Rechtbank Zeeland-West-Brabant, 12-01-2021, ECLI:NL:RBZWB:2021:133, AWB- 20_4883 & 20_5530

Vast staat dat eiseres geen bezwaar heeft gemaakt tegen het besluit haar recht op een uitkering met ingang van 10 september 2019 op te schorten. De opschorting staat daarmee in rechte vast. Derhalve dient beoordeeld te worden of het college op grond van artikel 54, vierde lid, van de Participatiewet bevoegd was om tot intrekking van de uitkering van eiseres per 10 september 2019 over te gaan.

Artikel 54, eerste lid, van de Participatiewet bepaalt dat het college, indien de belanghebbende de voor de verlening van bijstand van belang zijnde gegevens of de gevorderde bewijsstukken niet, niet tijdig of onvolledig heeft verstrekt en hem dit te verwijten valt, dan wel indien de belanghebbende anderszins onvoldoende medewerking verleent, het recht op bijstand voor de duur van ten hoogste acht weken kan opschorten:

a. vanaf de eerste dag van de periode waarop het verzuim betrekking heeft, of

b. vanaf de dag van het verzuim indien niet kan worden bepaald op welke periode dit verzuim betrekking heeft.

Tussen partijen is niet in geschil dat eiseres geen bewijsstukken van de bankrekening [bankrekeningnummer zoon eiseres] op naam van haar zoon [naam zoon eiseres] heeft overgelegd. De rechtbank stelt vast dat eiseres verzuimd heeft binnen de daartoe gestelde termijn de bij het opschortingsbesluit gevraagde gegevens te verstrekken.

Vervolgens dient te worden nagegaan of eiseres een verwijt kan worden gemaakt van het feit dat zij niet alle gevraagde gegevens binnen de gestelde termijn heeft overgelegd. Die verwijtbaarheid kan ontbreken indien het gaat om gegevens of gevorderde bewijsstukken die niet van belang zijn voor de verlening van bijstand of om gegevens waarover eiseres niet binnen de gestelde hersteltermijn redelijkerwijs heeft kunnen beschikken (zie bijvoorbeeld de uitspraak van de Centrale Raad van Beroep (CRvB) van 30 juli 2019, ECLI:NL:CRVB:2019:2521).

Tussen partijen is niet in geschil dat de bankafschriften van de bankrekening van de zoon van eiseres van belang zijn voor de beoordeling van de voortzetting van het recht op een uitkering.

Eiseres stelt dat haar geen verwijt kan worden gemaakt van het feit dat zij de bankafschriften van de bankrekening op naam van haar zoon niet heeft overgelegd. Volgens eiseres is zij niet in staat de gevraagde bankafschriften over te leggen en kan dit ook niet van haar verlangd worden, met name in het belang van haar minderjarige zoon. Eiseres voert aan dat bij de scheiding van haar ex-partner, de vader van [naam zoon eiseres] , is afgesproken dat hij het beheer zou hebben over deze bankrekening. Eiseres heeft van deze rekening dus geen pasje meer, zodat zij ook niet kan internetbankieren. Eiseres stelt dat sprake is geweest van een vechtscheiding en dat hun zoon daar erg onder geleden heeft. De relatie met haar ex-partner is nu na jaren eindelijk weer rustig en deze situatie wil zij niet verstoren door hem om de bankafschriften te vragen.

Volgens vaste jurisprudentie van de CRvB rechtvaardigt het gegeven dat een bankrekening op naam staat van een inwonend, minderjarig kind van de betrokkene de vooronderstelling dat de betrokkene redelijkerwijs over die rekening kan beschikken. Het is dan aan betrokkene om het tegendeel aannemelijk te maken (zie CRvB 4 september 2012, ECLI:NL:CRVB:2012:BX7177 en CRvB 18 februari 2020, ECLI:NL:CRVB:2020:343).

