Parket bij de Hoge Raad, 16-06-2006, AV6967, C05/062HR

Conclusie inzake:

tegen

Staat der Nederlanden

In deze zaak is na een vrijspraak vergoeding gevorderd van schade, geleden ten gevolge van de strafvervolging en van de toepassing van strafvorderlijke dwangmiddelen. Het cassatiemiddel stelt de vraag aan de orde of de gronden waarop de afwijzing van de vordering berust, in strijd zijn met de onschuldpresumptie.

1. De feiten en het procesverloop

1.2. Bij inleidende dagvaarding d.d. 13 juli 1999 hebben eiser en de dochter de Staat gedagvaard voor de rechtbank te 's-Gravenhage. Zij hebben - na vermindering van eis - gevorderd dat de Staat zal worden veroordeeld om aan eiser een schadevergoeding van f 1.975.055,30 en aan de dochter een schadevergoeding van f 9.760,- te betalen, te vermeerderen met wettelijke rente en met f 7.000,- voor buitengerechtelijke incassokosten. De vordering van eiser omvat f 1.500.000,- immateriële schade en f 475.055,30 materiële schade als gevolg van de vervolging en de toegepaste dwangmiddelen (huiszoeking en inbeslagneming). De gestelde materiële schade omvat gederfd inkomen uit onderneming, extra accountantskosten, extra financieringskosten, kosten in verband met het terughalen van de Jeep en vermogensschade door de gedwongen verkoop van de Mercedes. De vordering van de dochter omvat f 2.000,- immateriële schade en f 7.760,- materiële schade aan haar huis en meubilair als gevolg van de huiszoeking.

1.3. Aan deze vorderingen is, kort samengevat, ten grondslag gelegd dat een orgaan voor wiens handelingen de Staat verantwoordelijk is onrechtmatig jegens hen heeft gehandeld: voor wat betreft eiser, door het instellen van de strafvervolging en het toepassen van strafvorderlijke dwangmiddelen op grond van een verdenking die vanaf het begin ongefundeerd was; voor wat betreft de dochter, door de wijze waarop de huiszoeking is uitgevoerd.

1.4. De Staat heeft primair de gestelde onrechtmatigheid van het handelen en subsidiair de gestelde schade betwist.

1.5. Bij vonnis van 11 juli 2001 heeft de rechtbank de vordering van eiser afgewezen. De rechtbank heeft de vordering van de dochter toegewezen tot een bedrag van f 3.000,-, te vermeerderen met wettelijke rente.

1.6. De rechtbank heeft in haar vonnis vooropgesteld dat van het onrechtmatig instellen van een strafvervolging of van een onrechtmatige huiszoeking en inbeslagneming ten aanzien van eiser slechts sprake is indien dit is gebeurd in strijd met de wet dan wel met veronachtzaming van fundamentele vereisten, óf indien achteraf uit het strafvorderlijk onderzoek - uit de einduitspraak of anderszins - blijkt dat de verdenking, op grond waarvan de strafvervolging is ingesteld of het dwangmiddel is toegepast, ten onrechte heeft bestaan (rov. 3.2 Rb). Geen van deze situaties is hier aan de orde, zodat eiser voor het verkrijgen van schadevergoeding is aangewezen op de mogelijkheden die de artikelen 89-93, 591 en 591a Sv hem bieden (rov. 3.3 - 3.4 Rb). Voor wat betreft de vervreemding van de inbeslaggenomen Mercedes heeft de rechtbank overwogen dat deze overeenkomstig de bepalingen van het Wetboek van Strafvordering heeft plaatsgevonden. De stelling van eiser dat de Mercedes tegen een onredelijk lage prijs is verkocht, heeft de rechtbank verworpen. De stelling dat zich in de vervreemde Mercedes 10 cd's en een sneeuwketting bevonden, is door de Staat betwist; het ter zake hiervan gedane bewijsaanbod werd door de rechtbank als te vaag gepasseerd (rov. 3.5 Rb). Ook de vordering met betrekking tot de kosten van het terughalen van de inbeslaggenomen Jeep werd afgewezen (rov. 3.6 Rb).

1.7. Voor wat betreft de vordering van de dochter, heeft de rechtbank een vergoeding van de materiële schade tot een bedrag van f 3.000,- toegewezen. Voor toewijzing van immateriële schadevergoeding heeft de dochter volgens de rechtbank onvoldoende gesteld (rov. 3.7 - 3.8 Rb).

