Centrale Raad van Beroep, 30-09-2014, ECLI:NL:CRVB:2014:3174, 13-3835 AOW

Appellanten hebben allereerst aangevoerd dat er geen redelijke grond was voor het afleggen van het huisbezoek, zoals ook de rechtbank heeft vastgesteld. De rechtbank heeft echter volgens hen ten onrechte niet onderkend dat het huisbezoek daardoor onrechtmatig was. In de visie van appellanten heeft de Svb door het huisbezoek gehandeld in strijd met het bepaalde in artikel 8 van het Europees Verdrag tot bescherming van de rechten van de mens en de fundamentele vrijheden (EVRM). Dat er sprake was van informed consent doet hieraan niet af, nu het op de weg van de Svb had gelegen minder ingrijpende maatregelen te treffen.

Deze beroepsgrond slaagt niet. Artikel 8, eerste lid, van het EVRM bepaalt dat een ieder recht heeft op respect voor zijn privéleven, zijn familie- en gezinsleven, zijn woning en zijn correspondentie. Van een inbreuk op het huisrecht is eerst sprake wanneer wordt binnengetreden tegen de wil van degene die zich op dat recht beroept. Volgens vaste rechtspraak van de Raad (uitspraak van 24 november 2009, ECLI:NL:CRVB:2009:BK4064) is dan ook geen sprake van inbreuk op het huisrecht als bedoeld in deze verdragsbepaling als de rechthebbende toestemming heeft gegeven voor het binnentreden in de woning. De toestemming moet vrijwillig zijn verleend en op basis van “informed consent”. Dit houdt in dat de toestemming van de betrokkene berust op volledige en juiste informatie over de reden en het doel van het huisbezoek en over de gevolgen die het weigeren van toestemming voor de verlening van ouderdomspensioen heeft. Bij de beoordeling of een inbreuk op het huisrecht heeft plaatsgevonden, is niet van belang of het huisbezoek van tevoren al dan niet is aangekondigd. Gelet op 4.3.1 is niet in geschil dat er sprake was van informed consent. Deze blijkt ook uit de door appellante ondertekende verklaring omtrent huisbezoek. De toezichthouders hebben dan ook geen inbreuk gemaakt op het huisrecht van appellante. Met het huisbezoek aan het adres van appellante is voorts het huisrecht van appellant niet geschonden. Nu appellante toestemming heeft gegeven voor het binnentreden van haar woning, komt de Raad niet meer toe aan een beoordeling van de vraag of de Svb op een andere, minder belastende wijze onderzoek had moeten doen naar de woon- en leefsituatie van appellanten.

De Raad hecht daarbij in het bijzonder betekenis aan de verklaringen die appellanten hebben afgelegd tijdens het huisbezoek en de checklist die tijdens het gesprek met hen is ingevuld. Appellanten hebben blijkens het gespreksverslag en de checklist verklaard ieder een eigen woning te hebben, waar zij zelf de kosten voor dragen. Zij brengen zeven dagen per week samen door en vier à vijf avonden en nachten. Zij gebruiken beide woningen samen, zowel aan het adres van appellante als aan het adres van appellant maar verblijven en overnachten hoofdzakelijk aan het adres van appellant. Deze situatie is zo sinds 1 juli 2011. Deze gegevens, in onderling verband bezien, zijn voldoende om een gezamenlijk hoofdverblijf van appellanten in elkaars woning ten tijde in geding aan te nemen. Voorts blijkt uit hun verklaringen dat elk van beiden om de andere week de gezamenlijke boodschappen betaalt, zij iedere dag samen eten, waarbij appellante alle maaltijden kookt en zij - indien nodig - elkaar zouden helpen/verzorgen bij ziekte. Zij hebben ieder een eigen auto en maken over en weer als passagier gebruik van elkaars auto. Daarmee is ook voldaan aan het vereiste van wederzijdse zorg.

Appellanten hebben gesteld dat de datum van 1 juli 2011 als datum van ingang van de nieuwe situatie hen door de toezichthouders in de mond is gelegd en volledig uit de lucht is gegrepen. Volgens vaste rechtspraak van de Raad (uitspraak van 26 januari 2012, ECLI:NL:CRVB:2012:BV2512) mag in beginsel van de juistheid van een tegenover een sociaal rechercheur of handhavingsspecialist afgelegde en ondertekende verklaring worden uitgegaan en heeft een latere intrekking of ontkenning van die verklaring weinig betekenis. Anders dan appellanten hebben aangevoerd, bestaat geen aanleiding hen niet te houden aan de verklaringen, die zij op 25 april 2012 hebben afgelegd. Appellanten hebben niet aannemelijk gemaakt dat het verhoor onzorgvuldig is verlopen doordat hen woorden in de mond zijn gelegd. De Raad neemt hierbij in aanmerking dat de verklaring in de checklist pagina voor pagina door de toezichthouders met hen is doorgenomen en dat zij deze per bladzijde hebben ondertekend. Zij hebben met hun ondertekening op de laatste bladzijde bevestigd dat de antwoorden op het formulier, dus ook die over de aanvang van de nieuwe situatie onder vraag 8, correct zijn weergegeven.

De beroepsgrond dat de Svb ten onrechte alternatieve mogelijkheden ter controle van de leefsituatie buiten beeld heeft gelaten en daarmee volgens appellanten heeft gehandeld in strijd met het evenredigheidsbeginsel, faalt. De Svb is niet gehouden meer en andere onderzoeksinstrumenten in te zetten indien het huisbezoek en de daaruit verkregen bevindingen een toereikende grondslag bieden voor het standpunt van de Svb dat in strijd met de inlichtingenverplichting niet is gemeld dat sprake was van een gezamenlijke huishouding. Ook het betoog dat de Svb heeft gehandeld in strijd met het zorgvuldigheidsbeginsel nu enkel en alleen op de verklaringen van appellanten zelf is afgegaan, slaagt niet omdat deze verklaringen, zoals uit 4.4.1 volgt, voldoende feitelijke grondslag bieden voor het standpunt van de Svb dat vanaf 1 juli 2011 sprake was van een gezamenlijke huishouding. Niet valt in te zien wat nader onderzoek daaraan had kunnen toevoegen.