Hoge Raad, 31-03-2009, BG3458, 01623/07
Hoge Raad, 31-03-2009, BG3458, 01623/07
Gegevens
- Instantie
- Hoge Raad
- Datum uitspraak
- 31 maart 2009
- Datum publicatie
- 1 april 2009
- Annotator
- ECLI
- ECLI:NL:HR:2009:BG3458
- Formele relaties
- Conclusie: ECLI:NL:PHR:2009:BG3458
- Zaaknummer
- 01623/07
Inhoudsindicatie
N-o-verklaring in hoger beroep. Ex art. 449 en 450 Sv kan namens een verdachte slechts h.b. worden ingesteld door een verklaring op de griffie van het gerecht door of bij hetwelk de beslissing is gegeven, af te leggen: a. door een advocaat, indien deze verklaart daartoe door verdachte bepaaldelijk te zijn gevolmachtigd, of b. door iemand die bij een door verdachte zelf gegeven bijzondere volmacht daartoe schriftelijk gevolmachtigd is. Nu het namens verdachte ingestelde h.b., gelet op hetgeen het Hof omtrent de wijze van instellen heeft vastgesteld, o.m. inhoudende dat de gevolmachtigde niet ter griffie is verschenen voor het instellen van het beroep, niet aan één van deze voorwaarden voldoet, heeft het Hof verdachte terecht niet-ontvankelijk verklaard in dat beroep.
Uitspraak
31 maart 2009
Strafkamer
nr. 01623/07
Hoge Raad der Nederlanden
Arrest
op het beroep in cassatie tegen een bij verstek gewezen arrest van het Gerechtshof te Arnhem van 29 januari 2007, nummer 21/003238-06, in de strafzaak tegen:
[Verdachte], geboren te [geboorteplaats] op [geboortedatum] 1972, wonende te [woonplaats].
1. Geding in cassatie
Het beroep is ingesteld door de verdachte. Namens deze heeft mr. U. Ugur, advocaat te Almelo, bij schriftuur een middel van cassatie voorgesteld. De schriftuur is aan dit arrest gehecht en maakt daarvan deel uit.
De Advocaat-Generaal Schipper heeft in zijn aanvullende conclusie geconcludeerd tot verwerping van het beroep.
2. Beoordeling van het middel
2.1. Het middel bevat de klacht dat het Hof de verdachte ten onrechte niet-ontvankelijk heeft verklaard in het hoger beroep.
2.2.1. Het proces-verbaal van de terechtzitting in hoger beroep van 29 januari 2007 houdt - voorzover hier van belang- het - volgende in:
"De verdachte [verdachte] (...) is niet verschenen.
Ter terechtzitting is wel verschenen [betrokkene 1], wonende te [woonplaats], [a-straat 1].
Op vordering van de advocaat-generaal verleent het hof verstek tegen de niet verschenen verdachte en beveelt dat met de zaak zal worden voortgegaan.
De voorzitter stelt, onder verwijzing naar het arrest van de Hoge Raad van 24 juni 2003, genummerd LJN AF8528, de ontvankelijkheid van het hoger beroep aan de orde nu er sprake lijkt te zijn van een dubbele schriftelijke volmacht en geeft het woord aan de advocaat-generaal teneinde zich uit te laten over de vraag of de volmacht van verdachte opgevat dient te worden als een bijzondere schriftelijke volmacht.
De advocaat-generaal merkt op -zakelijk weergegeven-:
De onderliggende machtiging van verdachte betreft een algemene machtiging. Dat is mijns inziens niet voldoende. Er is geen sprake van een duidelijke bedoeling van verdachte. Uit de volmacht blijkt niet dat verdachte met betrekking tot onderliggende zaak hoger beroep heeft willen instellen en de volmacht kan derhalve niet opgevat worden als een bijzondere schriftelijke volmacht.
[Betrokkene 1] merkt op -zakelijk weergegeven-:
Verdachte is een zogenaamde "spagaat-asielzoeker". Hij is uitgeprocedeerd maar wordt niet uitgewezen. Ik probeer een verblijfsvergunning voor hem te regelen. Hij verblijft momenteel in België. U houdt mij voor dat, ook in het geval de onderhavige algemene volmacht opgevat zou worden als een bijzondere volmacht, ik persoonlijk ter griffie had dienen te verschijnen teneinde als schriftelijk gemachtigde namens verdachte hoger beroep in te kunnen stellen. Bij mijn weten was dat niet nodig. Ik heb hierover contact gehad met de griffier van de rechtbank. Ook in overige contacten, onder andere met een griffiemedewerkster van de rechtbank en een medewerker van de vreemdelingenpolitie, is dit niet naar voren gebracht.
