Centrale Raad van Beroep, 20-03-2014, ECLI:NL:CRVB:2014:1035, 13-4228 WWB

Verzoeker ontving vanaf 26 april 2012 bijstand ingevolge de Wet werk en bijstand (WWB) naar de norm voor een alleenstaande.

Bij besluit van 8 januari 2013 (bestreden besluit) heeft het college het bezwaar van verzoeker tegen het besluit van 26 oktober 2012 ongegrond verklaard. Aan het bestreden besluit ligt ten grondslag de conclusie van het college dat verzoeker niet alleen woont of zijn hoofdverblijf heeft op het opgegeven woonadres, en dat de woonsituatie van verzoeker niet duidelijk is, waardoor het recht op bijstand niet is vast te stellen.

Ingevolge de artikelen 8:104, eerste lid, en 8:108, eerste lid, van de Algemene wet bestuursrecht (Awb) in verbinding met artikel 8:81 van de Awb kan, indien tegen een uitspraak van de rechtbank of de voorzieningenrechter van de rechtbank hoger beroep is ingesteld, de voorzieningenrechter van de Raad op verzoek een voorlopige voorziening treffen indien onverwijlde spoed, gelet op de betrokken belangen, dat vereist.

Ingevolge artikel 8:108, eerste lid, van de Awb in verbinding met artikel 8:86, eerste lid, van de Awb kan de voorzieningenrechter, indien hij van oordeel is dat na de zitting nader onderzoek redelijkerwijs niet kan bijdragen aan de beoordeling van de hoofdzaak, tevens onmiddellijk uitspraak doen in de hoofdzaak.

De voorzieningenrechter is van oordeel dat in dit geval de onder 4.2 bedoelde situatie zich voordoet en dat ook overigens geen sprake is van beletselen om tevens onmiddellijk uitspraak te doen in de hoofdzaak.

De te beoordelen periode loopt van 18 oktober 2012, de datum met ingang waarvan de bijstand is ingetrokken, tot en met 26 oktober 2012, de datum van het primaire besluit.

Het besluit tot intrekking van bijstand is voor verzoeker een belastend besluit, zodat het aan het college is om de nodige kennis over de relevante feiten te vergaren. Dit betekent dat de last om te bewijzen dat in het geval van verzoeker is voldaan aan de voorwaarden voor intrekking van de bijstand met toepassing van artikel 54, derde lid, aanhef en onder a, van de WWB in beginsel op het college rust.

Tijdens het huisbezoek op 18 oktober 2012 heeft verzoeker verklaard dat M. [naam] bij hem op zolder woont. Hij heeft een sleutel van zijn woning en mag gebruik maken van het toilet, de douche en de keuken. Over de tijdens het huisbezoek aangetroffen dameskleding heeft verzoeker verklaard dat deze kleding van zijn overleden zus is. De verzorgingsproducten zouden van zijn dochter zijn. Een secretaresse van de kerk, [naam secretaresse] woont in [naam wijk] en komt wel eens bij verzoeker op bezoek. Zij heeft geen sleutel van de woning en verzoeker heeft geen relatie met haar. De man die tijdens het huisbezoek op 9 oktober 2012 is aangetroffen in de woning van verzoeker is [naam2]. Hij woont in België en was bij verzoeker op bezoek.

Tijdens een eerder huisbezoek op 19 augustus 2011 is ook een grote hoeveelheid dameskleding in de woning van verzoeker aangetroffen. Hij heeft daarover verklaard dat dit kleding van zijn overleden zus is en dat hij de kleding naar Ghana wil versturen. Hij had daar op dat moment geen geld voor. Waarschijnlijk zou alles volgend jaar juni (2012) weg zijn.

De onderzoeksbevindingen bieden onvoldoende grondslag voor het standpunt van het college dat de woonsituatie van verzoeker als gevolg van de schending van de inlichtingenverplichting door verzoeker onduidelijk is, waardoor het recht op bijstand niet is vast te stellen. Daartoe wordt het volgende overwogen.

In aanmerking genomen dat ook [naam] in de hier te beoordelen periode zijn hoofdverblijf had op het door verzoeker opgegeven adres, kan het recht op bijstand over de periode aldus worden vastgesteld dat verzoeker in genoemde periode is te beschouwen als een alleenstaande die de algemeen noodzakelijke kosten van het bestaan met een ander kan delen. Verzoeker heeft dus met ingang van 18 oktober 2012 recht op bijstand naar de norm voor een alleenstaande met een toeslag van 10% van het wettelijk minimumloon.

Uit 4.6 tot en met 4.10 volgt dat het bestreden besluit op een ondeugdelijke grondslag berust. De rechtbank heeft dit niet onderkend.

Na vernietiging van het bestreden besluit dient te worden bezien welk gevolg hieraan dient te worden gegeven. De rechtsgevolgen van het bestreden besluit kunnen niet in stand worden gelaten en de voorzieningenrechter ziet geen mogelijkheden om zelf in de zaak te voorzien. Het college zal niet alleen het recht over de te beoordelen periode moeten onderzoeken, maar ook het recht op bijstand over de periode daarna. Daarbij dient het college als uitgangspunt te nemen dat, als gevolg van het onjuist bevonden intrekkingsbesluit, verzoeker geen nieuwe aanvragen om bijstand had hoeven te doen. Wel mag van verzoeker worden verwacht dat hij zo goed mogelijk meewerkt aan een onderzoek en de nodige inlichtingen verstrekt. Mocht verzoeker daarbij in bewijsnood komen, dan mag dit niet zonder meer voor zijn rekening worden gelaten, gelet op het onrechtmatige intrekkingsbesluit. Daarom zal het college de opdracht worden gegeven om met inachtneming van deze uitspraak een nieuwe beslissing op het bezwaar te nemen.

Uit de gedingstukken en het verhandelde op de zitting komt genoegzaam naar voren dat verzoeker niet meer in staat is zelf te voorzien in de algemeen noodzakelijke kosten van het bestaan. Verzoeker kan onder meer zijn huishuur en zijn ziektekostenpremie niet langer betalen. Er is sprake van een bedreigende schuldenpositie met betrekking tot de woonlasten. De voorzieningenrechter ziet daarom aanleiding om een voorlopige voorziening te treffen, in die zin dat aan verzoeker, te rekenen vanaf de datum van de indiening van het onderhavige verzoek om bijstand wordt toegekend bij wijze van voorschot naar de norm voor een alleenstaande met een toeslag van 10%. Deze voorziening vervalt zes weken nadat het college opnieuw op het bezwaar van verzoeker heeft beslist.