Centrale Raad van Beroep, 21-09-2021, ECLI:NL:CRVB:2021:2346, 18/6391 PW

Appellanten hebben zich op 6 december 2016 gemeld voor het aanvragen van bijstand ingevolge de PW.

Bij brieven van 27 december 2016 en 13 januari 2017 heeft het college appellanten verzocht nadere gegevens in te leveren, waaronder een taxatierapport van de woonwagen van niet ouder dan twee jaar en de meest recente beschikking op grond van de Wet waardering onroerende zaken (WOZ). Appellanten hebben in reactie hierop onder meer een Taxatieverslag Niet Woningen overgelegd met als peildatum 1 januari 2015 en toestandsdatum 1 januari 2016, waarbij de waarde van de woonwagen met de grond is vastgesteld op € 175.000,-.

Op 31 januari 2017 hebben medewerkers van de gemeente Helmond een intakegesprek met appellanten gevoerd, waarbij zij met appellanten hebben besproken dat, uitgaande van de WOZ-waarde van € 139.000,- en het op grond van artikel 34, tweede lid, onder d, van de PW vrij te laten vermogen in de eigen woning, de meerwaarde van de woning € 89.100,- bedraagt. Indien recht bestaat op bijstand, moet deze tot een bedrag van € 89.100,- als geldlening worden verstrekt. Appellanten zijn verplicht zekerheid voor de terugbetaling van de lening te verschaffen door mee te werken aan het vestigen van een krediethypotheek. Omdat de woonwagen op gemeentegrond staat, is nodig dat een recht van opstal wordt gevestigd en geldt voor appellanten de verplichting daaraan mee te werken. Appellanten hebben gedurende het gesprek laten weten niet te willen meewerken aan het vestigen van een krediethypotheek, omdat zij hun kinderen niet willen achterlaten met een schuld.

Bij e-mailbericht van 7 februari 2017 heeft een uitkeringsspecialist van de gemeente Helmond appellanten gevraagd of ze de aanvraag om bijstand willen voortzetten. In dat geval zal een vervolgafspraak worden gemaakt om de benodigde papieren ten behoeve van het vestigen van een krediethypotheek te tekenen. Daarbij is appellanten te kennen gegeven dat, indien zij niet wensen mee te werken aan het vestigen van een krediethypotheek, de aanvraag zal worden afgewezen. Appellanten hebben niet gereageerd.

Bij besluit van 14 februari 2017, na bezwaar gehandhaafd bij besluit van 25 augustus 2017 (bestreden besluit), heeft het college de aanvraag van appellanten op grond van artikel 17, tweede lid, van de PW, artikel 48, derde lid, van de PW, artikel 50 van de PW en artikel 2, eerste lid tot en met derde lid, van de Beleidsregels krediethypotheek en pandrecht Helmond 2016 (beleidsregels) afgewezen en het verstrekte voorschot van € 250,- van hen teruggevorderd. Aan de besluitvorming heeft het college ten grondslag gelegd dat appellanten niet willen meewerken aan het verkrijgen van het recht van opstal en het vestigen van een krediethypotheek.

Het onderzoek ter zitting bij de rechtbank is op verzoek van partijen geschorst met het oog op het in opdracht van de rechtbank uitvoeren van een taxatie door beëdigd makelaar en taxateur P.J.A.M. van Wetten te Helmond (Van Wetten). Deze heeft op 8 maart 2018 een taxatierapport uitgebracht waarbij de marktwaarde per 1 januari 2016 van de standplaats met berging en aansluitingen op elektranet, gasnet, waternet en riool is vastgesteld op € 39.810,- en de marktwaarde van de woonwagen inclusief berging, veranda en hekwerk is vastgesteld op € 84.616,-. Bij de waardebepaling is rekening gehouden met schade door verzakking tot een bedrag van € 10.000,-. De veranda is niet meegenomen, omdat deze in zeer slechte staat was.

Bij de aangevallen uitspraak heeft de rechtbank het beroep tegen het bestreden besluit ongegrond verklaard.

3. In hoger beroep hebben appellanten zich op de hierna te bespreken gronden tegen de aangevallen uitspraak gekeerd.

4. De Raad komt tot de volgende beoordeling.

De door Van Wetten getaxeerde waarde van de woonwagen is tussen partijen niet in geschil.

Op grond van artikel 3, zesde lid, van de PW wordt onder een woning mede verstaan een woonwagen of een woonschip.

Ingevolge artikel 34, tweede lid, aanhef en onder d, van de PW wordt niet als vermogen voor bijstandsverlening in aanmerking genomen het vermogen gebonden in de woning met bijbehorend erf, bedoeld in artikel 50, eerste lid, van de PW, voor zover dit minder bedraagt dan, ten tijde van belang, € 50.100,-.

Artikel 48, eerste lid, van de PW bepaalt dat, tenzij in die wet anders is bepaald, de bijstand om niet wordt verleend. Artikel 50 van de PW bevat onder meer voorschriften met betrekking tot de vorm waarin bijstand wordt verleend aan een belanghebbende die eigenaar is van een door hemzelf of zijn gezin bewoonde woning met bijbehorend erf. Het tweede lid van dat artikel, voor zover hier van belang, bepaalt dat algemene bijstand aan een belanghebbende als hier bedoeld wordt verleend in de vorm van een geldlening voor zover het vermogen gebonden in de woning met bijbehorend erf hoger is dan het vermogen bedoeld in artikel 34, tweede lid, aanhef en onder d, van de PW.

Ingevolge artikel 2 van de beleidsregels, voor zover van belang, verbindt het college aan de verlening van bijstand de verplichting dat de belanghebbende meewerkt aan het stellen van zekerheden in de vorm van hypotheek of pandrecht.

Appellanten hebben aangevoerd dat de rechtbank ten onrechte heeft overwogen dat het college op goede gronden aan de verlening van bijstand de verplichting heeft verbonden tot het vestigen van een recht van opstal en een recht van hypotheek op de woonwagen. De rechtbank heeft in dat kader ten onrechte overwogen dat de waarde van de woonwagen ruimschoots de grens van het vrij te laten vermogen overschrijdt. Appellanten hebben voorts gesteld dat zij de getaxeerde waarde niet zullen kunnen realiseren. Bij verkoop met verplaatsing van de woonwagen niet, omdat bij de taxatie geen rekening is gehouden met verplaatsingskosten en bij verkoop op de huidige standplaats evenmin, omdat zij een zwakke onderhandelingspositie hebben; zij kunnen dan immers alleen verkopen aan de toekomstige huurder van de standplaats. Volgens appellanten zou het college pas na een eventuele verkoop van de woonwagen de daadwerkelijk vrij gekomen waarde in aanmerking mogen nemen. Deze beroepsgrond slaagt niet.

De verder niet onderbouwde beroepsgrond dat de rechtbank ten onrechte heeft overwogen dat de woonwagen naar zijn aard onroerend is, zodat de lening van X ten bedrage van € 20.000,- niet in aanmerking kan worden genomen als een op de woonwagen drukkende schuld, slaagt niet. Appellanten hebben niet aangetoond dat ten tijde van de aanvraag om bijstand sprake was van een op de woonwagen drukkende schuld.

Uit 4.1 tot en met 4.8 volgt dat het hoger beroep niet slaagt. De aangevallen uitspraak zal worden bevestigd.