De voorzitter deelt mee dat het hof ervan uit gaat dat de gedane mededelingen algemene mededelingen betreffen ten aanzien van het instellen van hoger beroep en dat er geen specifieke mededelingen met betrekking tot onderhavige zaak gedaan zijn. Vervolgens deelt de voorzitter mee dat een algemene volmacht om verdachte te vertegenwoordigen niet voldoende is en dat uit de stukken geen concrete wens naar voren komt om in het onderhavige geval in hoger beroep te komen. De wet vereist een bijzondere schriftelijke volmacht. Om hoger beroep in te stellen had verdachte de griffie hiertoe kunnen machtigen.
(...)"
2.2.2. De bestreden uitspraak houdt, voor zover hier van belang, in:
"1. Ontvankelijkheid van het hoger beroep.
De akte aanwenden rechtsmiddel houdt, voor zover van belang, het volgende in:
"Op 31 juli 2006 kwam ter griffie van voormelde rechtbank (het hof begrijpt: rechtbank Almelo), [betrokkene 2], griffier werkzaam ter griffie van voormelde rechtbank, die - daartoe gemachtigd blijkens de aan deze akte gehechte volmacht - verklaarde namens
Naam [achternaam verdachte]
Voornamen [voornaam verdachte]
Geboren [geboortedatum] 1972 te [geboorteplaats]
Wonende te [woonplaats]
Adres [a-straat 1]
Beroep in te stellen tegen het eindvonnis d.d. 16 december (de Hoge Raad leest: 10 februari 2006) alsmede tegen alle ter terechtzitting genomen beslissingen."
Aan deze akte zijn twee faxberichten gehecht. In de bovenste regel van beide berichten is opgenomen: "[...]".
Het eerste faxbericht is getiteld "Beroepschrift" en luidt onder meer als volgt: "Namens [verdachte] te [woonplaats], waarvan ik zijn Machtiging hierbij insluit, wil ik in beroep gaan tegen de volgende besluiten (...):
Parketnummer S401 87 65 47, vonnisdatum 16-12-2005.
Parketnummer 08-73 1760-05, vonnisdatum 10-02-2006.
(...) Getekend te [plaats], 27 juli 2006 door de gemachtigde van [verdachte], [betrokkene 1] [a-straat 1], [woonplaats]".
Het tweede faxbericht luidt, voor zover van belang, als volgt:
"Volmacht
Hierbij machtig ik [betrokkene 1], wonende [a-straat 1] te [woonplaats], mij te vertegenwoordigen en als mijn belangenbehartiger op te treden, in het contact met alle instanties en personen die voor mij van belang zijn.
Ik machtig hem met name ook om namens mij op treden bij alle zaken in het kader van mijn asielverzoek en verzoek tot verblijf in Nederland en mij daarbij in rechte te vertegenwoordigen. Deze machtiging geldt tevens voor het opvragen en beheren van mijn juridische dossier en het opvragen van mijn gegevens en documenten. (...)
Getekend te [plaats] op 26 juni 2006 door [verdachte], geb. [geboortedatum] 1972, [a-straat] [woonplaats]".
Ingevolge de artikelen 449, eerste lid, en 450, aanhef en onder b, van het Wetboek van Strafvordering kan namens de verdachte hoger beroep worden ingesteld door een verklaring op de griffie van het gerecht door of bij hetwelk de beslissing is gewezen, af te leggen door een bij bijzondere volmacht schriftelijk gemachtigde. Dat brengt mee dat vorenbedoelde verklaring dient te worden afgelegd door iemand die daartoe door de verdachte zelf is gemachtigd.
Aangezien uit het hiervoor weergegevene niet blijkt dat [betrokkene 2] bij een tijdig door de verdachte zelf gegeven bijzondere volmacht schriftelijk is gemachtigd om namens hem hoger beroep in te stellen, kan de verdachte niet in dat beroep worden ontvangen."
2.3. Ingevolge de art. 449 en 450 Sv kan namens een verdachte slechts hoger beroep worden ingesteld door een verklaring op de griffie van het gerecht door of bij hetwelk de beslissing is gegeven, af te leggen:
a. door een advocaat, indien deze verklaart daartoe door de verdachte bepaaldelijk te zijn gevolmachtigd, of
b. door iemand die bij een door de verdachte zelf gegeven bijzondere volmacht daartoe schriftelijk gevolmachtigd is.
