Centrale Raad van Beroep, 04-03-2021, ECLI:NL:CRVB:2021:462, 19/2984 WIA

[naam werkneemster] (werkneemster) is bij appellante werkzaam geweest als schoonmaakster voor 13,75 uur per week. Op 15 januari 2016 heeft zij zich ziek gemeld voor deze werkzaamheden vanwege lichamelijke klachten. Op 2 november 2017 heeft werkneemster bij het Uwv een aanvraag voor een uitkering op grond van de Wet werk en inkomen naar arbeidsvermogen (Wet WIA) ingediend. Vervolgens heeft het Uwv in het kader van de Wet Verbetering Poortwachter een medisch en een arbeidskundig onderzoek uitgevoerd.

Bij besluit van 11 januari 2018 heeft het Uwv appellante meegedeeld dat zij het loon van werkneemster 52 weken moet doorbetalen tot 11 januari 2019 (loonsanctie). Dit besluit is gebaseerd op een rapport van een arbeidsdeskundige van 10 januari 2018. De aanvraag van werkneemster van een WIA-uitkering is daarom nog niet in behandeling genomen.

Vervolgens heeft Oxhill7 op verzoek van appellante een arbeidskundig onderzoek uitgevoerd. In het rapport van Oxhill7 van 22 februari 2018 is geconcludeerd dat het eigen werk van werkneemster niet passend is, dat er ook geen ander passend werk bij appellante is en dat het opstarten van spoor 2 geen toegevoegde waarde heeft, gelet op de fysieke beperkingen, de taalbarrière en de leeftijd van werkneemster. Geadviseerd wordt om, gelet op de marginale arbeidsmogelijkheden op de reguliere arbeidsmarkt, een haalbaarheidsonderzoek te verrichten. In het naar aanleiding van het haalbaarheidsonderzoek opgestelde rapport van Oxhill7 van 12 maart 2018 is geconcludeerd dat re-integratie in spoor 2 niet haalbaar is, omdat door de marginale mogelijkheden van werkneemster de daadwerkelijke kansen op de reguliere arbeidsmarkt zeer minimaal/nihil zijn. Appellante wordt geadviseerd om een verzoek tot bekorting van de loonsanctie in te dienen.

Bij beslissing op bezwaar van 22 mei 2018 (bestreden besluit) heeft het Uwv het bezwaar van appellante ongegrond verklaard. Daaraan ligt ten grondslag een rapport van de arbeidsdeskundige bezwaar en beroep van 17 mei 2018.

Bij besluit van 13 juli 2018 heeft het Uwv, naar aanleiding van het verzoek van 17 mei 2018 van appellante, de loonsanctie bekort tot 7 juni 2018. In die beoordeling zijn de rapporten van Oxhill7 van februari en maart 2018 betrokken. Volgens de arbeidsdeskundige van het Uwv heeft appellante de tekortkomingen in haar reintegratieverplichtingen voldoende hersteld.

Het Uwv heeft de WIA-aanvraag van werkneemster alsnog in behandeling genomen en bij besluit van 23 augustus 2018 aan werkneemster per 7 juni 2018 een IVA-uitkering toegekend.