1.8. Eiser en de dochter hebben hoger beroep ingesteld bij het gerechtshof te 's-Gravenhage. Daarbij hebben zij hun vorderingen gewijzigd. Zij vorderen thans een verklaring voor recht dat de Staat onrechtmatig jegens hen heeft gehandeld door een strafrechtelijke vervolging tegen eiser in te stellen en door jegens eiser en de dochter strafvorderlijke dwangmiddelen (huiszoeking en inbeslagneming) toe te passen. Zij vorderen daarnaast dat de Staat zal worden veroordeeld tot vergoeding van de door hen geleden schade op te maken bij staat en te vereffenen volgens de wet en te vermeerderen met de wettelijke rente.

1.9. De Staat heeft incidenteel hoger beroep ingesteld tegen het vonnis, voor zover daarbij de vordering van de dochter gedeeltelijk is toegewezen.

1.10. Het hof heeft bij arrest van 11 november 2004 op het principaal en het incidenteel appel het bestreden vonnis, voor zover aan zijn oordeel onderworpen, vernietigd en de Staat veroordeeld om aan de dochter een schadevergoeding van f 750,- te betalen, te vermeerderen met wettelijke rente. Voor het overige heeft het hof de vorderingen afgewezen.

1.11. Namens eiser en de dochter is - tijdig - cassatieberoep ingesteld. De Staat heeft geconcludeerd tot verwerping van het beroep. Partijen hebben hun standpunten schriftelijk laten toelichten, waarna eiser en de dochter hebben gerepliceerd.

2. Bespreking van het cassatiemiddel

2.1. Het middel is gericht tegen de gronden waarop het hof in rov. 2.2 - 2.5 de eerste grief heeft verworpen. Het middel valt uiteen in twee onderdelen, waarvan het eerste een rechtsklacht en het tweede een motiveringsklacht bevat. De rechtsklacht houdt in, dat het hof ten onrechte als criterium heeft gebezigd: of uit het strafvorderlijk onderzoek blijkt dat eiser zich niet schuldig heeft gemaakt aan hetgeen hem ten laste was gelegd. Volgens het middel verdraagt een ontkennend antwoord op die vraag zich niet met de (rechtspraak van het EHRM over de) onschuldpresumptie in art. 6 lid 2 EVRM.

2.3. Art. 6 lid 2 EVRM bepaalt dat een ieder tegen wie een vervolging is ingesteld voor onschuldig wordt gehouden totdat zijn schuld in rechte is komen vast te staan. De onschuldpresumptie behelst, kort gezegd, drie aspecten: (i) dat bij redelijke twijfel geen veroordeling wordt uitgesproken, (ii) dat de betrokkene als onschuldig wordt behandeld totdat zijn schuld overeenkomstig de wet is vastgesteld en (iii) de regel van bewijslastverdeling in een strafrechtelijke procedure dat de betrokkene zijn onschuld niet behoeft te bewijzen(3). Opmerking verdient dat ook art. 14 lid 2 IVBP bepaalt dat een ieder die wegens een strafbaar feit wordt vervolgd voor onschuldig wordt gehouden totdat zijn schuld volgens de wet is bewezen.

2.5. Wanneer een strafvervolging niet met een veroordeling eindigt, kan de gewezen verdachte aan art. 6 lid 2 EVRM niet een recht ontlenen op vergoeding van de door hem gemaakte kosten, noch een aanspraak op vergoeding van de door hem geleden schade ten gevolge van een voorlopige hechtenis(4). De rechtspraak van de Hoge Raad luidt dienovereenkomstig(5).

De regel van art. 6 lid 2 EVRM dient ook te worden nageleefd door de burgerlijke rechter wanneer deze een beslissing neemt over een vordering, zoals de onderhavige, tot vergoeding van schade geleden als gevolg van de strafvervolging of van de tegen hem toegepaste strafvorderlijke dwangmiddelen.

