Centrale Raad van Beroep, 24-01-2023, ECLI:NL:CRVB:2023:169, 21 / 1470 TOZO

Appellante werkte als oppas voor gemiddeld veertien uur per week voor een particulier (werkgever). De werkgever heeft in verband met de uitbraak van het coronavirus het contract per 30 april 2020 opgezegd. Deze oppaswerkzaamheden werden verricht onder de Regeling Dienstverlening aan huis (Regeling). Op 31 maart 2020 heeft appellante bij het college een aanvraag ingediend voor bijstand op grond van de Tijdelijke overbruggingsregeling zelfstandig ondernemers (Tozo).

Bij besluit van 14 mei 2020, zoals na bezwaar gehandhaafd bij besluit van 9 september 2020 (bestreden besluit), heeft het college de aanvraag afgewezen. Aan de besluitvorming heeft het college ten grondslag gelegd dat appellante niet voldoet aan het urencriterium en ook niet aan de eis van inschrijving in het handelsregister van de Kamer van Koophandel. Het college heeft zich daarbij gebaseerd op de artikelen 1 en 2 van de Tozo.

2. Bij de aangevallen uitspraak heeft de rechtbank het beroep tegen het bestreden besluit ongegrond verklaard.

3. In hoger beroep heeft appellante zich tegen de aangevallen uitspraak gekeerd. Appellante heeft aangevoerd dat zij met haar werkzaamheden die onder de Regeling vallen, niet kan voldoen aan het urencriterium van 1.225 uur op jaarbasis en aan de eis tot inschrijving in het handelsregister bij de Kamer van Koophandel. Meer vrouwen dan mannen verrichten werkzaamheden op basis van de Regeling. Deze in de Tozo neergelegde criteria zijn volgens appellante dan ook indirect discriminerend voor vrouwen.

4. De Raad komt tot de volgende beoordeling.

De Tozo is een algemene maatregel van bestuur die bij Koninklijk Besluit van 17 april 2020 (Stb. 2020, 118) is vastgesteld en waaraan terugwerkende kracht is gegeven tot en met 1 maart 2020. De Tozo bevat tijdelijke regels over bijstandsverlening aan zelfstandigen die financieel getroffen zijn door de gevolgen van de crisis in verband met COVID-19. De Tozo vindt, evenals het Besluit bijstandsverlening zelfstandigen 2004, zijn grondslag in artikel 78f van de Participatiewet.

Niet in geschil is dat appellante niet voldoet aan de hiervoor onder 4.2.1 en 4.2.2 gestelde vereisten van inschrijving in het handelsregister bij de Kamer van Koophandel en het urencriterium. Tussen partijen is in geschil of toepassing van deze vereisten leidt tot indirecte discriminatie op grond van geslacht. De vraag of appellante voldoet aan het vereiste van artikel 1 van de Tozo dat zij is aangewezen op arbeid in eigen bedrijf of zelfstandig beroep, laat de Raad buiten beschouwing.

Van indirecte discriminatie op grond van geslacht is sprake wanneer een ogenschijnlijk neutrale bepaling personen van het ene geslacht in vergelijking met personen van het andere geslacht bijzonder benadeelt, tenzij die bepaling objectief wordt gerechtvaardigd door een legitiem doel en de middelen voor het bereiken van dat doel passend en noodzakelijk zijn (uitspraak van 12 augustus 2021, ECLI:NL:CRVB:2021:2097). Appellante heeft niet aannemelijk gemaakt dat het in de Tozo gestelde vereiste van inschrijving in het handelsregister een dergelijk specifiek nadeel oplevert voor vrouwen. De enkele stelling dat onder de Regeling meer vrouwen dan mannen werken en het feit dat werken op basis van de Regeling geen inschrijving in het handelsregister van de kamer van Koophandel vergt, is daarvoor onvoldoende. Er is dan ook geen grond om het in de Tozo gestelde vereiste van inschrijving in het handelsregister als indirect discriminatoir aan te merken. Dit betekent dat het college de aanvraag van appellante om bijstand ingevolge de Tozo terecht heeft afgewezen.

Gelet op 4.4 behoeft de beroepsgrond dat met het urencriterium een verboden indirect onderscheid naar geslacht wordt gemaakt geen nadere bespreking.

Uit 4.1 tot en met 4.5 volgt dat het hoger beroep niet slaagt, zodat de aangevallen uitspraak moet worden bevestigd.