Centrale Raad van Beroep, 14-07-2017, ECLI:NL:CRVB:2017:2557, 14/1132 WIA

1.1.

Appellant is werkzaam geweest bij werkgever als internationaal vrachtwagenchauffeur. Hij heeft zich met ingang van 14 augustus 2010 ziek gemeld wegens neurologische klachten. Naar aanleiding van zijn aanvraag om een uitkering op grond van de Wet werk en inkomen naar arbeidsvermogen (Wet WIA) heeft een verzekeringsarts van het Uwv appellant onderzocht en de belastbaarheid van appellant vastgelegd in een Functionele Mogelijkhedenlijst (FML) van 20 juni 2012. Nadat een arbeidsdeskundige van het Uwv had geconcludeerd dat appellant niet geschikt was voor zijn eigen werk en voor hem geen geschikte functies waren te selecteren, heeft het Uwv bij besluit van 3 juli 2012 vastgesteld dat appellant met ingang van 11 augustus 2012 recht heeft op een loongerelateerde WGA-uitkering, waarbij de mate van arbeidsongeschiktheid is vastgesteld op 100%. Het Uwv heeft het einde van de duur van de loongerelateerde uitkering bepaald op 11 juli 2015.

1.2.

Zowel appellant als werkgever hebben tegen het besluit van 3 juli 2012 bezwaar gemaakt. Beiden hebben aangevoerd dat appellant gezien zijn lichamelijke beperkingen geen benutbare mogelijkheden heeft en dat niet te verwachten is dat hierin nog verbetering komt. Appellant dient daarom in aanmerking te komen voor een IVA-uitkering. Ter onderbouwing van zijn bezwaar heeft appellant een op verzoek van de ongevallenverzekeraar opgemaakt rapport van 31 mei 2013 van neuroloog J.A.M. Kuster ingebracht.

1.3.

Een verzekeringsarts bezwaar en beroep van het Uwv heeft naar aanleiding van een op zijn verzoek verrichte expertise van neuroloog E.J. Wouda van 24 mei 2013 geconcludeerd dat er geen overtuigende aanwijzingen zijn voor een neurologische aandoening als verklaring voor de klachten van appellant, noch voor objectieve stoornissen op ander lichamelijk terrein. Voorts heeft de verzekeringsarts bezwaar en beroep te kennen gegeven dat de rapporten van Kuster en Wouda, op wat kleine verschillen na, goed met elkaar overeenkomen en dat beider conclusies niet relevant uiteenlopen. Gezien de bevindingen bij lichamelijk onderzoek is hooguit reden enkele preventieve beperkingen voor de nek- en rugklachten aan te nemen. Er zijn evenmin aanwijzingen voor een psychiatrische stoornis. De verzekeringsarts bezwaar en beroep heeft de voor appellant in aanmerking te nemen beperkingen vastgelegd in een nieuwe FML van 28 mei 2013. Op basis van deze FML heeft een arbeidsdeskundige bezwaar en beroep op 3 juni 2013 gerapporteerd dat met ingang van 11 augustus 2012 de resterende verdiencapaciteit van appellant € 2.007,27 bedraagt en dat de mate van zijn arbeidsongeschiktheid moet worden bepaald op 44,27%.

1.4.

Bij besluit van 16 juli 2013 (bestreden besluit) heeft het Uwv de bezwaren van appellant en werkgever ongegrond verklaard. Appellant wordt met ingang van 11 augustus 2012 voor 44,27% arbeidsongeschikt geacht, in plaats van het eerder vastgestelde percentage van 100, en dat appellant hierdoor is ingedeeld in de arbeidsongeschiktheidsklasse 35 tot 80%. Omdat de hoogte van de uitkering door deze nieuwe beoordeling niet is gewijzigd, heeft het Uwv het primaire besluit van 3 juli 2012 niet herroepen. Het Uwv heeft de inkomenseis met ingang van 1 augustus 2015 vastgesteld op € 1.003,63 per maand (was € 0,00). Alleen appellant heeft tegen het bestreden besluit beroep ingesteld.

3.1.

In hoger beroep heeft appellant aangevoerd dat het bestreden besluit in strijd is met het verbod van reformatio in peius, omdat bij dit besluit alsnog is vastgesteld dat appellant verdiencapaciteit heeft, wat een verslechtering van zijn rechtspositie tot gevolg heeft. Als het verzekeringsgeneeskundig onderzoek in bezwaar niet zou hebben plaatsgevonden, zou de mate van arbeidsongeschiktheid tot aan het einde van de loongerelateerde uitkering 100% zijn geweest en zou, gelet op het feit dat het Uwv bij de overgang van de loongerelateerde fase naar de loonaanvullings- dan wel vervolguitkering geen herbeoordelingen pleegt te verrichten, de loongerelateerde uitkering geruisloos zijn overgegaan in een loonaanvullingsuitkering. Tegen de in de bezwaarfase vastgestelde beperkingen heeft appellant aangevoerd dat er een groot verschil is tussen de bevindingen van neurologen Wouda en Kuster. Neuroloog Wouda vindt dat revalidatie moet worden opgestart, terwijl neuroloog Kuster te kennen heeft gegeven dat behandeling niet mogelijk is en uit zijn onderzoek is gebleken dat de gezondheidstoestand van appellant blijvend is en zal verbeteren noch verslechteren. Appellant stelt naast chronische rugklachten tevens evenwichtsproblemen te hebben. Verder zijn er forse beperkingen voor de energie- en piekbelasting. Uit de informatie van de behandelend artsen van appellant blijkt dat deze problemen kunnen worden teruggevoerd op een contusio medullae, waarmee een objectieve ziekteoorzaak is gegeven. Tegen de arbeidskundige grondslag heeft appellant aangevoerd dat de functie operator voedingsmiddelenindustrie met SBC-code 271121 op functieniveau 3 is gesteld, terwijl appellant niet beschikt over een diploma LEAO.

