Centrale Raad van Beroep, 26-03-2019, ECLI:NL:CRVB:2019:1169, 17/6802 PW

1.1.

Appellant ontving vanaf 1 januari 2010 bijstand naar de norm voor een alleenstaande, laatstelijk op grond van de Participatiewet (PW).

1.2.

1.3.

Bij besluit van 15 april 2016 (besluit 1) heeft het college het recht op bijstand van appellant met toepassing van artikel 54, eerste lid, van de PW met ingang van 8 april 2016 opgeschort. Hierbij heeft het college appellant in de gelegenheid gesteld om het verzuim te herstellen door uiterlijk op 23 april 2016 de gevraagde bankgegevens alsnog in te leveren. Appellant heeft hieraan geen gehoor gegeven. Om die reden heeft het college bij besluit van 28 april 2016 (besluit 2) de bijstand van appellant met toepassing van artikel 54, vierde lid, van de PW met ingang van 8 april 2016 ingetrokken.

1.4.

1.5.

Het college heeft appellant met ingang van 12 mei 2016 weer bijstand verleend.

1.6.

Bij besluit van 29 juni 2016 (besluit 4) heeft het college appellant een boete opgelegd van € 1.160,- wegens schending van de inlichtingenverplichting.

1.7.

1.8.

Bij e-mailbericht van 2 september 2016 is namens het college aan appellant verzocht om een administratie over te leggen over de periode van januari 2015 tot en met 7 april 2016 waaruit blijkt wat de inkomsten en uitgaven van het gokken zijn geweest. Deze administratie moet zijn onderbouwd met gegevens van het account van het online gokken (gokaccount) waarop de betalingen hebben plaatsgevonden, zoals [bedrijf 2] . Appellant wordt verzocht om een overzicht van de bij- en afschrijvingen van deze accounts te verstrekken.

1.9.

In reactie hierop heeft appellant bij e-mailbericht van 9 september 2016 te kennen gegeven dat hij de (gok)accounts niet meer heeft, dat het lang geleden is dat hij de accounts heeft gebruikt en dat de gegevens van de accounts niet kunnen worden geleverd. Appellant wijst erop dat via de bankafschriften precies is te zien hoeveel hij heeft gewonnen en verloren en dat hij om die reden voor de gevraagde administratie volstaat met de afschriften van zijn bankrekening. In aanvulling hierop heeft appellant bij e-mailbericht van 13 september 2016 laten weten dat hij alle wachtwoorden van de accounts is vergeten, inclusief de wachtwoorden waarmee hij de accounts zou kunnen terugkrijgen, en dat hij niet meer terug wil naar de sites, omdat hij het gokken achter zich wil laten en niet in de verleiding wil komen om weer te beginnen.

1.10.

1.11.

Bij besluit van 15 mei 2017 (bestreden besluit 2) heeft het college het bezwaar tegen besluit 4 ongegrond verklaard. Het college heeft aan bestreden besluit 2, kort weergegeven, het volgende ten grondslag gelegd. Appellant heeft in de periode van 1 januari 2015 tot en met 7 april 2016 de op hem rustende wettelijke inlichtingenverplichting geschonden. Hiervoor wordt verwezen naar bestreden besluit 1. Deze schending is verwijtbaar. Het college is uitgegaan van normale verwijtbaarheid. Gelet op de draagkracht van appellant is de boete vastgesteld op 12 x € 97,27 en voorts in het voordeel van appellant naar beneden afgerond op € 1.160,-.

2. Bij de aangevallen uitspraak heeft de rechtbank de beroepen tegen de bestreden besluiten ongegrond verklaard.

3. In hoger beroep heeft appellant zich op de hierna te bespreken gronden tegen de aangevallen uitspraak gekeerd.

4. De Raad komt tot de volgende beoordeling.

4.1.

Appellant heeft aangevoerd dat het college buitensporig en in strijd met de privacy van appellant heeft gehandeld door bankafschriften op te vragen over periode 1. Om die reden was appellant niet gehouden de gevraagde bankafschriften over deze periode over te leggen. Hiermee vervalt de grondslag voor de opschorting en intrekking per 8 april 2016.

4.2.

Deze beroepsgrond slaagt niet. Daartoe wordt het volgende overwogen.

4.3.

