dus niet prijsgegeven. In het verdere verloop van het geding in eerste aanleg heeft Klinika Capriles na nader onderzoek alsnog betwist dat bedrag verschuldigd te zijn.

BZK heeft een specificatie van haar vordering overgelegd bij haar akte van (kennelijk) 8 oktober 2012. Klinika Capriles heeft een specificatie overgelegd als productie 1 bij haar akte van 6 mei 2013.

Het Hof stelt voorop dat het falen van de grieven 1 en 2 meebrengt dat geen bedrag kan worden toegewezen voor in rekening gebrachte en onbetaald gebleven meerkosten ('tekorten').

Bij de berekening van de verschuldigde bedragen aan premies e.d. gaan de beide specificaties voor alle jaren uit van verschillende loonsommen. BZK heeft in hoger beroep niet aangevoerd waarom de door haar genoemde loonsommen als de juiste moeten worden beschouwd en niet de juistheid van de door haar genoemde loonsommen nader onderbouwd. Daarom kan, tegenover de gespecificeerde betwisting door Klinika Capriles, niet worden uitgegaan van de juistheid van de door BZK genoemde loonsommen en dus ook niet van de juistheid van de volgens haar per jaar verschuldigde bedragen aan premies e.d., die immers voor een groot deel de uitkomst zijn van een berekening op basis van de loonsommen.

De specificaties van beide partijen gaan ook voor alle jaren (behalve 2001 en 2002, waarin de betalingen volgens beide partijen nihil zijn geweest) uit van verschillende bedragen die in het betreffende jaar in totaal zouden zijn betaald. Klinika Capriles heeft de betalingen in zoverre nader gespecifeerd dat zij bij ieder jaar een aantal bedragen onder elkaar heeft gezet onder het kopje "Cheques", met vermelding van een totaalbedrag eronder. Door het enkel noemen van andere bedragen bij ieder jaar, heeft BZK de specificatie van Klinika Capriles wat de betalingen betreft, onvoldoende gemotiveerd betwist.

Het door het GEA toegewezen bedrag sluit aan op de specificatie van Klinika Capriles. BZK heeft haar stelling dat een hoger bedrag moet worden toegewezen, gelet op het voorgaande, onvoldoende onderbouwd. Het Hof komt niet toe aan bewijslevering.

Grief 3 mist dus doel.

B E S L I S S I N G

Het Hof:

bevestigt de bestreden vonnissen;

veroordeelt BZV in de kosten van dit hoger beroep, aan de zijde van Klinika Capriles gevallen en tot op heden begroot op NAf 350,78 aan verschotten en NAf 26.100,00 aan salaris voor de gemachtigde.

Dit vonnis is gewezen door mrs. G.C.C. Lewin, F.J. Lourens en

M. Schoemaker, leden van het Gemeenschappelijk Hof van Justitie van Aruba, Curaçao, Sint Maarten en van Bonaire, Sint Eustatius en Saba en ter openbare terechtzitting van het Hof in Curaçao uitgesproken op 12 augustus 2014 in tegenwoordigheid van de griffier.