De rechtbank is van oordeel dat eiseres er niet in geslaagd is om aannemelijk te maken dat zij niet de beschikking had kunnen krijgen over de gevraagde bankafschriften. De rechtbank begrijpt dat eiseres de vader van haar zoon gelet op hun verleden niet om de bankafschriften wil vragen. Niet duidelijk is echter waarom eiseres de bankafschriften niet zelf heeft opgevraagd bij de bank. Uit de beëindigingsovereenkomst van de bankrekening van de zoon van eiseres blijkt dat de bij- en afboekingen van de rekening na beëindiging nog 15 maanden beschikbaar zijn. Eiseres had als gezaghebbende ouder gebruik kunnen en moeten maken van de mogelijkheid de bankafschriften zelf via de bank te verkrijgen. Ter zitting heeft eiseres gesteld dat zij bang is dat de bank de vader van haar zoon hierover informeert en dat zij niets achter zijn rug om wil doen. Deze angst is naar het oordeel van de rechtbank ongegrond. Zeker wanneer de bank in dit geval op het belang van geheimhouding zou worden gewezen, ziet de rechtbank niet in waarom de bank vader zou informeren. De rechtbank acht tot slot van belang dat uit het dossier volgt dat eiseres het aanbod van de klantmanager om samen naar de bank te bellen om de bankafschriften op te vragen, heeft afgeslagen. Het college heeft op grond van voormelde omstandigheden naar het oordeel van de rechtbank terecht geconcludeerd dat eiseres een verwijt kan worden gemaakt van het feit dat zij niet alle gevraagde gegevens binnen de gestelde termijn heeft overgelegd.

De rechtbank concludeert dat aan de voorwaarden voor toepassing van artikel 54, vierde lid, van de Participatiewet is voldaan. Het college was daarom bevoegd het recht op een uitkering van eiseres met ingang van 10 september 2019 in te trekken. Dat het college niet in redelijkheid van deze bevoegdheid tot intrekking gebruik heeft kunnen maken, is niet gebleken.

Artikel 17, eerste lid, van de Participatiewet bepaalt, voor zover hier van belang, dat de belanghebbende op verzoek of onverwijld uit eigen beweging mededeling doet aan het college van alle feiten en omstandigheden waarvan hem redelijkerwijs duidelijk moet zijn dat zij van invloed kunnen zijn op zijn arbeidsinschakeling of het recht op bijstand.

De rechtbank stelt voorop dat een aanvrager in het algemeen de feiten en omstandigheden aannemelijk moet maken die nopen tot inwilliging van de aanvraag. In dat kader dient de aanvrager de nodige duidelijkheid te verschaffen en volledige openheid van zaken te geven. Vervolgens is het aan de bijstandverlenende instantie om in het kader van de onderzoeksplicht deze inlichtingen op juistheid en volledigheid te controleren. Als de betrokkene niet aan de inlichtingenplicht voldoet, is dat een grond voor weigering van de aanvraag indien als gevolg van het niet nakomen van die verplichting niet kan worden vastgesteld of, en zo ja in welke mate, recht op bijstand bestaat.

Eiseres betwist dat zij haar inlichtingenplicht heeft geschonden en stelt daartoe wederom dat zij niet in staat is de gevraagde bankafschriften van de bankrekening op naam van haar zoon over te leggen.

Nu eiseres, gelet op hetgeen hiervoor onder 3.8 is overwogen, niet aannemelijk heeft gemaakt dat zij niet in staat is de gevraagde bankafschriften over te leggen, concludeert de rechtbank dat eiseres haar inlichtingenplicht heeft geschonden door de gevraagde bankafschriften niet over te leggen.

De stelling van eiseres dat het college de bankafschriften zelf had kunnen opvragen bij de vader van haar zoon gaat niet op. Anders dan in de uitspraak van de CRvB waar eiseres op heeft gewezen, is in dit geval immers sprake is van een aanvraagsituatie, waarin het aan de aanvrager is om aannemelijk te maken dat zij aan de voorwaarden voor het recht op bijstand voldoet.

De rechtbank concludeert op basis van het voorgaande dat het college zich terecht op het standpunt heeft gesteld dat het recht op bijstand niet kan worden vastgesteld, zodat de aanvraag van eiseres moet worden afgewezen.

Nu het recht op bijstand niet kan worden vastgesteld, mocht het verstrekte voorschot door het college worden teruggevorderd.

De beroepen zijn ongegrond.

Er is geen reden voor een proceskostenveroordeling.