Centrale Raad van Beroep, 06-08-2013, ECLI:NL:CRVB:2013:1297, 12-4747 WWB

Appellante ontving tot 21 juni 2009 bijstand ingevolge de Wet werk en bijstand (WWB) naar de norm voor een alleenstaande ouder. Vanaf 21 juni 2009 ontvangt appellante bijstand naar de norm voor een alleenstaande, omdat haar thuiswonende zoon op die datum 18 jaar is geworden. Het college hanteerde tot 1 januari 2011 beleid, neergelegd in het Werkboek WWB, inhoudende dat in gevallen waarin sprake was van inkomensachteruitgang als gevolg van wijziging van de bijstandsnorm van alleenstaande ouder naar alleenstaande, een toeslag voormalig alleenstaande ouder (toeslag) kan worden toegekend vanaf de datum waarop het jongste kind achttien jaar wordt, met een maximale duur van drie jaar. Het college heeft appellante bij besluit van 1 april 2011 een toeslag toegekend over de periode van 1 juli 2009 tot en met 30 september 2010.

Vanaf 1 januari 2011 hanteert het college het beleid dat toekenning van de toeslag nog slechts kan plaatsvinden voor de duur van maximaal zes maanden.

Bij beslissing op bezwaar van 20 februari 2012 (bestreden besluit) heeft het college appellante ook over de maanden november 2010 en december 2010 een toeslag toegekend. In het bestreden besluit heeft het college zich verder op het standpunt gesteld dat appellante, gelet op het gewijzigde beleid, vanaf 1 januari 2011 niet langer in aanmerking komt voor de toeslag aangezien aan haar al over zeventien maanden toeslag is verleend. Ten slotte is aan appellante een vergoeding toegekend voor de in bezwaar gemaakte kosten van rechtsbijstand.

De rechtbank heeft terecht voorop gesteld dat het beleid van het college met betrekking tot de toeslag moet worden gekwalificeerd als buitenwettelijk begunstigend beleid. Volgens vaste rechtspraak (CRvB 15 september 2009, LJN BJ8372) betekent dit dat de aanwezigheid en de toepassing van dit beleid als gegeven wordt beschouwd, met dien verstande dat wordt getoetst of het beleid op consistente wijze wordt toegepast. De vraag of buitenwettelijk beleid de grenzen van een redelijke beleidsbepaling te buiten gaat, of het beleid onredelijk is, dan wel of er sprake is van bijzondere omstandigheden in de zin van artikel 4:84 (slot) van de Algemene wet bestuursrecht (Awb) is daarom niet aan de orde (CRvB 27 november 2012, LJN BY4286). Anders dan appellante stelt, is de bekendmakingsregeling van artikel 3:42, eerste lid, van de Awb hier niet van toepassing, aangezien deze in het Werkboek WWB neergelegde gedragslijn niet kan worden aangemerkt als een beleidsregel in de zin van artikel 1:3, vierde lid, van de Awb.

Appellante heeft aangevoerd dat de rechtbank haar ten onrechte niet heeft gevolgd in haar standpunt dat het nieuwe beleid niet kan worden toegepast op haar situatie, waarin immers sprake is van een toekenning van de toeslag op basis van het voor 1 januari 2011 geldende beleid. Appellante heeft in dit verband naar voren gebracht, onder verwijzing naar de tekst van het nieuwe beleid, dat aan haar op basis van het nieuwe beleid vanaf 1 januari 2011 nog ten minste zes maanden toeslag uitbetaald had moeten worden.

Niet in geschil is dat bij de wijziging van het beleid per 1 januari 2011 niet is voorzien in een overgangsregeling voor bestaande gevallen.

De Raad verenigt zich met deze overwegingen van de rechtbank en voegt daaraan het volgende toe. Appellante heeft nog naar voren gebracht dat, in het geval waarin een betrokkene op 1 januari 2011 reeds gedurende zes maanden toeslag heeft ontvangen, toepassing van het nieuwe beleid niet betekent dat vanaf die datum geen recht meer bestaat op toeslag maar dat, integendeel, dan nog recht bestaat op toeslag gedurende (maximaal) zes maanden. Dit standpunt berust op een onjuiste lezing van het beleid. Daarin staat immers dat de overbruggingstoeslag een maximale duur kent van zes maanden, direct volgend op de achttiende verjaardag van het jongste thuiswonende kind, en dat de toeslag na zes maanden wordt beëindigd. Nu in het nieuwe beleid een overgangsvoorziening ontbreekt en appellante meer dan zes maanden toeslag heeft ontvangen, brengt rechtstreekse toepassing van het beleid vanaf 1 januari 2011 onmiskenbaar met zich dat appellante vanaf die datum niet langer recht heeft op toeslag.

Anders dan appellante stelt is geen sprake van toepassing van het nieuwe beleid met terugwerkende kracht dan wel van beëindiging van de toeslag met terugwerkende kracht. Bij het besluit van 1 april 2011 was aan appellante toeslag toegekend over een periode die afliep op 30 september 2010. Bij de voorbereiding van het bestreden besluit is bezien of appellante ook na laatstgenoemde datum nog recht op toeslag had. Daarbij is, zoals uit het voorgaande volgt, terecht ook de beleidswijziging per 1 januari 2011 betrokken. Van beëindiging van de toeslag met terugwerkende kracht dan wel van toepassing van het nieuwe beleid met terugwerkende kracht kan daarom niet worden gesproken. Daarbij tekent de Raad nog aan dat, indien aan appellante onder de werking van het tot 1 januari 2011 geldende beleid van aanvang af doorlopend toeslag zou zijn verleend, de invoering van het nieuwe beleid met zich zou hebben gebracht een beëindiging van de toeslag per 1 januari 2011. De feitelijke gang van zaken in deze procedure heeft dus niet met zich gebracht dat appellante in een slechtere positie is komen te verkeren.

Uit 4.1 tot en met 4.6 volgt dat het hoger beroep niet slaagt. De aangevallen uitspraak, voor zover aangevochten, komt daarom voor bevestiging in aanmerking.