De rechtbank heeft het Uwv gevolgd in zijn standpunt dat appellante te verwijten is dat zij, vanaf het moment dat werd vastgesteld dat de revalidatiebehandeling voor werkneemster is geëindigd in juli 2017, heeft nagelaten een arbeidskundig onderzoek te (laten) verrichten om de arbeidsmogelijkheden van werkneemster te bezien. Uit de beschikbare stukken volgt dat werkneemster na haar ziekmelding vanaf februari 2016 tot haar opname in januari 2017 gedeeltelijk haar eigen werk heeft hervat voor een aantal uren per week. De bedrijfsarts heeft in die periode geregeld contact gehad met werkneemster. In mei 2016 is een Plan van Aanpak opgesteld en in november 2016 een Functionele Mogelijkheden Lijst, opdat een arbeidskundig onderzoek kon worden verricht. Vanwege onderbezetting bij de Arbodienst in december 2016 is een dergelijk onderzoek niet verricht. In januari 2017 is werkneemster vanwege medische klachten opgenomen, zodat de re-integratie vanaf die maand noodgedwongen stil heeft gelegen en een periode van revalidatie is gevolgd. In juli 2017 heeft de bedrijfsarts geconstateerd dat de behandeling van werkneemster afgerond is, waarna hij op 18 september 2017 een Beperkingen & Mogelijkheden Lijst (BML) heeft opgesteld. De bedrijfsarts heeft daarbij de kans op hervatting in eigen werk als klein ingeschat vanwege de beperkingen van werkneemster. Gelet op haar leeftijd, het niet hebben van een diploma en de taalproblematiek is de bedrijfsarts ook somber gestemd over de arbeidsmogelijkheden. Er waren op dat moment dus arbeidsmogelijkheden, ook al werden die vanwege de beperkingen bij werkneemster laag ingeschat. Het Uwv heeft ook terecht geconcludeerd dat appellante daarnaast heeft nagelaten tijdig een haalbaarheidsonderzoek te starten naar arbeidsmogelijkheden in het tweede spoor. Ook in het geval een werkgever de arbeidsmogelijkheden van een werkneemster op dat moment als zeer gering inschat, wordt toch verwacht dat deze minimaal één keer een adequaat tweede spoortraject inzet om te bekijken of de geringe mogelijkheden toch benut kunnen worden. Zoals in de Werkwijzer Poortwachter ook is opgenomen, is een werkgever meer genoodzaakt om gebruik te maken van specifieke expertise als een arbeidsongeschikte werknemer ook wordt belemmerd door andere factoren dan ziekte, zoals een eenzijdig arbeidsverleden, geringe scholingsgraad of een gevorderde leeftijd.

Tot slot heeft de rechtbank de conclusie van het Uwv dat appellante voor haar tekortkomingen geen deugdelijke grond had, onderschreven. Het rapport van de arbeidsdeskundige van 20 augustus 2018 kan aan dit oordeel niet afdoen, omdat dit rapport is opgemaakt in het kader van de beoordeling van de WIA-aanvraag en niet ziet op de medische situatie van werkneemster ten tijde in dit geding van belang. Ook aan het feit dat werkneemster per 7 juni 2018 een IVA-uitkering ontvangt kan niet de conclusie worden verbonden dat voor 11 januari 2018 voldoende re-integratie-inspanningen zijn verricht.

Appellante heeft in hoger beroep aangevoerd dat zij op goede gronden vanaf juli 2017 geen re-integratie-inspanningen meer heeft verricht. Het Uwv dient te motiveren dat appellante te kort is geschoten in de re-integratie van werkneemster; de bewijslast wordt nu ten onrechte omgedraaid. Appellante heeft op basis van jarenlange ervaring met re-integratie en kennis over de lichamelijke en arbeidsmogelijkheden van deze werkneemster een eigen inschatting gemaakt van haar re-integratiekansen, waarvoor appellante verwijst naar haar uiteenzetting daarover in de email aan de arbeidsdeskundige van het Uwv van 10 januari 2018. Voor onderbouwing daarvan was geen arbeidskundig onderzoek vereist; een dergelijke eis is volgens appellante in strijd met artikel 1 van het eerste protocol van het Europees Verdrag tot bescherming van de rechten van de mens en de fundamentele vrijheden (EVRM). Achteraf is ook gebleken dat de inschatting van appellante juist was, want aan werkneemster is een IVA-uitkering toegekend. Verder heeft appellante aangevoerd dat de rapporten van Oxhill van februari en maart 2018, die eveneens de inschatting van appellante bevestigden, door het Uwv in de beoordeling betrokken dienden te worden.

Voor de van toepassing zijnde wet- en regelgeving wordt verwezen naar overwegingen 4.1 tot en met 4.5 van de aangevallen uitspraak.

Niet in geschil is dat appellante vanaf september 2017 tot de WIA-aanvraag in november 2017 geen re-integratie-inspanningen heeft verricht in het eerste spoor en het tweede spoor niet heeft opgestart. Omdat de bedrijfsarts had vastgesteld dat werkneemster nog wel in enige mate arbeidsmogelijkheden had, moet de vraag worden beantwoord of appellante voor het afzien van re-integratie-inspanningen een deugdelijke grond had.

Gelet op wat onder 4.1 tot en met 4.5 is overwogen heeft het Uwv zich terecht op het standpunt gesteld dat appellante vanaf september 2017 zonder deugdelijke grond onvoldoende re-integratie-inspanningen heeft verricht. De rechtbank heeft het loonsanctiebesluit terecht in stand gelaten. De aangevallen uitspraak zal worden bevestigd.