Centrale Raad van Beroep, 30-01-2007, AZ8403, 06-179 WWB + 06-180 WWB + 06-4872 WWB

Centrale Raad van Beroep

Meervoudige kamer

U I T S P R A A K

op het hoger beroep van:

het College van burgemeester en wethouders van de gemeente Bussum (hierna: appellant),

in het geding tussen:

appellant

en

[betrokkene], wonende te [woonplaats] (hierna: betrokkene)

Datum uitspraak: 30 januari 2007

I. PROCESVERLOOP

Appellant heeft hoger beroep ingesteld.

Betrokkene heeft een verweerschrift ingediend.

Appellant heeft een nader besluit van 13 december 2005 aan de Raad gezonden.

Het onderzoek ter zitting heeft plaatsgevonden op 12 december 2006. Appellant heeft zich laten vertegenwoordigen door drs. M.L.G.J. Robben, werkzaam bij de gemeente Bussum. Betrokkene is in persoon verschenen.

II. OVERWEGINGEN

De Raad gaat uit van de volgende in dit geding van belang zijnde feiten en omstandigheden.

Betrokkene heeft jarenlang een bijstandsuitkering ontvangen van de gemeente Midden-Drenthe. In verband met zijn verhuizing naar Bussum heeft appellant hem met ingang van 17 oktober 2002 bijstand toegekend naar de norm voor een alleenstaande. Daarbij is betrokkene ontheven van de sollicitatieverplichting; hij diende wel als werkzoekende ingeschreven te blijven bij het Centrum voor Werk en Inkomen en gehoor te geven aan eventuele oproepen voor een gesprek in verband met arbeidsinschakeling.

In het kader daarvan heeft op 6 september 2004 een intakegesprek plaatsgevonden bij de Stichting Herstelling Gooi en Vechtstreek (hierna: Herstelling), een werkervaringstraject voor mensen met een grote afstand tot de arbeidsmarkt. In dat gesprek heeft betrokkene aangegeven dat hij geen interesse heeft in deelname aan een dergelijk project.

Bij besluit van 13 december 2004 heeft appellant betrokkene meegedeeld dat de verleende (gedeeltelijke) ontheffing van de verplichting tot arbeidsinschakeling met ingang van 15 december 2004 komt te vervallen, omdat geen sprake is van dringende redenen die de arbeidsinschakeling belemmeren. Betrokkene heeft tegen dit besluit geen bezwaar gemaakt.

In februari 2005 heeft betrokkene in het kader van het Work First-project een intakegesprek gehad, gevolgd door een plaatsingsgesprek op 14 april 2005 bij Werkroute in verband met plaatsing bij de ”Kringloper”. Tijdens dit gesprek heeft betrokkene aangegeven niet te zullen starten met het activeringstraject.

Appellant heeft hierin aanleiding gezien om bij besluit van 21 april 2005 de bijstand van betrokkene met toepassing van artikel 18, tweede lid, van de Wet werk en bijstand (hierna: WWB), bezien in samenhang met artikel 9, derde lid, aanhef en onder b, en artikel 10, eerste lid, onder c, van de Verordening maatregelen WWB van de gemeente Bussum (hierna: Maatregelenverordening) met ingang van 1 mei 2005 te verlagen met 20% gedurende één maand. Betrokkene heeft tegen dit besluit geen bezwaar gemaakt.

In opdracht van appellant heeft vervolgens KLM Arbo Services op 19 mei 2005 een advies uitgebracht in het kader van de Wet op de (re)integratie arbeidsgehandicapten (hierna: REA), waarin is geconcludeerd dat betrokkene volledig arbeidgeschikt is.

Bij besluit van 24 mei 2005 heeft appellant betrokkene op de hoogte gebracht van de uitkomst van de REA-keuring, hem nogmaals gewezen op de reeds aan de bijstand verbonden arbeidsverplichtingen en hem de verplichting opgelegd om vanaf 30 mei 2005 deel te nemen aan het traject bij de Herstelling. Tegen dit besluit heeft betrokkene evenmin bezwaar gemaakt.

Nadat betrokkene zich op de afgesproken datum had gemeld bij de Herstelling, maar tevens had aangegeven ”niets te willen doen” heeft appellant bij besluit van 1 juni 2005 zijn recht op bijstand met ingang van diezelfde datum met toepassing van artikel 54, eerste lid, van de WWB opgeschort, op de grond dat betrokkene heeft geweigerd mee te werken aan de uit artikel 9, eerste lid, aanhef en onder b, van de WWB voortvloeiende verplichting om gebruik te maken van een voorziening gericht op het verkrijgen van betaalde arbeid en sociale activering. Appellant heeft daarbij meegedeeld dat de bijstand met ingang van 1 juni 2005 wordt ingetrokken indien betrokkene vóór 10 juni 2005 niet alsnog daadwerkelijk zijn medewerking aan het project bij de Herstelling verleent. Tevens heeft appellant betrokkene daarbij in het vooruitzicht gesteld dat, indien hij het verzuim binnen de termijn herstelt, met ingang van 1 juni 2005 een maatregel zal worden opgelegd van 20% gedurende twee maanden.