2.7. Omdat partijen in deze zaak uiteenlopende conclusies verbinden aan de rechtspraak van het EHRM, ga ik wat dieper op die rechtspraak in. Het arrest-Minelli had betrekking op een door een particulier aangespannen strafrechtelijke procedure naar Zwitsers recht, die wegens verjaring met een niet-ontvankelijkverklaring was geëindigd. Niettemin werd de verweerder-verdachte in de kosten van de particuliere aanklager veroordeeld. Het EHRM achtte een schending van de onschuldpresumptie aanwezig en wees erop dat de motivering van de beslissing "réflète le sentiment qui' il est coupable", zonder dat de schuld van de verdachte was vastgesteld overeenkomstig de wet en zonder dat de verdachte zijn verdedigingsrechten behoorlijk had kunnen uitoefenen.

2.8. In de drie Duitse zaken uit 1987 nam het EHRM niet een schending van de onschuldpresumptie aan. Deze zaken hadden betrekking op de afwijzing van verzoeken van gewezen verdachten om een vergoeding voor de door hen gemaakte kosten resp. om schadevergoeding op grond van een Duitse wettelijke bepaling. Het EHRM maakte hierbij onderscheid tussen enerzijds de verdenking en anderzijds de vaststelling van schuld: "On the basis of the evidence, in particular the applicant's earlier statements, the decisions described a `state of suspicion' and did not contain any finding of guilt." De uitspraken van de Duitse rechters vielen volgens het EHRM in de eerstgenoemde categorie(7).

De beslissingen in de overige zaken tegen Oostenrijk over dit onderwerp(10) komen in feite neer op een herhaling van hetgeen al was beslist in de arresten Sekanina en Rushiti.

2.12. De relevante Nederlandse bepaling (art. 90 lid 1 Sv, in art. 591a lid 4 Sv mede van toepassing verklaard) gaat, anders dan de aangehaalde Oostenrijkse en Noorse wet, uit van een billijkheidsmaatstaf: "De toekenning van een schadevergoeding heeft steeds plaats, indien en voorzover daartoe, naar het oordeel van de rechter, alle omstandigheden in aanmerking genomen, gronden van billijkheid aanwezig zijn"(13). Blijkens de toelichting heeft de wetgever gedacht aan objectieve maatstaven(14), dat wil zeggen dat zij controleerbaar zijn. De mogelijkheden binnen het Wetboek van Strafvordering om schadevergoeding toe te kennen zijn beperkt. De art. 89-90 Sv betreffen uitsluitend schade, door de gewezen verdachte geleden ten gevolge van ondergane verzekering, klinische observatie of voorlopige hechtenis. Art. 591a Sv biedt, naast een vergoeding van de reis- en verblijfkosten, gemaakt ten behoeve van het onderzoek en de behandeling van de strafzaak, slechts een mogelijkheid voor de gewezen verdachte (of zijn erfgenamen) tot vergoeding van verlet en de kosten van de raadsman.

2.13. Het arrest-Leutscher betrof een geval waarin de betrokkene in eerste aanleg bij verstek was veroordeeld; in hoger beroep werd het OM in zijn vervolging niet-ontvankelijk verklaard wegens overschrijding van de redelijke termijn. Het daarop volgende art. 591a-verzoek werd door de Nederlandse rechter afgewezen omdat geen gronden van billijkheid aanwezig waren. De nationale rechter overwoog dat het dossier van het strafrechtelijk onderzoek noch de behandeling van het verzoek om schadevergoeding reden had gegeven tot twijfel dat de veroordeling in eerste aanleg correct was geweest. Het EHRM achtte niet een schending van de onschuldpresumptie aanwezig. Hierbij werd onder meer van belang geacht dat de betrokkene in eerste aanleg verstek had laten gaan en in hoger beroep alsnog zijn verdedigingsrechten had kunnen uitoefenen.

2.15. De ontvankelijkheidsbeschikking in de zaak Van Leeuwen betrof niet een procedure als bedoeld in art. 89-90 of art. 591a Sv, maar een procedure bij de Nederlandse burgerlijke rechter. De verdachte rechtspersoon was gefailleerd. De curator in het faillissement vorderde schadevergoeding van de Staat nadat de strafvervolging niet was doorgezet wegens overschrijding van de redelijke termijn(15). De rechter wees de vordering af op de grond dat de schade aan de rechtspersoon zelf moest worden toegerekend, waarbij de rechter het argument bezigde dat de bedrijfsleiding zelf had toegegeven dat er fraude was gepleegd. Het EHRM nam niet een schending van art. 6 lid 2 aan. De duidelijke schuldbekentenis weerlegde volgens het EHRM het vermoeden van onschuld en was een voldoende rechtvaardiging voor het afwijzende oordeel van de nationale rechter.

