Centrale Raad van Beroep, 25-08-2022, ECLI:NL:CRVB:2022:1890, 21/1949 WW

Appellant was sinds 1 september 2010 werkzaam bij [naam B.V.] B.V. (werkgeefster) als allround medewerker voor 16 uur per week. Appellant ontving daarnaast een uitkering op grond van de Wet op de arbeidsongeschiktheidsverzekering (WAO). Op 22 september 2017 heeft appellant zich ziek gemeld.

Op 27 oktober 2017 heeft werkgeefster appellant voorgesteld de arbeidsovereenkomst met wederzijds goedvinden te beëindigen op grond van bedrijfseconomische omstandigheden. Appellant heeft dit voorstel afgewezen. Over de maanden september 2017 tot en met januari 2018 heeft werkgeefster niet het volledige loon aan appellant betaald. Na januari 2018 heeft werkgeefster geen loon meer aan appellant betaald.

Appellant heeft begin 2018 het faillissement van werkgeefster aangevraagd. Vanwege het ontbreken van een steunvordering heeft appellant op 12 maart 2018 de faillissementsaanvraag ingetrokken.

Appellant heeft op 23 april 2018 werkgeefster in kort geding gedagvaard en daarbij – onder meer – gevorderd dat werkgeefster wordt veroordeeld tot betaling van achterstallig loon over de maanden september 2017 tot en met maart 2018 en betaling van loon vanaf 1 april 2018 tot de datum waarop de arbeidsovereenkomst rechtsgeldig zal zijn beëindigd. Bij vonnis van 17 mei 2018 heeft de kantonrechter van de rechtbank Gelderland, recht doende in kort geding, de vordering toegewezen. Werkgeefster heeft geen uitvoering gegeven aan het vonnis.

Bij e-mail van 11 juni 2018 heeft appellant het Uwv verzocht om met toepassing van hoofdstuk IV van de Werkloosheidswet (WW) de betalingsverplichtingen van werkgeefster wegens betalingsonmacht over te nemen (faillissementsuitkering). Op 30 juli 2018 heeft appellant een daarvoor bestemd aanvraagformulier ingevuld. Naar aanleiding van de aanvraag van appellant van 11 juni 2018 heeft een buitendienstmedewerker van het Uwv een onderzoek ingesteld. In een rapport van 17 juli 2018 heeft deze medewerker geconcludeerd dat nog geen sprake is van blijvende betalingsonmacht, omdat uit het door werkgeefster ingevulde formulier “overname loonbetaling” blijkt dat werkgeefster nog actief is en nog meerdere offertes heeft uitstaan om opdrachten binnen te halen.

Bij besluit van 2 augustus 2018 heeft het Uwv de aanvraag van appellant afgewezen, omdat uit onderzoek niet is gebleken dat sprake is van blijvende betalingsonmacht van werkgeefster. Bij beslissing op bezwaar van 13 december 2018 (bestreden besluit) heeft het Uwv het hiertegen door appellant gemaakte bezwaar ongegrond verklaard.

Op 4 september 2018 is werkgeefster failliet verklaard. Bij brief van 6 september 2018 heeft de curator appellant ontslag aangezegd. Bij besluit van 26 september 2018 heeft het Uwv een voorschot op een faillissementsuitkering wegens betalingsonmacht van werkgeefster toegekend. Aan appellant zijn over de periode van 8 juni 2018 tot en met 18 oktober 2018 voorschotten betaald. Bij besluit van 13 februari 2019 heeft het Uwv de faillissementsuitkering over deze periode definitief vastgesteld. Daarbij heeft het Uwv ook het vakantiegeld dat werkgeefster had moeten betalen over de periode van 19 oktober 2017 tot en met 18 oktober 2018 en de in deze periode niet opgenomen vakantiedagen vergoed.

Appellant heeft in hoger beroep aangevoerd dat hij aannemelijk heeft gemaakt dat werkgeefster op 11 juni 2018 al verkeerde in een blijvende toestand van opgehouden hebben te betalen. Uit het faillissementsverslag blijkt dat werkgeefster sinds oktober 2017 een fysiek lege B.V. was met alleen nog appellant als zieke werknemer in dienst. Ook de huurovereenkomst voor de bedrijfsruimte was per 1 oktober 2017 beëindigd. In tegenstelling tot wat in het faillissementsverslag staat, zijn alle goederen van werkgeefster overgenomen door een ander bedrijf. Ook een klant is overgegaan naar dit bedrijf. Het is onjuist dat de bedrijfsactiviteiten van werkgeefster pas medio mei 2018 zouden zijn gestaakt. De door de curator in de administratie aangetroffen negen facturen uit de periode 16 februari 2018 tot en met 9 juni 2018 zijn niet juist. Het klopt evenmin dat werkgeefster in juli 2018 nog bezig zou zijn geweest met een crediteurenakkoord. Uit het faillissementsverslag blijkt dat de curator hiervoor geen informatie heeft aangetroffen, wel dat werkgeefster rondom september 2017 heeft getracht haar crediteuren een akkoord aan te bieden. Het standpunt van het Uwv, dat de mededelingen van werkgeefster op het formulier van 14 juli 2018 voor juist kunnen worden gehouden, is onzorgvuldig en onvoldoende gemotiveerd.