Omdat betrokkene voorts heeft volhard in zijn weigering om aan het project tot arbeidsinschakeling deel te nemen, heeft appellant bij besluit van 14 juni 2005 de bijstand op grond van artikel 54, vierde lid, van de WWB met ingang van 1 juni 2005 ingetrokken. Daaraan is mede ten grondslag gelegd dat betrokkene in strijd met artikel 17, tweede lid, van de WWB desgevraagd niet de vereiste medewerking heeft verleend aan de uitvoering van de wet.

Bij een tweetal besluiten van 30 augustus 2005 heeft appellant de bezwaren tegen de besluiten van 1 juni 2005 en 14 juni 2005 ongegrond verklaard.

Bij de aangevallen uitspraak heeft de voorzieningenrechter van de rechtbank - voor zover hier van belang en met een bepaling omtrent griffierecht - de beroepen tegen de besluiten van 30 augustus 2005 gegrond verklaard, deze besluiten vernietigd en de primaire besluiten van 1 juni 2005 en 14 juni 2005 herroepen. Daarbij heeft de voorzieningenrechter onder meer overwogen dat - daargelaten of sprake is van een situatie als bedoeld in artikel 54, eerste lid, van de WWB - de besluitvorming niet op artikel 54, vierde lid van de WWB kan worden gebaseerd, maar dat appellant bij het niet of onvoldoende nakomen van de in artikel 9 van de WWB neergelegde arbeidsverplichtingen gehouden is met toepassing van artikel 18, tweede lid, van de WWB en de Maatregelenverordening de bijstand te verlagen.

Appellant heeft zich in hoger beroep tegen deze uitspraak gekeerd. Hij heeft aangevoerd dat bewust is gekozen voor toepassing van artikel 54 van de WWB, omdat betrokkene stelselmatig weigert mee te werken aan elke vorm van activiteit gericht op arbeidsinschakeling. Hierdoor werkt betrokkene niet mee aan de juiste toepassing en uitvoering van de wet en komt hij niet alleen de verplichtingen als bedoeld in artikel 9, eerste lid, van de WWB niet na, maar schendt hij ook de algemene medewerkingsverplichting zoals neergelegd in artikel 17, tweede lid, van de WWB.

Ter uitvoering van de aangevallen uitspraak heeft appellant bij besluit van 13 december 2005 bepaald dat de bijstand van betrokkene met ingang van 1 juni 2005 ongewijzigd wordt hervat. Voorts is bij dit besluit aan betrokkene de verplichting opgelegd om mee te werken aan een via KLM Arbo Services te entameren psychiatrisch onderzoek.

De Raad komt tot de volgende beoordeling.

Vooraf

De Raad merkt het besluit van 13 december 2005, voor zover daarbij aan betrokkene de verplichting is opgelegd om mee te werken aan een psychiatrisch onderzoek, aan als een nieuw primair besluit, waartegen de mogelijkheid van bezwaar en beroep openstaat. Naar ter zitting van de Raad is gebleken zijn deze rechtsmiddelen inmiddels ook aangewend. Gelet hierop heeft de Raad de brief van appellant die ziet op het opleggen van deze verplichting aan de rechtbank doorgezonden zodat deze bij de behandeling van het reeds ingestelde beroep kan worden betrokken.

De opschorting en de intrekking

Tussen partijen is niet in geschil en ook voor de Raad staat vast dat betrokkene, door te blijven weigeren deel te nemen aan het traject bij de Herstelling, de ingevolge artikel 9, eerste lid, aanhef en onder b, van de WWB op hem rustende verplichting om gebruik te maken van een door het College aangeboden voorziening gericht op arbeidsinschakeling en sociale activering niet is nagekomen.

Partijen houdt verdeeld het antwoord op de vraag of betrokkene daarmee (ook) de in artikel 17, tweede lid, van de WWB neergelegde medewerkingsverplichting heeft geschonden zodat met toepassing van artikel 54, eerste en vierde lid, van de WWB het recht op bijstand kan worden opgeschort en de bijstand kan worden ingetrokken.

De Raad overweegt daaromtrent als volgt.