2.16. Het arrest-Baars betrof een art. 89/591a Sv-verzoek nadat de strafzaak was geëindigd met een niet-ontvankelijkverklaring wegens overschrijding van de redelijke termijn. De Nederlandse appelrechter had zich zeer vergaand uitgesproken over de vraag of de gewezen verdachte het strafbare feit had begaan. "In these circumstances", aldus het EHRM, "it cannot be said that the Court of Appeal merely indicated that there were still strong suspicions concerning the applicant. The reasoning of the Court of Appeal amounts in substance to a determination of the applicant's guilt without the applicant having been `found guilty according to law'". Het EHRM achtte een schending van de onschuldpresumptie aanwezig.

De Nederlandse rechter had de afwijzing van het verzoek om schadevergoeding gemotiveerd met de overweging dat de verdachten ter zake van dit feitencomplex hoogstwaarschijnlijk zouden zijn veroordeeld indien bedreiging met enig misdrijf tegen het leven gericht aan hen ten laste zou zijn gelegd (naast, of in plaats van, de telaste gelegde poging tot doodslag). Het EHRM achtte een schending van de onschuldpresumptie aanwezig.

2.18. Het arrest-Capeau vloeit voort uit een Belgische wettelijke bepaling die, voor zover thans van belang, inhield dat na een buitenvervolgingstelling een gefixeerde schadevergoeding voor ondergane voorlopige hechtenis kon worden verkregen indien de betrokkene "justifie d'éléments de fait ou de droit démontrant son innocence". De rest laat zich raden: het verzoek van Capeau om schadevergoeding werd afgewezen omdat hij zijn onschuld niet had aangetoond. Het EHRM nam een schending van de onschuldpresumptie aan. Het EHRM herhaalt zijn eerdere beslissing dat "le simple refus d'indemnisation ne se heurte donc pas en soi à la présomption d'innocence" (rov. 23). Bepalend is of uit de behandeling van het verzoek, de gronden van de beslissing of uit de gebruikte bewoordingen twijfel spreekt over de schuld van de verdachte, zonder dat diens schuld op de bij de wet voorgeschreven wijze is vastgesteld. De in de Belgische wet "sans nuance ni réserve" gestelde eis dat de betrokkene zijn onschuld aantoont, "laisse planer un doute sur l'innocence du requérant". En even verderop in rov. 25: "Le fait d'exiger d'une personne qu'elle apporte la preuve de son innocence, ce qui donne à penser que la juridiction considère l'interessé comme coupable, apparaît déraissonable et révèle une atteinte à la présomption d'innocence".

2.20. Uit het overzicht blijkt dat het verschil in uitkomst van procedures bij het EHRM over art. 6 lid 2 EVRM (wel/geen schending) veelal kan worden verklaard door de eigenaardigheden van het toepasselijke nationale recht. In de rechtspraak van het EHRM wordt onderscheid gemaakt tussen een rechterlijke beslissing die slechts een "state of suspicion" beschrijft en anderzijds die, welke expliciet of impliciet "any finding of guilt" bevat(16). Het laatste, de vaststelling van schuld, is voorbehouden aan de rechter in de daarvoor in het nationale recht aangewezen procedure(17). Ook de verdragstekst maakt onderscheid tussen de vraag of de tegen een persoon ingestelde strafvervolging gegrond is (art. 6 EVRM) en de vraag of een redelijke verdenking bestaat dat de aangehouden persoon een strafbaar feit heeft begaan (art. 5, lid 1 onder c, EVRM). Het Nederlandse nationale recht kent eveneens het onderscheid tussen de vaststelling van schuld aan een strafbaar feit en de vaststelling of sprake is van een verdenking. Om tot een veroordeling te kunnen komen moet de strafrechter de vragen van art. 348 - 350 Sv beantwoorden; het feit moet wettig én overtuigend bewezen zijn (art. 338 e.v. Sv). Voor de toepassing van een strafvorderlijk dwangmiddel is al voldoende dat uit feiten of omstandigheden een redelijk vermoeden van schuld van deze persoon aan een strafbaar feit voortvloeit, naast uiteraard de bijzondere vereisten die de wet voor toepassing van een bepaald dwangmiddel stelt(18).

