Centrale Raad van Beroep, 04-08-2022, ECLI:NL:CRVB:2022:1701, 21/4135 AOW

Appellant heeft allereerst aangevoerd dat hij ten onrechte niet is gehoord voorafgaand aan het nemen van het bestreden besluit. Deze beroepsgrond slaagt. Daartoe is het volgende van betekenis.

Op grond van artikel 7:2, eerste lid, van de Awb stelt een bestuursorgaan, voordat het op het bezwaar beslist, belanghebbenden in de gelegenheid te worden gehoord. Van het horen van een belanghebbende kan uitsluitend worden afgezien in de in artikel 7:3 van de Awb genoemde gevallen. Volgens vaste rechtspraak (uitspraak van 27 juni 2007, ECLI:NL:CRVB:2007:BA8553) brengt deze hoorplicht mee dat een belanghebbende in beginsel in de gelegenheid moet worden gesteld zijn bezwaren mondeling naar voren te brengen. Wanneer een beslissing op bezwaar door de rechter in (hoger) beroep wordt vernietigd, zal bij het nemen van een nieuwe beslissing op bezwaar onder omstandigheden ook buiten de gevallen genoemd in artikel 7:3 van de Awb van het horen mogen worden afgezien. Dat zal met name zo zijn wanneer, gezien de afwezigheid van nieuwe feiten of gegevens, in redelijkheid kan worden verwacht dat het opnieuw horen van de belanghebbende tot niet meer zal kunnen leiden dan een herhaling van de al eerder naar voren gebrachte bezwaren.

De Raad is van oordeel dat de Svb in dit geval voorafgaande aan het nemen van het bestreden besluit appellant had moeten horen, omdat het bestreden besluit mede berust op nieuwe financiële informatie. Dit betekent dat het bestreden besluit in strijd met artikel 7:2, eerste lid, van de Awb is genomen. Appellant heeft echter de gelegenheid gehad om in dit beroep zijn standpunten naar voren te brengen en stukken over te leggen. Hij heeft van die gelegenheid ook gebruik gemaakt. De Raad ziet daarom aanleiding om dit gebrek aan het bestreden besluit met toepassing van artikel 6:22 van de Awb te passeren, nu aannemelijk is dat appellant daardoor niet is benadeeld. Anders dan appellant heeft betoogd bestaat dan ook geen aanleiding om het bestreden besluit wegens strijd met artikel 7:2 van de Awb te vernietigen.

De omvang van dit geding is beperkt tot de vraag of de Svb een juiste uitvoering heeft gegeven aan de uitspraak van de Raad van 22 juli 2021. In deze uitspraak heeft de Raad al geoordeeld dat de toepassing van artikel 7a van de AOW niet getoetst kan worden aan het Handvest van de grondrechten van de Europese Unie, dat het beroep op discriminatie niet slaagt en dat de inmenging in het eigendomsrecht in het algemeen proportioneel en gerechtvaardigd is te achten. De gronden die appellant hiertegen heeft ingebracht, kunnen in dit geding niet meer aan de orde komen.

In geding is uitsluitend de vraag of de Svb bij het bestreden besluit terecht heeft geconcludeerd dat toepassing van artikel 7a van de AOW in het geval van appellant niet heeft geleid tot een onevenredig zware last. Deze vraag beantwoordt de Raad bevestigend.

In de uitspraak van 22 juli 2021 heeft de Raad de Svb opdracht gegeven nader onderzoek te doen naar de vraag of bij appellant door de verhoging van de AOW-leeftijd met negen maanden sprake is van een onevenredig zware last. In die uitspraak is te kennen gegeven dat appellant ten behoeve van dat onderzoek tijdig, concreet en op een eenvoudig verifieerbare wijze volledige openheid van zaken moet geven.

