Centrale Raad van Beroep, 14-10-2014, ECLI:NL:CRVB:2014:3348, 11-4152 WWB

Bij brief van 27 maart 2010 heeft appellant verzocht om vergoeding van de materiële en immateriële schade, die hij stelt geleden te hebben door wat onder 1.1 is opgenomen.

Bij besluit van 22 december 2010 (bestreden besluit) heeft het college het bezwaar tegen het besluit van 8 november 2010 ongegrond verklaard.

Appellant heeft zich in hoger beroep tegen de aangevallen uitspraak gekeerd. Hij heeft daarbij, samengevat, aangevoerd dat de rechtbank bij het beoordelen van de materiële schade ten onrechte aansluiting heeft gezocht bij de rechtspraak van de Raad over schade die voortvloeit uit de vertraagde uitbetaling van de bijstand (onder meer de uitspraak van 11 januari 2011, ECLI:NL:CRVB:2011:BP2317), terwijl appellant heeft aangevoerd dat de schade voortkomt uit de vertraagde statuswijziging van appellant van niet-uitkeringsgerechtigde in uitkeringsgerechtigde. De rechtbank heeft vervolgens nagelaten bij de opgevoerde materiële schadeposten voor iedere post afzonderlijk het oorzakelijke verband te onderzoeken.

Appellant heeft zich verder op het standpunt gesteld dat een causaal verband bestaat tussen de geleden immateriële schade en de te late uitbetaling van de uitkering.

Tot slot heeft appellant aangevoerd dat hij, anders dan de rechtbank heeft geoordeeld, recht heeft op schadevergoeding in verband met overschrijding van de redelijke termijn als bedoeld in artikel 6, eerste lid, van het Europees Verdrag tot bescherming van de rechten van de mens en de fundamentele vrijheden (EVRM). Hierbij heeft appellant zich op het standpunt gesteld dat de procedure, zoals onder 1.1. staat vermeld, langer heeft geduurd dan vier jaar.

Op 1 juli 2013 is de Wet nadeelcompensatie en schadevergoeding bij onrechtmatige besluiten (Stb. 2013, 50) in werking getreden. Op grond van het overgangsrecht blijft op deze zaak het recht van toepassing zoals dat gold vóór 1 juli 2013.

Niet in geschil is dat het besluit van 24 november 2005 onrechtmatig is voor zover daarbij geen bijstand is toegekend over de schadeperiode (onrechtmatig besluit).

De Raad begrijpt het standpunt van appellant in hoger beroep aldus dat alle door hem gestelde schadeposten voortvloeien uit het onrechtmatige besluit en dat de geleden schade bij lange na niet wordt gecompenseerd door de nabetaling en de daarover vergoede wettelijke rente.

Uit het voorstaande vloeit voort dat appellant geen recht heeft op een grotere vergoeding van de door hem gestelde materiële schade, dan hem met vergoeding van de wettelijke rente is betaald.

Bij het beantwoorden van de vraag of er voldoende aanleiding bestaat om immateriële schadevergoeding toe te kennen, moet naar vaste rechtspraak van de Raad ook zoveel mogelijk aansluiting worden gezocht bij het civielrechtelijke schadevergoedingsrecht (uitspraak van 21 maart 2008, ECLI:NL:CRVB:2008:BC9247). Voor nadeel dat niet in vermogensschade bestaat, heeft een benadeelde overeenkomstig artikel 6:106, eerste lid, aanhef en onder b, van het Burgerlijk Wetboek (BW) recht op een naar billijkheid vast te stellen schadevergoeding indien de benadeelde lichamelijk letsel heeft opgelopen, in zijn eer of goede naam is aangetast of op andere wijze in zijn persoon is aangetast. De wetgever heeft daarbij het oog gehad op ernstige inbreuken op de persoonlijke levenssfeer alsook op andere persoonlijkheidsrechten van de betrokkene (CRvB 5 januari 2010, ECLI:NL:CRVB:2010:BL0342). In het licht hiervan is voor vergoeding van immateriële schade onvoldoende dat sprake is van min of meer sterk psychisch onbehagen en van zich gekwetst voelen door het onrechtmatig genomen besluit (CRvB 27 augustus 2008, ECLI:NL:CRVB:2008:BF1067).

Appellant heeft in dit verband aangevoerd dat hij door toedoen van het college zijn fysieke en psychische gezondheidsproblemen zijn verergerd, waardoor het tot een breuk is gekomen in de relatie met zijn dochter en tot het verlies van de mogelijkheid om een werkend bestaan op te bouwen. Daarbij is verwezen naar een verklaring van zijn huisarts uit 2007.

Het is zeker niet ondenkbaar dat bij appellant onvrede of psychisch onbehagen is ontstaan door het niet tijdig uitbetalen van de bijstandsuitkering. Appellant heeft echter niet aannemelijk gemaakt dat hij daar zodanig onder heeft geleden dat sprake is van geestelijk letsel dat kan worden beschouwd als een ernstige inbreuk op zijn persoonlijke levenssfeer dan wel op andere persoonlijkheidsrechten als bedoeld in artikel 6:106, eerste lid, van het BW. Met juistheid heeft de rechtbank daarvoor in de verklaring van de huisarts onvoldoende grond gevonden, aangezien in die verklaring slechts in algemene zin is verwoord dat appellant ernstige psychische problemen heeft.

Met betrekking tot het door appellant gedane verzoek om vergoeding van immateriële schade wegens schending van de redelijke termijn van artikel 6, eerste lid, van het EVRM wordt het volgende overwogen.

De vraag of de redelijke termijn als bedoeld in artikel 6, eerste lid, van het EVRM is overschreden moet worden beoordeeld aan de hand van de omstandigheden van het geval. Daarbij zijn van betekenis de ingewikkeldheid van de zaak, de wijze waarop de zaak door het bestuursorgaan en de rechter is behandeld en het processuele gedrag van verzoeker gedurende de gehele procesgang.

De redelijke termijn voor een procedure in drie instanties in zaken als deze is in beginsel niet overschreden als die procedure in haar geheel niet langer dan vier jaar in beslag heeft genomen. Daarbij geldt dat de behandeling van het bezwaar ten hoogste een half jaar, de behandeling van het beroep ten hoogste anderhalf jaar en de behandeling van het hoger beroep ten hoogste twee jaar mag duren, terwijl doorgaans geen sprake is van een te lange behandelingsduur in de rechterlijke fase in haar geheel als deze niet meer dan drie en een half jaar heeft geduurd. De omstandigheden van het geval kunnen aanleiding geven een langere behandelingsduur te rechtvaardigen.

Naar vaste rechtspraak van de Raad (uitspraak van 26 januari 2009, ECLI:NL:CRVB:2009:BH1009) is in beginsel een vergoeding gepast van € 500,- per half jaar of gedeelte daarvan waarmee de redelijke termijn in de procedure als geheel is overschreden.

Appellanten hebben verzocht om vergoeding van de kosten in verband met de behandeling van het bezwaar. Nu bij deze uitspraak het besluit van 8 november 2010 wordt herroepen wegens aan het college te wijten onrechtmatigheid, zal het college op grond van artikel 8:75 in verbinding met artikel 7:15 van de Algemene wet bestuursrecht worden veroordeeld in de kosten van appellanten in bezwaar. Deze kosten worden begroot op € 974,- aan kosten van rechtsbijstand.

Aanleiding bestaat om het college te veroordelen in de proceskosten van appellanten. Deze kosten worden begroot op € 974,- in beroep en op € 974,- in hoger beroep voor verleende rechtsbijstand, in totaal € 1.948.