2.22. Bij een beoordeling ex tunc of de toepassing van een strafvorderlijk dwangmiddel, bijv. een arrestatie, rechtmatig heeft plaatsgevonden kan de rechter zich uitspreken over de vraag of er op dat moment een voldoende verdenking bestond. In dat geval spreekt de rechter zich alleen uit over een verdenking, niet over de vraag of de (gewezen) verdachte zich inderdaad schuldig heeft gemaakt aan het strafbare feit waarvan hij werd verdacht. De rechter zal steeds erop bedacht moeten zijn dat hij zich in de motivering van zijn beslissing onthoudt van even the voicing of suspicions regarding the accused´s innocence (arrest-Sekanina).

In de benaderingswijze van de Hoge Raad onthoudt de burgerlijke rechter zich van een oordeel over de schuld of onschuld van de (gewezen) verdachte, maar laat hij dit over aan de door het Wetboek van Strafvordering aangewezen autoriteit(19).

2.24. Voordat ik de vraag bespreek of het `gebleken onschuld'-criterium strijdig is met de onschuldpresumptie van art. 6 lid 2 EVRM, trek ik in twijfel of eiser en de dochter wel belang hebben bij deze klacht. Indien het `gebleken onschuld'-criterium als zodanig in strijd met art. 6 lid 2 EVRM wordt geacht, zou het rechtsgevolg zijn dat de burgerlijke rechter dit criterium niet langer mag toepassen. In dat geval zou voor de burgerlijke rechter uitsluitend een toetsing overblijven of door een daartoe bevoegd orgaan van politie of justitie in overeenstemming met de toepasselijke wettelijke voorschriften en met inachtneming van de toepasselijke regels van ongeschreven recht is gehandeld. Daarbuiten zouden eiser en zijn dochter geen aanspraak op schadevergoeding hebben. Indien het `gebleken onschuld'-criterium vanwege de onschuldpresumptie zó zou moeten worden uitgelegd dat na een strafvervolging die niet met een veroordeling is geëindigd altijd aanspraak op schadevergoeding bestaat, valt het fundament onder de in alinea 2.23 aangehaalde jurisprudentie weg. Art. 6 lid 2 EVRM noopt, als gezegd, niet tot schadevergoeding wanneer de vervolging niet met een veroordeling eindigt.

2.25. De opvatting dat de in de rechtspraak van de Hoge Raad gestelde eis dat de onschuld van de verdachte uit de einduitspraak in de strafzaak (of anderszins uit de stukken van het strafvorderlijk onderzoek) blijkt, in strijd is met de onschuldpresumptie lijkt mij in het algemeen niet juist. De essentie van het `gebleken onschuld'-criterium is, dat de burgerlijke rechter zich onthoudt van het oordeel dat de (gewezen) verdachte zich schuldig heeft gemaakt aan een strafbaar feit en dit oordeel overlaat aan de strafrechter(20).

2.26. Het pijnpunt is m.i. hierin gelegen, dat de jurisprudentie over het `gebleken onschuld'-criterium weliswaar voorkomt dat de burgerlijke rechter zich uitspreekt over schuld of onschuld van de gewezen verdachte, maar impliciet aanvaardt dat het antwoord op de vraag of de gewezen verdachte onschuldig is onbeslist blijft: namelijk wanneer uit de einduitspraak van de strafrechter en uit de stukken van de strafzaak niet positief de onschuld van de verdachte blijkt. In de regel beperkt de strafrechter zich tot de beantwoording van de vragen van art. 348-350 Sv en doet hij niet een positieve uitspraak dat de verdachte onschuldig is. Dit kan worden aangevoerd als een bezwaar tegen het `gebleken onschuld'-criterium als zodanig: gewezen verdachten zijn met dit criterium meestal niet geholpen. Echter, zolang de burgerlijke rechter zich onthoudt van een motivering die amount in substance to a determination of the guilt of the former accused, en in het bijzonder van the voicing of suspicions regarding the accused´s innocence, kan niet worden gezegd dat de burgerlijke rechter in strijd met art. 6 lid 2 EVRM handelt.