Het Uwv heeft verzocht de aangevallen uitspraak te bevestigen.

Op grond van artikel 61 van de WW heeft een werknemer recht op uitkering op grond van hoofdstuk IV, indien hij van een werkgever, die in staat van faillissement is verklaard, aan wie surséance van betaling is verleend, ten aanzien van wie de schuldsaneringsregeling natuurlijke personen van toepassing is, of die anderszins verkeert in de blijvende toestand dat hij heeft opgehouden te betalen, loon, vakantiegeld, of vakantiebijslag te vorderen heeft of indien hij geldelijk nadeel kan ondervinden doordat deze werkgever bedragen die hij in verband met de dienstbetrekking met de werknemer aan derden verschuldigd is, niet heeft betaald.

In geschil is de vraag of werkgeefster ten tijde van de aanvraag van appellant op 11 juni 2018 reeds verkeerde in een blijvende toestand van opgehouden hebben te betalen als omschreven in artikel 61 van de WW (betalingsonmacht).

Volgens vaste rechtspraak (bijvoorbeeld de uitspraak van de Raad van 4 juli 2018, ECLI:NL:CRVB:2018:2014), staat in geval van faillissement van een werkgever vast dat in ieder geval per de datum van de faillietverklaring sprake was van betalingsonmacht. Wanneer nog geen sprake is van een faillissement, zoals hier ten tijde van de aanvraag, is het aan de werknemer om aannemelijk te maken dat zijn werkgever verkeerde in een situatie van betalingsonmacht.

Appellant heeft voldoende gegevens aangedragen die aannemelijk maken dat betalingsonmacht feitelijk al op 11 juni 2018 was ingetreden. Uit die gegevens is gebleken dat door opzegging van de huurovereenkomst per 1 oktober 2017 geen bedrijfsruimte meer beschikbaar was voor het uitvoeren van bedrijfsactiviteiten en dat de bedrijfsmiddelen met uitzondering van twee oude auto’s ondershands waren verkocht of weggegooid. Ook waren de arbeidsovereenkomsten met de overige drie medewerkers per 31 oktober 2017 beëindigd en werden de oproepkrachten niet meer ingehuurd. Verder is gebleken dat de grootste klant van werkgeefster was weggevallen. Zonder bedrijfspand, bedrijfsmiddelen, medewerkers en klanten is niet aannemelijk dat werkgeefster ten tijde van de aanvraag nog omzet had kunnen genereren en achterstallig loon had kunnen betalen. De enkele verklaring van werkgeefster, dat nog actief getracht werd opdrachten binnen te halen en dat nog offertes openstonden en de door de curator in de administratie van werkgeefster aangetroffen facturen bieden geen grond om hierover anders te oordelen, gelet op de ten tijde van de aanvraag ontbrekende bedrijfsmiddelen en benodigd personeel om nog activiteiten uit te kunnen voeren. Dat er offertes openstonden is niet gebleken, terwijl van de facturen die een periode van ruim vier maanden beslaan, er slechts één is die betrekking heeft op een substantieel bedrag. Uit het formulier “overname loonbetaling” volgt bovendien dat werkgeefster zelf vermeldt dat zij vanaf 1 februari 2018 geen loon meer heeft betaald aan appellant omdat de middelen ontbraken. Tot slot bleek het vonnis van de kantonrechter van 17 mei 2018, waarin de loonvordering van appellant is toegewezen, niet uitvoerbaar omdat er banktegoeden noch roerende zaken waren waarop beslag kon worden gelegd. Voornoemde omstandigheden rechtvaardigen niet de conclusie dat er bij werkgeefster sprake was van betalingsonwil ingegeven door een arbeidsconflict in plaats van betalingsonmacht.

Gezien de hiervoor genoemde feiten en omstandigheden, in samenhang bezien, is het aannemelijk dat werkgeefster al op 11 juni 2018 verkeerde in een situatie van blijvende betalingsonmacht. Het bestreden besluit berust daarom niet op een deugdelijke motivering. Dat betekent dat het hoger beroep slaagt en de aangevallen uitspraak voor vernietiging in aanmerking komt. Doende wat de rechtbank zou behoren te doen, zal de Raad het beroep gegrond verklaren en het bestreden besluit vernietigen wegens strijd met artikel 7:12, eerste lid, van de Algemene wet bestuursrecht (Awb) en het Uwv opdragen binnen zes weken opnieuw op het bezwaar te beslissen met inachtneming van deze uitspraak. Het Uwv dient daarbij tevens op het verzoek om vergoeding van wettelijke rente te beslissen.

Met het oog op een voortvarende afdoening van het geschil bestaat aanleiding om met toepassing van artikel 8:113, tweede lid, van de Awb te bepalen dat tegen de door het Uwv te nemen nieuwe beslissing op het bezwaar slechts bij de Raad beroep kan worden ingesteld.