Centrale Raad van Beroep, 30-01-2019, ECLI:NL:CRVB:2019:397, 17/687 WMO15

1.1.

Appellante, geboren in 1955, ondervindt beperkingen bij het verrichten van huishoudelijke werkzaamheden. Zij woont alleen in een driekamerappartement en ontvangt een uitkering op grond van de Participatiewet.

1.2.

1.3.

ROGplus heeft bij besluit van 2 oktober 2015, gehandhaafd na bezwaar bij besluit van 22 januari 2016 (bestreden besluit 2) voor de periodes van 12 augustus 2015 tot en met 9 oktober 2015 en 10 oktober 2015 tot en met 9 januari 2016 aan appellante een maatwerkvoorziening HH1 voor vier uur per week verstrekt. Voor de periode van

10 januari 2016 tot en met 9 augustus 2016 heeft ROGplus een maatwerkvoorziening HH1 voor drie uur per week verstrekt. Met ingang van 10 oktober 2015 is de wasverzorging geen onderdeel meer van de verstrekte maatwerkvoorziening, omdat appellante vanaf die datum gebruik kan maken van de (nieuw opgezette) was- en strijkservice. Wel wordt appellante van 10 oktober 2015 tot en met 9 januari 2016 tijdelijk extra tijd voor opruimwerk toegekend. Ook nu ziet ROGplus geen reden om extra hulp te verstrekken voor het doen van de boodschappen en het wassen van de ramen buiten. Deze besluitvorming is gebaseerd op het medisch advies van 15 september 2015 en het indicatierapport van 2 oktober 2015.

2. Bij de aangevallen uitspraak heeft de rechtbank de beroepen tegen bestreden besluiten 1 en 2 ongegrond verklaard. De rechtbank heeft, voor zover van belang, overwogen dat er geen aanknopingspunten zijn voor het oordeel dat appellante in medisch of financieel opzicht geen gebruik kan maken van een boodschappendienst, een glazenwasser of de was- en strijkservice en acht in dat verband van belang dat zij in aanmerking kan komen voor verschillende financiële tegemoetkomingen en met de Huishoudelijke Hulp Toelage-regeling

(HHT-regeling) per week twee uur extra huishoudelijke hulp kan inkopen tegen een uurtarief van € 5,-.

3. Appellante heeft zich in hoger beroep tegen de aangevallen uitspraak gekeerd. Volgens appellante heeft zij recht op een maatwerkvoorziening hulp bij het huishouden van meer uren, omdat zij geen gebruik kan maken van de boodschappendienst, de glazenwasser en de was- en strijkservice. Zij kan het gebruik van deze diensten niet bekostigen. Verder kan zij de boodschappen niet zelf opbergen na bezorging, komt de glazenwasser niet bij haar in het flatgebouw en krijgt zij huidproblemen bij gebruik van de was- en strijkservice.

4. De Raad komt tot de volgende beoordeling.

4.1.

Zoals eerder overwogen in de uitspraak van 10 oktober 2018, ECLI:NL:CRVB:2018:3093, kan een boodschappendienst onder de Wmo 2015 worden aangemerkt als een algemeen gebruikelijke dienst die aan het verstrekken van een maatwerkvoorziening in de weg staat, indien deze dienst daadwerkelijk beschikbaar is, een passende bijdrage levert aan het realiseren van een situatie waarin de aanvrager tot zelfredzaamheid of participatie in staat is en door de aanvrager financieel kan worden gedragen. In het geval van appellante is aan deze voorwaarden voldaan. De Raad verwijst hiervoor naar zijn eerder tussen partijen gedane uitspraak van 29 maart 2017, ECLI:NL:CRVB:2017:1302, rechtsoverwegingen 4.3 en 4.4, en ziet geen aanleiding hierover nu anders te oordelen. Uit de medische adviezen van 15 mei 2014 en 15 september 2015 blijkt dat appellante het grootste deel van de boodschappen na bezorging zelf kan opbergen. Ook nu heeft zij niet met objectief medische stukken onderbouwd dat dit voor haar niet mogelijk is. Daar komt bij dat zij, zoals het advies van 15 september 2015 vermeldt, de zwaardere en/of moeilijk te hanteren boodschappen kan laten staan totdat de huishoudelijke hulp deze kan opbergen. Nu dit om niet meer dan enkele producten per week zal gaan en de overname van het lichte huishoudelijk werk het opruimen en hand- en spandiensten omvat, is er geen aanleiding om aan te nemen dat de hulp daarvoor geen tijd zal hebben.

4.2.

4.3.

Uit 4.1 en 4.2 volgt dat ROGplus niet gehouden was een maatwerkvoorziening te verstrekken voor het doen van de boodschappen en het wassen van de ramen buiten. Met juistheid heeft de rechtbank in gelijke zin geoordeeld.

4.4.

Ter zitting heeft ROGplus toegelicht dat voor de wasverzorging per 10 oktober 2015 geen maatwerkvoorziening meer verstrekt wordt, omdat appellante vanaf die datum voor de wasverzorging gebruik kan maken van een algemene voorziening, de was- en strijkservice. Artikel 1.1.1 van de Wmo 2015 definieert de algemene voorziening als een aanbod van diensten of activiteiten dat, zonder voorafgaand onderzoek naar de behoeften, persoonskenmerken en mogelijkheden van de gebruikers, toegankelijk is en dat gericht is op maatschappelijke ondersteuning. Zoals eerder overwogen in de uitspraak van 18 mei 2016, ECLI:NL:CRVB:2016:1404, kan een gemeente ervoor kiezen om huishoudelijke verzorging aan te bieden in de vorm van een algemene voorziening en kan deze voorziening voorliggend zijn op een maatwerkvoorziening. De hoogte van de bijdrage die de cliënt verschuldigd is in de kosten van de algemene voorziening moet zijn vastgelegd in de verordening. Delegatie daarvan aan het college van burgemeester en wethouders is niet toegestaan. Ook een eventuele korting op die bijdrage dient in de verordening te zijn bepaald.