2.28. Anders dan enkele genoemde buitenlandse wettelijke bepalingen, verlangt de rechtspraak van de Hoge Raad niet dat de gewezen verdachte zijn onschuld in de civiele procedure bewijst of aannemelijk maakt. Het enige wat de gewezen verdachte behoeft te doen, is het overleggen aan de burgerlijke rechter van de einduitspraak of de stukken van het strafrechtelijk onderzoek waarin zijn onschuld is vastgesteld. Kan hij dat niet, omdat zo'n uitspraak er niet is en zulke stukken er niet zijn, dan is hij voor het verkrijgen van schadevergoeding aangewezen op de wettelijke regelingen waarmee een vergoeding van schade ten gevolge van een rechtmatige overheidsdaad kan worden verkregen, in casu de regeling van art. 591 en 591a Sv.

2.29. De klacht dat het hof ten onrechte het `gebleken onschuld'-criterium heeft gehanteerd, omdat dit strijdig is met art. 6 lid 2 EVRM, faalt om deze redenen. Aan de in het cassatiemiddel genoemde arresten (Rushiti, Weixelbraun en Baars) kan inderdaad de regel worden ontleend dat na een vrijspraak een einde komt aan de verdenking van schuld van de gewezen verdachte aan het ten laste gelegde feit. Deze regel is door het hof niet geschonden. Het hof heeft niet geoordeeld dat de verdenking na de vrijspraak is blijven voortbestaan. Het hof heeft eiser en zijn dochter niet belast met het bewijs van hun onschuld. Het hof heeft evenmin de juistheid van de gegeven vrijspraak in twijfel getrokken of anderszins gesuggereerd dat eiser zich schuldig heeft gemaakt aan het strafbare feit waarvan hij werd verdacht.

2.30. Wat speciaal dit laatste punt betreft: in de vijfde alinea van het eerste middelonderdeel wordt geklaagd dat het hof, door in rov. 2.5 te wijzen op de bewijsmiddelen die in het veroordelend strafvonnis in eerste aanleg waren opgenomen, de juistheid van de vrijspraak in hoger beroep in twijfel heeft getrokken en daardoor in strijd heeft gehandeld met de onschuldpresumptie.

2.31. Voor een goed begrip: deze klacht staat los van de vraag of het `gebleken onschuld'-criterium als zodanig onverenigbaar is met art. 6 lid 2 EVRM. Mijns inziens mist de klacht feitelijke grondslag omdat het hof de juistheid van de vrijspraak niet in twijfel heeft getrokken. In haar vonnis in eerste aanleg (rov. 3.3) had de rechtbank (civiele kamer) overwogen: "De door de rechtbank te Middelburg in haar vonnis van 5 juni 1997 gebezigde bewijsmiddelen wijzen in een andere richting." Van die overweging kan inderdaad worden gezegd dat zij strijdig is met de onschuldpresumptie. Het hof heeft in rov. 2.5 deze fout van de rechtbank gecorrigeerd door - uitdrukkelijk in afwijking van de rechtbank - in het midden te laten of de in het strafvonnis in eerste aanleg gebezigde bewijsmiddelen in een andere richting wezen dan die van onschuld van de verdachte. De slotsom is dat onderdeel 1 niet tot cassatie leidt.

2.32. Onderdeel 2 hangt samen met de zojuist genoemde kwestie. Voor het geval de rechtsklacht niet opgaat, noemt het middelonderdeel de verwijzing door het hof naar de door de rechtbank te Middelburg gebezigde bewijsmiddelen onbegrijpelijk. Het onderdeel acht het innerlijk tegenstrijdig dat het hof in het midden laat of die bewijsmiddelen in een andere richting (dan de onschuld) wijzen.

2.33. De aangevallen passage is mede te verklaren doordat het hof ervan uit is gegaan dat de onschuld pas uit de stukken van het strafvorderlijk onderzoek blijkt indien zij daaruit met enige evidentie naar voren komt. Anders dan de rechtbank, heeft het hof in de bewijsmiddelen in het strafvonnis in eerste aanleg niet een indicatie in het nadeel van eiser en de dochter gezien. Dat het hof in de vonnissen in de strafzaak evenmin een indicatie in hun voordeel heeft gezien - in die zin dat uit de stukken van de strafzaak positief de onschuld van eiser blijkt -, is niet onbegrijpelijk. De motiveringsklacht van onderdeel 2 treft daarom geen doel.

3. Conclusie

De conclusie strekt tot verwerping van het beroep.