De Svb heeft ter voorbereiding van het bestreden besluit aan appellant een formulier toegezonden waarop hij informatie kon verstrekken over zijn financiële en persoonlijke situatie onder meer in de periode van zijn zogenoemde AOW-gat. Uit dit formulier en uit de overige gedingstukken blijkt het volgende. Appellant heeft aangegeven een vermogen te hebben dat in ieder geval boven de € 168.855,- lag. Tijdens het AOW-gat had appellant inkomen uit dividenden afkomstig van buitenlandse aandelen, waarbij geen concrete bedragen zijn genoemd. Het gezinsinkomen werd vermeerderd met het AOW-pensioen van zijn echtgenote. Ander inkomen heeft appellant niet vermeld. Wel heeft hij te kennen gegeven dat hij tijdens de negen maanden van het AOW-gat, naast zijn misgelopen AOW-pensioen van in totaal € 8.280,-, ook financieel nadeel heeft ondervonden doordat hij in die periode de maximale AOW-premie moest betalen van in totaal € 4.914,-. De Raad leidt uit de betaling van de maximale AOW-premie af dat het inkomen van appellant in de periode van zijn AOWgat in ieder geval ruim boven het sociaal minimum moet hebben gelegen.

Buiten kijf staat dat appellant door de verhoging van zijn AOW-leeftijd en de latere ingangsdatum van zijn ouderdomspensioen financieel nadeel heeft ondervonden, naar eigen zeggen ten bedrage van € 13.194,-. Zijn AOW-pensioen is echter niet in de kern aangetast. De verhoging van de AOW-leeftijd kon appellant ook al vanaf 2012/2013 bekend zijn, zodat hij zich op de financiële consequenties van deze verhoging reeds geruime tijd heeft kunnen instellen. Mede gezien het inkomen van appellant destijds, is het niet illusoir dat hij een buffer voor het AOW-gat heeft kunnen opbouwen. Dat hij tijdens het AOW-gat feitelijk ook over een buffer beschikte blijkt uit de omvang van zijn vermogen in die periode. Verder hadden appellant en zijn echtgenote tijdens de periode van het AOW-gat een inkomen dat ruim boven het sociaal minimum lag. De door appellant aangevoerde omstandigheid dat hij in verband met zijn sedert 2005 bestaande arbeidsongeschiktheid, anders dan gezonde mensen, niet kon doorwerken tijdens het AOW-gat, maakt reeds hierom niet dat op hem een onevenredig zware last is komen te liggen. Dat appellant ter overbrugging van het AOW-gat naar eigen zeggen heeft moeten interen op zijn spaargeld en ander vermogen is naar vaste rechtspraak van de Raad¹ op zichzelf geen omstandigheid die maakt dat sprake is van een onevenredig zware last tijdens die periode. De stelling van appellant dat zijn vermogen hierdoor is verminderd waardoor hij mogelijk in de toekomst onverwachte ziektekosten niet kan betalen, is zuiver hypothetisch en leidt niet tot een ander oordeel. Ook overigens heeft appellant op geen enkele manier onderbouwd dat in zijn geval de toepassing van artikel 7a van de AOW een onevenredig zware last heeft veroorzaakt.

Voor het vragen van een Advisory Opinion aan het EHRM², zoals door appellant verzocht, ziet de Raad geen enkele aanleiding.

Geconcludeerd wordt dat de toepassing van artikel 7a van de AOW in de situatie van appellant niet heeft geleid tot een onevenredig zware last en dat artikel 1 van het Eerste Protocol bij het EVRM³ daarom niet is geschonden.

In de uitspraak van 22 juli 2021 heeft de Raad, op het verzoek van appellant om schadevergoeding in verband met overschrijding van de redelijke termijn, geoordeeld dat vanaf de ontvangst van het bezwaarschrift door de Svb op 31 mei 2017 tot de datum van die uitspraak vier jaar en bijna twee maanden waren verstreken. Hierdoor was de redelijke termijn met bijna twee maanden overschreden, wat heeft geleid tot een schadevergoeding van € 500,-.