2.4. Nu het namens de verdachte ingestelde hoger beroep, gelet op hetgeen het Hof omtrent de wijze van instellen heeft vastgesteld, onder meer inhoudende dat de gevolmachtigde niet ter griffie is verschenen voor het instellen van het beroep, niet aan één van deze voorwaarden voldoet, heeft het Hof de verdachte terecht niet-ontvankelijk verklaard in dat beroep, zodat het middel faalt.
3. Beslissing
De Hoge Raad verwerpt het beroep.
Dit arrest is gewezen door de vice-president A.J.A. van Dorst als voorzitter, en de raadsheren J.P. Balkema en J. de Hullu, in bijzijn van de waarnemend griffier L.J.J. Okker-Braber, en uitgesproken op 31 maart 2009.
16 december 2008
Strafkamer
nr. 01623/07
Tussenarrest
op het beroep in cassatie tegen een bij verstek gewezen arrest van het Gerechtshof te Arnhem van 29 januari 2007, nummer 21/003238-06, in de strafzaak tegen:
[Verdachte], geboren te [geboorteplaats] op [geboortedatum] 1972, wonende te [woonplaats].
1. Geding in cassatie
Het beroep is ingesteld door de verdachte. Namens deze heeft mr. U. Ugur, advocaat te Hengelo, bij schriftuur een middel van cassatie voorgesteld.
De Advocaat-Generaal Schipper heeft geconcludeerd tot het niet-ontvankelijk verklaren van de verdachte in het cassatieberoep.
2. Beoordeling van de ontvankelijkheid van het beroep
2.1. De art. 449 e.v. Sv regelen de wijze waarop gewone rechtsmiddelen moeten worden aangewend. Ingevolge art. 450, aanhef en onder b, Sv kan het aanwenden van een rechtsmiddel geschieden door een vertegenwoordiger die daartoe persoonlijk, door degene die het rechtsmiddel aanwendt, bij bijzondere volmacht schriftelijk is gemachtigd.
2.2.1. Tot de stukken van het geding behoort een door de griffier van het Hof en na te noemen comparant ondertekende "akte cassatie". Volgens deze akte heeft [betrokkene 1] "blijkens de aan deze akte gehechte bijzondere volmacht schriftelijk gemachtigde" van de verdachte op 7 februari 2007 ter griffie van het Hof verklaard beroep in cassatie in te stellen tegen het arrest van het Hof.
2.2.2. Voormelde "volmacht" houdt het volgende in:
"Hierbij machtig ik [betrokkene 1], wonende [a-straat 1] te [woonplaats], mij te vertegenwoordigen en als mijn belangenbehartiger op te treden, in het contact met alle instanties en personen die voor mij van belang zijn.
Ik machtig hem met name ook om namens mij op treden bij alle zaken in het kader van mijn asielverzoek en verzoek tot verblijf in Nederland en mij daarbij in rechte te vertegenwoordigen.
Deze machtiging geldt tevens voor het opvragen en beheren van mijn juridische dossier en het opvragen van mijn gegevens en documenten.
(...)
Getekend te [plaats] op 26 juni 2006 door [verdachte], geb. [geboortedatum] 1972, [a-straat] [woonplaats]."
2.3. In aanmerking genomen dat uit niets blijkt dat de griffier die de akte heeft opgemaakt, de in die akte genoemde comparant heeft medegedeeld dat de door hem overgelegde "volmacht" niet kan worden aangemerkt als een bijzondere schriftelijke volmacht in de zin van art. 450, eerste lid aanhef en sub b, Sv, houdt de Hoge Raad het ervoor dat de omstandigheid dat het beroep in cassatie niet is ingesteld op de bij de wet voorziene wijze, het gevolg is van een niet aan de verdachte toe te rekenen ambtelijk verzuim. Dat brengt mee dat de verdachte in zijn beroep kan worden ontvangen.
3. Slotsom
De Advocaat-Generaal heeft geconcludeerd dat de verdachte niet-ontvankelijk zal worden verklaard in het beroep. De Advocaat-Generaal heeft zich evenwel niet uitgelaten over het voorgestelde middel.
De Hoge Raad is van oordeel dat de Advocaat-Generaal daartoe alsnog in de gelegenheid behoort te worden gesteld. Met het oog daarop dient de zaak naar de rolzitting te worden verwezen.
4. Beslissing
De Hoge Raad:
verwijst de zaak naar de rolzitting van 23 december 2008;
houdt iedere verdere beslissing aan.
Dit arrest is gewezen door de vice-president A.J.A. van Dorst als voorzitter, en de raadsheren J.P. Balkema en J. de Hullu, in bijzijn van de waarnemend griffier H.J.J. Verhoeven, en uitgesproken op 16 december 2008.