4.1.

Appellant wordt niet gevolgd in zijn standpunt dat de omstandigheid dat de WGA-uitkering op grond van het bestreden besluit weliswaar is voortgezet, maar de mate van arbeidsongeschiktheid daarbij met ingang van de beoordelingsdatum, 11 augustus 2012, is vastgesteld op een lager percentage dan in het kader van het primaire besluit was geschied, een reformatio in peius inhoudt en op die grond in strijd is met artikel 7:11, eerste lid, van de Awb. Daartoe wordt het volgende overwogen.

4.2.

In het nu te beoordelen geschil bestaat de nadeliger positie van appellant na bezwaar weliswaar, anders dan in de in 4.1.2 en 4.1.3 genoemde rechtspraak, niet uit wijziging of intrekking van de uitkering, maar in een wijziging van de rechtspositie van appellant, doordat voor hem na afloop van de loongerelateerde fase een inkomenseis zal gelden terwijl dat niet het geval zou zijn geweest als hij geen bezwaar zou hebben gemaakt. Overeenkomstige toepassing van voormelde vaste rechtspraak onder de WAO brengt mee dat de verslechtering van de rechtspositie van appellant pas met ingang van toekomende datum mag worden geëffectueerd. Daaraan is in dit geval voldaan doordat bij het bestreden besluit is bepaald dat de inkomenseis pas gevolgen heeft met ingang van 1 augustus 2015. Voldaan is aan de periode van 24 maanden als bedoeld in artikel 60, derde lid, van de Wet WIA.

6.1.

Namens appellant is ter zitting van 20 januari 2017 verzocht om schadevergoeding wegens overschrijding van de redelijke termijn door de bestuursrechter. In verband hiermee heeft de Raad de Staat der Nederlanden (Ministerie van Veiligheid en Justitie) als partij aangemerkt.

6.2.

Of de redelijke termijn is overschreden, moet worden beoordeeld aan de hand van de omstandigheden van het geval. Uit de rechtspraak van het Europees Hof voor de Rechten van de Mens volgt dat daarbij van belang zijn de ingewikkeldheid van de zaak, de wijze waarop de zaak door het bestuursorgaan en de rechter is behandeld, het processuele gedrag van betrokkene gedurende de hele procesgang en de aard van de maatregel en het daardoor getroffen belang van betrokkene.

6.3.

De redelijke termijn is voor een procedure in drie instanties in zaken zoals deze in beginsel niet overschreden als die procedure in haar geheel niet langer dan vier jaar heeft geduurd (zie de uitspraak van de Raad van 26 januari 2009, ECLI:NL:CRVB:2009:BH1009). De behandeling van het bezwaar mag ten hoogste een half jaar duren, de behandeling van het beroep ten hoogste anderhalf jaar en de behandeling van het hoger beroep ten hoogste twee jaar, terwijl doorgaans geen sprake is van een te lange behandelingsduur in de rechterlijke fase in haar geheel als deze niet meer dan drie en een half jaar heeft geduurd. De omstandigheden van het geval kunnen aanleiding geven een langere behandelingsduur te rechtvaardigen. Verder heeft de Raad in die uitspraak overwogen dat in beginsel een vergoeding van immateriële schade gepast is van € 500,- per half jaar of een gedeelte daarvan, waarmee de redelijke termijn in de procedure als geheel is overschreden.

6.4.

Vanaf de datum van ontvangst van het bezwaarschrift – 18 juli 2012 – tot de datum van deze uitspraak heeft de procedure afgerond 60 maanden geduurd en daarmee is de redelijke termijn, met 12 maanden overschreden. In de zaak zelf, noch in de opstelling van appellant zijn aanknopingspunten gevonden voor het oordeel dat in dit geval de totale lengte van de procedure meer dan vier jaar zou mogen bedragen. De overschrijding van de redelijke termijn leidt tot een schadevergoeding van € 1.000,-. Van deze overschrijding is een periode van zes maanden toe te rekenen aan de bezwaarfase. Dit betekent dat een deel van de overschrijding van de redelijke termijn – zes maanden – voor rekening van de Staat komt en het resterende deel – zes maanden – voor rekening van het Uwv. Voor berekening van het bedrag van de schadevergoeding dat voor rekening komt van het Uwv onderscheidenlijk van de Staat wordt de methode gevolgd die is uiteengezet in het arrest van de Hoge Raad van 19 februari 2016 (ECLI:NL:HR:2016:252). De Staat wordt veroordeeld tot vergoeding van immateriële schade aan appellant tot een bedrag van € 500,- (6/12 deel van € 1.000,-). Het Uwv wordt veroordeeld tot vergoeding van immateriële schade aan appellant tot een bedrag € 500,- (6/12 deel van € 1.000,-).