De aan betrokkene opgelegde verplichting tot deelname aan het traject bij de Herstelling was blij-kens de stukken met name erop gericht betrokkene weer aan dag- en arbeidsritme te laten wennen en zag niet op het verstrekken en verifiëren van inlichtingen. Anders dan appellant meent betekent dit dat bij niet nakoming van een dergelijke, onder de termen van artikel 9, eerste lid, aanhef en onder b, van de WWB vallende, verplichting geen keuzemogelijkheid voorligt in die zin dat ofwel van de bevoegdheid als bedoeld in artikel 54, eerste en vierde lid, van de WWB gebruik kan wor-den gemaakt ofwel een verlaging van de bijstand op grond van artikel 18, tweede lid, van de WWB in samenhang met de in artikel 8, eerst lid, aanhef en onder b, van de WWB bedoelde verordening dient te worden toegepast. Bij verwijtbare niet-nakoming van een verplichting als hier aan de orde is, gelet op het voorgaande, een sanctie op grond van artikel 18, tweede lid, van de WWB aange-wezen. De enkele omstandigheid dat betrokkene volgens appellant “toch niet op andere gedachten valt te brengen” doet daaraan op zichzelf niet af.

Uit het vorenstaande vloeit voort dat de aangevallen uitspraak, met verbetering van gronden, in zo-verre dient te worden bevestigd.

Zelf voorzien

De voorzieningenrechter van de rechtbank heeft aanleiding gezien om met toepassing van artikel 8:72, vierde lid, van de Algemene wet bestuursrecht (hierna: Awb) zelf in de zaak te voorzien door de primaire besluiten van 1 juni 2005 en 14 juni 2005 te herroepen, als gevolg waarvan de bijstand van betrokkene met ingang van 1 juni 2005 in volle omvang is voortgezet. Deze voorzieningenrechter heeft daarbij overwogen dat het advies van KLM Arbo Services omtrent de arbeidsgeschiktheid van betrokkene onvoldoende is onderbouwd.

De Raad deelt dit standpunt niet. Betrokkene is gekeurd door een arts en gezien door een arbeidsdeskundige. Daarbij is eigen onderzoek verricht, en vastgesteld dat betrokkene niet medisch wordt behandeld voor zijn klachten, terwijl tevens is gebleken dat er bij de behandelend sector geen medisch dossier van betrokkene aanwezig is. Nu betrokkene zelf geen objectief medische informatie heeft verstrekt waaruit blijkt dat hij arbeidsongeschikt is, ziet de Raad geen aanleiding om de conclusies van KLM Arbo Services niet te volgen.

Het vorenstaande brengt met zich mee dat onverkorte voortzetting van de bijstand per 1 juni 2005 rechtens niet de enig mogelijke beslissing is, nu er in de gegeven omstandigheden aanleiding kan zijn voor het opleggen van een maatregel. Dit betekent dat de aangevallen uitspraak, voor zover daarbij de primaire besluiten van 1 juni 2005 en 14 juni 2005 zijn herroepen, wegens strijd met artikel 8:72, vierde lid, van de Awb voor vernietiging in aanmerking komt.

De vraag of aanleiding bestaat anderszins zelf in de zaak te voorzien, beantwoordt de Raad bevestigend en hij overweegt daartoe als volgt.

Naar het oordeel van de Raad is de weigering van betrokkene om deel te nemen aan het traject bij de Herstelling te kwalificeren als een gedraging als bedoeld in artikel 9, aanhef, derde lid, onder b, van de Maatregelenverordening. Artikel 10, eerste lid, aanhef en onder c, van die verordening bepaalt dat in een dergelijk geval de bijstand wordt verlaagd met 20% van de bijstandsnorm gedurende één maand. Aangezien betrokkene zich binnen twaalf maanden na bekendmaking van het besluit van 21 april 2005, waarbij hem een maatregel was opgelegd, opnieuw schuldig heeft gemaakt aan een verwijtbare gedraging van dezelfde categorie, acht de Raad het gelet op artikel 11, eerste lid, van de Maatregelenverordening bovendien aangewezen om de periode van verlaging van de bijstand te verdubbelen tot twee maanden en wel met ingang van 1 juni 2005. In hetgeen betrokkene heeft aangevoerd ziet de Raad geen dringende redenen als bedoeld in artikel 5, tweede lid, van de Maatregelenverordening in welk geval geheel of gedeeltelijk van het opleggen van een maatregel kan worden afgezien.

Slotoverwegingen

Uit het vorenstaande volgt dat appellant - achteraf gezien - het nadere besluit van 13 december 2005, voor zover het de hervatting van de bijstandsverlening betreft, niet had behoeven te nemen, zodat daaraan de grondslag is komen te ontvallen. De Raad zal dit besluit dan ook in zoverre vernietigen.

De Raad ziet geen aanleiding voor een veroordeling van appellant in de proceskosten van betrokkene in hoger beroep, nu van voor vergoeding in aanmerking komende kosten niet is gebleken.

III. BESLISSING

De Centrale Raad van Beroep;

Recht doende:

Deze uitspraak is gedaan door R.H.M. Roelofs als voorzitter en A.B.J. van der Ham en J.N.A. Bootsma als leden. De beslissing is, in tegenwoordigheid van A.C. Palmboom als griffier, uitgesproken in het openbaar op 30 januari 2007.

(get.) R.H.M. Roelofs.

(get.) A.C. Palmboom.

GG170107