4.5.

In artikel 11, eerste, derde en vierde lid, van de Verordening maatschappelijke ondersteuning Maassluis Vlaardingen Schiedam 2015 is bepaald dat voor het gebruik van een algemene voorziening een bijdrage in de kosten is verschuldigd en dat de hoogte van die bijdrage wordt bepaald aan de hand van en tot het maximum van de kostprijs. De kostprijs wordt bepaald door een aanbesteding, door consultatie in de markt of in overleg met de aanbieder. Verder is in artikel 11, tweede lid, van de Verordening bepaald dat het college voor nader te specificeren groepen personen nadere regels kan vaststellen voor korting op de bijdrage voor een algemene voorziening. Nadere voorschriften over de was- en strijkservice zijn opgenomen in artikel 2, eerste en tweede lid, van het Besluit maatschappelijke ondersteuning MVS 2016 (Besluit 2016). Hierin is bepaald dat een cliënt die ten gevolge van langdurige beperkingen structureel afhankelijk is van de was- en strijkservice voor deze algemene voorziening in aanmerking kan komen voor een gereduceerd tarief, welke is gebaseerd op de Nibud-kostprijs voor het thuis wassen, drogen en strijken. Het tarief bedraagt afhankelijk van het aantal personen tussen de € 5,- en € 9,- per week en geldt alleen voor cliënten met een inkomen onder een bepaalde grens. Niet bepaald is wat het tarief voor anderen is. In de toelichting is hierover vermeld dat de bijdrage in de kosten is bepaald op de kostprijs. Uit de toelichting ter zitting is de Raad gebleken dat inwoners van de gemeente die gebruik willen maken van de was- en strijkservice zich rechtstreeks moeten wenden tot de wasserij. Echter, de inwoner die tegen het gereduceerde tarief gebruik wil maken van de service, dient daarvoor eerst goedkeuring te vragen aan ROGplus. Na goedkeuring factureert de wasserij het gereduceerde tarief aan de inwoner en het restant van de kosten aan ROGplus.

4.6.

Uit de ter zitting van de Raad door ROGplus gegeven toelichting blijkt dat ROGplus en de wasserij een contract hebben gesloten op grond waarvan door ROGplus aangewezen inwoners tegen een gereduceerd tarief gebruik kunnen maken van de was- en strijkservice. Andere inwoners van de gemeente kunnen volgens ROGplus gebruik maken van de was- en strijkservice tegen de kostprijs daarvan. Of hieraan eveneens een contract tussen ROGplus en de wasserij ten grondslag ligt is op grond van de voorhanden gegevens niet duidelijk. Verder volgt uit 4.4 en 4.5 dat de hoogte van de bijdrage voor de voorziening ten tijde van belang niet in de Verordening was vastgelegd. Reeds gelet hierop moet worden geoordeeld dat ROGplus niet aannemelijk heeft gemaakt dat de aangeboden was en strijkservice een algemene voorziening is in de zin van artikel 1.1.1 van de Wmo 2015.

4.7.

Wat is overwogen in 4.6 betekent dat ROGplus ten onrechte vanaf 10 oktober 2015 geen maatwerkvoorziening voor de wasverzorging heeft verstrekt. Dit leidt tot de conclusie dat bestreden besluit 2 niet in stand kan blijven wegens strijd met artikel 2.3.5, derde lid, van de Wmo 2015 en artikel 7:12, eerste lid, van de Algemene wet bestuursrecht (Awb). De rechtbank heeft dit niet onderkend, zodat de aangevallen uitspraak in zoverre niet in stand kan blijven.

4.8.

Doende wat de rechtbank zou behoren te doen, zal de Raad het beroep tegen bestreden besluit 2 gegrond verklaren en dat besluit vernietigen. Vanwege het belang om tot een definitieve beslechting van het geschil te komen, ziet de Raad aanleiding om zelf in de zaak te voorzien als bedoeld in artikel 8:72, derde lid, aanhef en onder b, van de Awb. Daarbij heeft meegewogen dat partijen ter zitting te kennen hebben gegeven dat bij deze uitkomst het aangewezen is dat de aan appellante verstrekte maatwerkvoorziening in de periode hier in geschil wordt uitgebreid met één uur per week voor de wasverzorging in de vorm van een persoonsgebonden budget (pgb). De Raad zal het besluit van 2 oktober 2015 herroepen, aan appellante de maatwerkvoorziening als omschreven in het vernietigde bestreden besluit 2 in natura verstrekken en hieraan voor de periode van 10 oktober 2015 tot en met 9 augustus 2016 één uur per week in de vorm van een pgb toevoegen voor de wasverzorging. Ingevolge artikel 13A van het Besluit 2016 geldt daarbij een uurtarief van € 17,-. Ter voorlichting van appellante merkt de Raad op dat het aan ROGplus is om te beoordelen of over dit pgb een bijdrage is verschuldigd. Voor het overige komt de aangevallen uitspraak voor bevestiging in aanmerking.