De beroepsgrond dat appellant heeft voldaan aan zijn inlichtingenverplichting door bankafschriften over te leggen over de periode van 12 oktober 2015 tot en met 7 april 2016, slaagt evenmin. Tussen partijen is niet in geschil dat appellant online heeft gegokt via speciale daarvoor bestemde accounts. Voorts staat vast dat appellant van zijn gokactiviteiten en daarmee verkregen inkomsten geen melding heeft gemaakt bij het college en ook geen gegevens over zijn gokaccountants heeft verstrekt. Hiermee is gegeven dat appellant in zoverre ook betreffende periode 2 en 3 de op hem rustende inlichtingenverplichting heeft geschonden.

4.4.

Appellant heeft betoogd dat uit de door hem overgelegde transactieoverzichten duidelijk blijkt dat hij € 5.733,- heeft ingelegd en een bedrag van € 1.526,29 heeft gewonnen, zodat zijn verlies € 4.206,71 bedraagt. Hij heeft in periode 2 en 3 geen (oncontroleerbare) inkomsten verworven met gokken. Voor zover appellant hiermee heeft willen aanvoeren dat de door hem over periode 2 en 3 overgelegde transactieoverzichten voldoende zijn om het recht op bijstand over deze periodes te kunnen vaststellen, slaagt deze beroepsgrond niet. De transactieoverzichten geven wel enige indicatie van de inkomsten uit online gokken van appellant, maar geven daarvan geen compleet beeld. Appellant heeft immers geen gegevens verstrekt over zijn gokaccounts, zodat geen inzicht bestaat in de geldstromen die via deze accounts zijn gelopen. Gelet hierop kan niet als vaststaand worden aangenomen dat het op 24 november 2015 bijgeschreven bedrag van € 1.526,29 het enige bedrag is dat appellant in periode 2 en 3 heeft gewonnen met online gokken. Nog afgezien hiervan is appellant er, evenals in beroep, ten onrechte van uitgegaan dat op de uitgekeerde winst(en) van het online gokken de door hem gemaakte kosten van de inzet in mindering moeten worden gebracht. Deze kosten zijn immers gelijk te stellen met verwervingskosten. Voor verrekening van deze kosten is bij de vaststelling van het in aanmerking te nemen inkomen in het kader van de PW geen ruimte. Vergelijk de uitspraak van 2 december 2014, ECLI:NL:CRVB:2014:4036.

4.5.

De beroepsgrond dat het college wegens dringende redenen, gelegen in de verslavingsproblematiek van appellant, van terugvordering had moeten afzien, slaagt niet. Dringende redenen om van terugvordering af te zien als bedoeld in artikel 58, achtste lid, van de PW kunnen slechts zijn gelegen in onaanvaardbare sociale of financiële gevolgen van een terugvordering van een betrokkene. Het moet dan gaan om incidentele gevallen, waarin iets bijzonders en uitzonderlijks aan de hand is en waarin een individuele afweging van alle relevante omstandigheden plaatsvindt. De verslavingsproblematiek van appellant is niet het gevolg van de terugvordering en daarom geen dringende reden, in de hiervoor bedoelde zin, om van terugvordering af te zien.

4.6.

Appellant heeft tegen het onderdeel van de aangevallen uitspraak dat ziet op de boete dezelfde gronden aangevoerd als tegen het onderdeel dat ziet op de opschorting, intrekking en terugvordering.

4.7.

Uit 4.2.2 en 4.3 volgt dat het college ook heeft aangetoond dat appellant de op hem rustende inlichtingenverplichting heeft geschonden door de gevraagde bankafschriften over periode 1 niet te verstrekken, door geen melding te maken van zijn gokactiviteiten en daarmee verkregen inkomsten en door geen gegevens over zijn gokaccountants te verstrekken. Appellant kan van het niet nakomen van de inlichtingenverplichting een verwijt worden gemaakt. Het college was daarom verplicht een boete op te leggen. De opgelegde boete van € 1.160,- is evenredig aan de ernst van de overtreding, de mate van verwijtbaarheid en de overige over appellant gebleken omstandigheden.

4.8.

Uit 4.2 tot en met 4.7 volgt dat het hoger beroep niet slaagt, zodat de aangevallen uitspraak moet worden bevestigd.